Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
R6qEi48qLOgnl1
Ćwiczenie 1
Zaznacz poprawne zakończenie zdania. Mądry naukowiec rozumie, że do prawdypiękna nie ma dróg na skróty, ponieważ... Możliwe odpowiedzi: 1. uważnie analizuje dokonania poprzedników., 2. nie zważa na negatywne skutki odkryć., 3. otacza się jedynie prawdomównymi i ładnymi ludźmi., 4. poszukuje wyłącznie pragmatycznych rezultatów swoich badań.
R1Ouk3C0nFGw511
Ćwiczenie 2
Czy kreatywność jest możliwa w uprawianiu nauki?
Oceń prawdziwość zdań. Zaznacz Prawda, jeśli zgadzasz się ze stwierdzeniem lub Fałsz, jeśli jest odwrotnie.. TAK, ponieważ naukowcy nie zważają na liczne pomyłki w obliczeniach i badaniach.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. NIE, ponieważ zwykli ludzie zawsze obawiają się nowych wynalazków i odkryć.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. TAK, ponieważ dla naukowców ważne jest odczuwanie niezwykłości chwili w odkrywaniu czegoś nowego.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
11
Ćwiczenie 3

Uzasadnij na podstawie fragmentu Podróży Guliwera Jonathana Swifta przekonanie, że Lapucjanie (mieszkańcy Laputy, wyspy unoszącej się w powietrzu dzięki ogromnemu magnesowi) to lud zabawnych ekscentryków.

R1W4TTiWLtRhE
(Uzupełnij).
11
Ćwiczenie 4

Balnibarbowie to mieszkańcy państwa podległego królowi latającej wyspy – Laputy. Określ, czego powinni się obawiać.

RcOIKspLs9nLI
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 5
R1HhlJaxeB48y
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
RoPv1eCcMSfK321
Ćwiczenie 5
W zacytowanym fragmencie Lalki Bolesława Prusa zaznacz zielonym kolorem te miejsca, które dotyczą refleksji Geista o ewentualnym przekazaniu ludzkości metalu lżejszego od powietrza. Wokulski oglądał ów metal cięższy od platyny, drugi metal przeźroczysty, trzeci lżejszy od puchu… Dopóki trzymał je w rękach wydawały mu się rzeczami najnaturalniejszymi pod słońcem: cóż jest bowiem naturalniejszego aniżeli przedmiot, który oddziaływa na zmysły? Lecz gdy oddał próbki Geistowi, ogarnęło go zdziwienie i niedowierzanie, zdziwienie i obawa. Więc znowu oglądał je, kręcił głową, wierzył i wątpił na przemian. – No i cóż? – zapytała Geist. – Czy pokazywał pan to chemikom? – Pokazywałem. – I cóż oni?... – Obejrzeli, pokiwali głowami i powiedzieli, że to blaga i kuglarstwo, którym poważna nauka zajmować się nie może. – Jak to więc nawet nie robili prób? – spytała Wokulski. – Nie. Niektórzy z nich wprost mówili, że, mając do wyboru między pogwałceniem „praw natury” a złudzeniami własnych zmysłów, wolą nie dowierzać zmysłom. I jeszcze dodawali, że robienie poważnych doświadczeń z podobnymi kuglarstwami może obłąkać zdrowy rozsądek, i stanowczo wyrzekali się doświadczeń. – I nie ogłaszasz pan o tym? – Ani myślę. Owszem, ta bezwładność mózgów daje mi najlepszą gwarancję bezpieczeństwa tajemnicy moich wynalazków. W przeciwnym razie pochwycono by je, prędzej lub później odkryto by metodę postępowania i znaleziono by to, czego bym im dać nie chciał… – Mianowicie?... – przerwała mu Wokulski. – Znaleziono by metal lżejszy od powietrza – spokojnie odparł Geist. Wokulski rzucił się na krześle; przez chwilę obaj milczeli. – Dlaczego ukrywasz pan przed ludźmi ów transcendentalny metal? – odezwał się wreszcie Wokulski. – Dla wielu powodów – odparł Geist. – Naprzód chcę, ażeby ten produkt wyszedł tylko z mojego laboratorium, choćbym nawet nie ja sam go otrzymał. A po wtóre, podobny materiał, który zmienił postać świata, nie może stać się własnością tak zwanej dzisiejszej ludzkości. Już za wiele nieszczęść mnoży się na ziemi przez nieopatrzne wynalazki. – Nie rozumiem pana. – Więc posłuchaj – mówi Geist. – Tak zwana ludzkość, mniej więcej na dziesięć tysięcy wołów, baranów, tygrysów i gadów, mających człowiecze formy, posiada ledwie jednego prawdziwego człowieka. Tak było zawsze, nawet w epoce krzemiennej. Na taką tedy ludzkość w biegu wieków spadały rozmaite wynalazki. Brąz, żelazo, igła magnesowa, druk, machiny parowe i telegrafy elektryczne dostawały się bez żadnego wyboru w ręce geniuszów i idiotów, ludzi szlachetnych i zbrodniarzy… A jaki tego rezultat?... Oto ten, że głupota i występek dostając coraz potężniejsze narzędzia mnożyły się i umacniały, zamiast stopniowo ginąć. Ja – ciągnął dalej Geist – nie chcę powtarzać tego błędu i jeżeli znajdę ostatecznie metal lżejszy od powietrza, oddam go tylko prawdziwym ludziom. Niech oni raz zaopatrzą się w broń na swój wyłączny użytek; niechaj ich rasa mnoży się i rośnie w potęgę, a zwierzęta i potwory w ludzkiej postaci niechaj z wolna wyginą. Jeżeli Anglicy mieli prawo wypędzić wilków ze swej wyspy, istny człowiek ma prawo wypędzić z ziemi przynajmniej tygrysy ucharakteryzowane na ludzi. „On ma jednakże tęgiego bzika” – pomyślał Wokulski. […] „Bo jużci jest faktem, że każdy nowy a ważny materiał, każda nowa siła to nowe piętro cywilizacji. Brąz stworzył cywilizację klasyczną, żelazo wieki średnie; proch zakończył wieki średnie, a węgiel kamienny rozpoczął wiek dziewiętnasty. Co się tu wahać: metale Geista dadzą początek takiej cywilizacji, o jakiej nie marzono, i kto wie, czy wprost nie uszlachetnią gatunku ludzkiego…”.
21
Ćwiczenie 6

