Autor: Tomasz Malinowski

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Prasa emigracyjna – paryska „Kultura”

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

6) przedstawia współczesne media w Rzeczypospolitej Polskiej – wymienia główne dzienniki, tygodniki społeczno‑polityczne, stacje telewizyjne i radiowe, portale internetowe; charakteryzuje wybrany tytuł/stację/portal ze względu na specyfikę, formy i treści przekazu.

Zakres rozszerzony

VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.

Uczeń:

14) charakteryzuje rolę współczesnych mediów w debacie publicznej; analizuje przebieg debaty publicznej na wybrany temat;

15) charakteryzuje specyfikę jednego z tygodników społeczno‑politycznych w Rzeczypospolitej Polskiej ze względu na odbiorców, formę przekazu, orientację ideologiczną, typ własności.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • analizuje wpływ prasy emigracyjnej na sytuację w Polsce;

  • poznaje działalność twórców zrzeszonych wokół paryskiej „Kultury”.

  • wyjaśnia przyczyny emigracyjnej działalności kulturalnej.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • odwrócona klasa;

  • mapa myśli.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przed lekcją chętne/wybrane osoby przygotowują prezentację na temat: „Prasa i literatura w drugim obiegu”.

Faza wstępna:

  1. Przedstawienie tematu „Prasa emigracyjna – paryska „Kultura” i celów zajęć.

  2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie tworzą pytania dotyczące tematu zajęć, na które odpowiedzą w trakcie lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas czytania tekstu.

  2. Praca ze schematem. Zapoznając się z materiałem, uczniowie wynotowują najistotniejsze informacje w formie mapy myśli. Następnie wykonują w parach ćwiczenia 1 i 2 dołączone do schematu. Wspólne omówienie odpowiedzi.

  3. Przedstawienie prezentacji przygotowanej przez uczniów. Po jej zakończeniu reszta klasy może zadawać prelegentom pytania.

  4. Dyskusja na temat znaczenia drugiego obiegu w czasach PRL. Chętne osoby formułują wnioski.

  5. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują ćwiczenia nr 5–8 z sekcji „Sprawdź się”. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

  1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

  2. Uczniowie wspólnie odpowiadają na pytania, które postawili na początku zajęć.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne, których nie rozwiązali na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

  • Andrzej Brzeziecki, Giedroyc – człowiek wschodni, kulturaparyska.com.

  • Małgorzata Ptasińska, Inwigilacja Instytutu Literackiego w czasach Gomułki, kulturaparyska.com.

  • Krzysztof Grygajtis, Federalizm paryskiej „Kultury” i jego twórcy – Jerzy Giedroyc i Juliusz Mieroszewski, „Państwo i Społeczeństwo” 2006, nr 4, core.ac.uk.

  • Kultura, kulturaparyska.com.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Schemat” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.