Dla nauczyciela
Autorka: Dorota Czarny
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Kultura narodowa
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
II. Różnorodność kulturowa.
Uczeń:
6) analizuje na przykładach zjawisk kulturowych cechy kultury masowej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje kulturę narodową i jej podstawowe elementy;
analizuje, na przykładach zjawisk kulturowych, cechy kultury masowej;
bada związki między kulturą narodową a innymi typami kultury.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
mapa myśli;
dyskusja;
elementy WebQuestu;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Burza mózgów – wyjaśnienie pojęć „naród” i „kultura narodowa”. Po przedstawieniu wszystkich propozycji następuje weryfikacja i selekcja odpowiedzi oraz stworzenie mapy myśli.
Faza realizacji
1. Podział na trzy grupy. Każdy zespół zapoznaje się z odpowiednimi fragmentami materiału z sekcji „Przeczytaj”:
grupa 1 – o kulturze narodowej;
grupa 2 – o dziedzictwie kulturowym;
grupa 3 – o kulturze masowej.
Uczniowie mają za zadanie wyszukać najistotniejsze informacje, którymi podczas omawiania będą uzupełniać stworzoną na początku zajęć mapę myśli.
2. Po wyznaczonym czasie przedstawiciele grup kolejno prezentują rezultaty pracy na forum.
3. Dyskusja na temat tego, co można nazwać dziedzictwem narodowym. Na zakończenie chętne osoby formułują wnioski. Następnie uczniowie indywidualnie wykonują polecenie 2 w sekcji „Wirtualny spacer + Mapa myśli”. Wybrani uczniowie przedstawiają swoje propozycje odpowiedzi.
4. Praca w parach. Uczniowie wskazują związki między kulturą narodową a innymi typami kultury.
5. Wirtualny spacer. Po zapoznaniu się z materiałem uczniowie łączą się w 4‑osobowe grupy i wykorzystując zasoby internetowe, wykonują ćwiczenie 1 dołączone do spaceru (elementy WebQuestu). Po wyznaczonym czasie zespoły przedstawiają odpowiedzi.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie w parach wykonują ćwiczenie interaktywne 5–8 z sekcji „Sprawdź się”. Wspólne omówienie odpowiedzi.
2. Omówienie i ocena pracy grup. Udzielenie informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Wykonaj pozostałe ćwiczenia interaktywne.
Wyszukaj w swojej najbliższej okolicy lub regionie obiekty, które można zaliczyć do dziedzictwa kulturowego, i uzasadnij swój wybór.
Materiały pomocnicze:
GUS, Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011.
Podstawowe informacje o sytuacji demograficzno‑społecznej ludności Polski oraz zasobach mieszkaniowych, Warszawa 2012.
Stanisław Ossowski, Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny, [w:] Z zagadnień psychologii społecznej, Warszawa 1967, t. 2.
Stanisław Ossowski, Więź społeczna i dziedzictwo krwi, t. 2, Warszawa 1966.
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. Kodeks karny, prawo.sejm.gov.pl.
Zbigniew Kobyliński, Czym jest, komu jest potrzebne i do kogo należy dziedzictwo kulturowe?, „Mazowsze Studia Regionalne” 2011, nr 07.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Na podstawie zasobów multimedialnych oraz innych dostępnych źródeł uczniowie mogą przygotować prezentację multimedialną z najbardziej znanymi obiektami kultury narodowej – dziedzictwa narodowego.