Na podstawie fragmentu Lalki i całej powieści Bolesława Prusa scharakteryzuj Geista jako naukowca.

RLNphHFdfAKYu
(Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 7

Opisz, w jaki sposób w Lalce Bolesława Prusa zostało ocenione wynalezienie metalu lżejszego od powietrza.

Rqxy0AORkJqxm
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Na podstawie bajki Filozof Ignacego Krasickiego scharakteryzuj ukazanego w niej naukowca i jego spadkobiercę. Odpowiedz na pytanie, która z tych postaci jest rzeczywistym przedmiotem drwiny oświeceniowego biskupa?

RodYcm3AXZvNt
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 9

Zanalizuj fragmenty wypowiedzi profesorów Bartosza Brożka i Michała Hellera tak, by ich teksty stanowiły kontekst filozoficzny dla redagowanego tekstu argumentacyjnego na jeden z tematów:

Wynalazki i ich wynalazcy – co na ten temat mówią autorzy wybranych tekstów kultury?

lub

Człowiek nauki – samotnik zmagający się ze społeczeństwem i własnym losem.

Re8M7PvVibtew
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 10
Zapoznaj się z tematem wypracowania. Zbuduj argument do wykorzystania w tekście argumentacyjnym zgodnie ze schematem:
Zapoznaj się z tematem wypracowania. Zbuduj argument do wykorzystania w tekście argumentacyjnym zgodnie ze schematem:

argument (= twierdzenie, przykład i odpowiedź na pytanie dlaczego?)
[…ponieważ…; …bowiem…; dlatego że…]

Ru1TLokCePUuD
(Uzupełnij).
Praca domowa

Przygotuj się do pisania wypowiedzi argumentacyjnej zgodnie z wymaganiami egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym.

Wynalazki i ich wynalazcy – co na ten temat mówią autorzy wybranych tekstów kultury?

lub

Człowiek nauki – samotnik zmagający się ze społeczeństwem i własnym losem.

W pracy odwołaj się do:

  • wybranej lektury obowiązkowej,

  • innego utworu literackiego,

  • wybranych kontekstów.

Przygotuj notatki na fiszkach.