Dla nauczyciela
Autor: Joanna Kalinowska
Przedmiot: Historia
Temat: Relacje polsko‑sowieckie. Podpisanie układu Sikorski–Majski
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje relacje polsko‑radzieckie do czerwca 1941 r. i po zawarciu układu Sikorski‑Majski.
wyjaśnia znaczenie tego układu dla Polski i Polaków przebywających na terenie ZSRS.
analizuje oceny historyków odnośnie układu Sikorski‑Majski.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Relacje polsko‑sowieckie. Podpisanie układu Sikorski–Majski”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.
Faza wstępna:
Nauczyciel poleca jednemu uczniowi lub uczennicy przeczytanie wyświetlonego tematu zajęć. Omawia planowany przebieg zajęć.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Wspólnie ustalają kryteria sukcesu.
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel odtwarza film, a następnie prosi, aby uczniowie wykonali w parach polecenie nr 2: „Wyjaśnij, jak wyglądały relacje polsko‑sowieckie między wrześniem 1939 r. a lipcem 1941 roku”. Wybrany uczeń po ustalonym czasie udziela odpowiedzi, pozostali uczniowie mogą się do niej ustosunkować i dodać informacje, które uznają za ważne.
Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Klasa dzieli się na 4‑osobowe grupy. Nauczyciel wskazuje, które zespoły będą pracowały nad poleceniem nr 2 („Scharakteryzuj działania podejmowane przez władze sowieckie odnośnie Polski po 1943 r.), a ktore nad poleceniem nr 3 („Opisz skutki stosunków polsko‑sowieckich dla Polski i Polaków”). Uczniowie zapoznają się z filmem. Każdy zespół opracowuje odpowiedzi do poleceń. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie liderzy wybranych grup odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli?
Na zakończenie nauczyciel omawia przebieg zajęć, dokonuje oceny pracy grup uczniowskich.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia nr 1, 2 i 3 z sekcji „Film + Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Układ Sikorski‑Majski. Wybór dokumentów, oprac. E. Duraczyński, Warszawa 1990.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie na podstawie filmów przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.