Autor: Paweł Kaniowski

Temat: Neoplatonizm i renesansowa teoria godności

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Poznasz nurty filozoficzne okresu odrodzenia.

• Przeanalizujesz wpływ starożytnej filozofii greckiej i rzymskiej na rozwój myśli renesansowej.

• Wykażesz podobieństwa i różnice w koncepcjach Boga, świata i człowieka, przedstawione w pismach Platona i Mirandoli.

Cele operacyjne. Uczeń:

• charakteryzuje nurty filozoficzne okresu odrodzenia;

• dostrzega wpływ starożytnej filozofii greckiej i rzymskiej na rozwój myśli renesansowej;

• wskazuje podobieństwa i różnice w koncepcjach Boga, świata i człowieka, przedstawione w pismach Platona i Mirandoli.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• film.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Neoplatonizm i renesansowa teoria godności” uczestnikom zajęć. Prosi uczniów o przygotowanie prezentacji na podstawie filmów zawartych w sekcji „Przeczytaj”. Mogą to być prezentacje np. o sylwetkach omawianych filozofów, o koncepcji godności ludzkiej lub o dziedzictwie antyku w myśli renesansowej.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Zalogowany na platformie nauczyciel sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem. Wybrani uczniowie prezentują efekty pracy w domu. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje o swoje przykłady. Tę część lekcji kończy krótka dyskusja wokół poruszonej tematyki. Po zakończeniu dyskusji chętna lub wybrana osoba przedstawia wnioski.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki. Nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną porządkującą ten etap pracy.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wybiera przed lekcją fragmenty filmów do omówienia podczas lekcji. Na zajęciach odtwarza tylko wybrane przez siebie fragmenty, zadając uczniom dodatkowe pytania, tak aby sprawdzić stopień zrozumienia wywiadu z prof. Janem Hartmanem i rozwinąć omawiane kwestie. Można sformułować temat do rozmowy na podstawie filmu, np. znaczenie renesansu dla filozofii zachodniej.

3. Uczniowie wykonują polecenia i ćwiczenia z sekcji „Film”. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.

4. Uczniowie, na podstawie wiedzy zdobytej przed lekcją oraz podczas lekcji, układają trzy zadania quizowe związane z tematem zajęć, które następnie dają do rozwiązania wybranej osobie z klasy. W ten sposób utrwalają zdobytą wiedzę i umiejętności.

Faza podsumowująca:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji, a następnie wszyscy wspólnie omawiają: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego.

Praca domowa:

1. Ćw. 5 z e‑materiału: porównaj fragment z Timajosa Platona z przytoczonym fragmentem Pieśni. W prezentowanych dziełach wskaż na podobieństwa w obrazie człowieka.

Materiały pomocnicze:

• Silberman M., Uczymy się uczyć, Gdańsk 2005.

• Lipman M., Sharp A., Oscanyan F., Filozofia w szkole, Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Warszawa 1997.

• Migasiński J., Filozofia nowożytna, Warszawa 2011.

• Krokiewicz A., Zarys filozofii greckiej, Warszawa 2000.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Film edukacyjny” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.