Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Interpretacja i porównywanie pomagają porządkować świat
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
porówna utwory literackie (w całości i we fragmentach) i dostrzeżesz kontynuacje oraz nawiązania w porównywanych utworach;
przedstawi propozycję interpretacji utworu;
wykorzysta w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie filozoficzny.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel przed zajęciami informuje uczniów:
Dla doskonalenia własnych kompetencji poznawczych istotne jest samokształcenie, w tym (zgodnie z zapisami podstawy programowej języka polskiego) porządkowanie informacji w problemowe całości poprzez ich wartościowanie, syntetyzowanie poznawanych treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystywanie zdobytej wiedzy w swoich wypowiedziach (ustnych i pisemnych). W samokształceniu ważne jest również interpretowanie i porównywanie różnych tekstów kultury.
Prosi o zapoznanie się z treścią sekcji „Wprowadzenie” oraz „Przeczytaj”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel informuje uczniów, że działania dotyczące interpretacji i porównywania tekstów będą wykonywać podczas dwóch godzin lekcyjnych.
Uczniowie, na podstawie tekstów przeczytanych w domu, odpowiadają wstępnie na pytanie: Jak przygotować i napisać interpretację?
Faza realizacyjna:
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji multimedialnej. Czytanie może zostać podzielone w czasie (najpierw Rady i wskazówki do interpretowania, a w dalszej kolejności Rady i wskazówki do pracy z tekstami, Rady i wskazówki do pisania tekstu argumentacyjnego). Następnie nauczyciel za pomocą rzutnika odtwarza fragmenty testów zapisanych w sekcji. Chętna osoba może je odczytać na głos.
Uczniowie wyjaśniają, jaka zasada zestawienia przyświecała - ich zdaniem - wyborowi fragmentów tekstów literackich i teoretycznych. Następnie w parach zapisują w punktach odpowiedzi na pytanie o jedno podobieństwo i jedną różnicę w zacytowanych tekstach literackich.
Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się”. Indywidualnie wykonują ćwiczenia 1, 2, 3 i 6. Nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi.
Uczniowie dobierają się w pary. Ćwiczenia 4, 5, 7, 8 oraz 9 wykonują w dwójkach. Przedstawiciel zespołu przedstawia rozwiązania po upływie określonego przez nauczyciela czasu.
Faza podsumowująca:
Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenie 10: Przeczytaj uważnie temat wypracowania. Zbuduj argument do wykorzystania w tekście argumentacyjnym zgodnie ze schematem:
argument (= twierdzenie, przykład i odpowiedź na pytanie dlaczego?)
[…ponieważ…; …bowiem…; dlatego że…]
Nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi.Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Przygotuj się do pisania wypowiedzi argumentacyjnej zgodnie z wymaganiami egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym.
Wynalazki i ich wynalazcy – co na ten temat mówią autorzy wybranych tekstów kultury?
LUB
Człowiek nauki – samotnik zmagający się ze społeczeństwem i własnym losem.
W pracy odwołaj się do:
wybranej lektury obowiązkowej,
innego utworu literackiego,
wybranych kontekstów.
Przygotuj notatki na fiszkach.
Materiały pomocnicze:
Krzysztof Biedrzycki, Jak przygotować i napisać interpretację. Poradnik, Warszawa 2014.
Ryszard Nycz, Wykładniki intertekstualności, w: Metodyka literatury, tom 2, wybór i oprac. J. Pachecka, A. Piątkowska, K. Sałkiewicz, Warszawa 2002.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Schemat”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.