Autor: Martyna Wojtowicz

Przedmiot: Historia

Temat: Historiografia i inne nauki w dobie renesansu

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• opisuje przejawy rozpowszechniania się idei humanistycznych na świecie;

• wyjaśnia, jakie znaczenie dla renesansu miały wzorce antyczne;

• wymienia zadania, jakie przypisywali nauce XVII‑wieczni uczeni;

• wymienia najważniejszych przedstawicieli historiografii i innych nauk w dobie renesansu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Historiografia i inne nauki w dobie renesansu”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i następnie rozwiązanie ćwiczenia nr 2 „Przeanalizuj poniższy fragment i udowodnij, że powstał on w okresie renesansu. Przytocz dwa argumenty na potwierdzenie swojego stanowiska” zawartego w sekcji „Film + Sprawdź się”.

2. Chętni/wybrani uczniowie przygotowują prezentację na podstawie informacji zawartych w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy uczniom temat oraz cele lekcji. Poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji? Będą to dla nich obowiązujące kryteria sukcesu.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum.

Faza realizacyjna:

1. Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście.

2. Nauczyciel przypomina o prezentacjach przygotowanych przez uczniów przed lekcją. Poleca wybranej osobie (lub ochotnikowi) zaprezentowanie swojej pracy przed resztą klasy. Po prezentacji uczniowie krótko dyskutują o prezentacji, dodają informacje, które ich zdaniem warto uwzględnić. Prowadzący może korygować odpowiedzi i uzupełniać informacje.

3. Praca z multimedium („Film”). Uczniowie zapoznają się z nagraniem i wykonują polecenie nr 2 „Wymień elementy historycznego pisarstwa odrodzeniowego, które odróżniały je od średniowiecznego dziejopisarstwa”. Nauczyciel poleca, aby wybrana osoba (lub ochotnik) przeczytała odpowiedź. Uczniowie wspólnie z nauczycielem omawiają ją, sugerują, co ich zdaniem warto byłoby dodać czy rozwinąć. W podobny sposób uczniowie wykonują też polecenie nr 3, omawiając metodę badawczą stworzoną przez Lorenza Vallę.

4. Praca z drugim multimedium („Film + Sprawdź się”). Nauczyciel czyta treść ćwiczenia 3 „Scharakteryzuj odrodzeniową historiografię polską” i prosi uczniów, aby w parach przygotowali rozwiązanie na podstawie materiału, który zaraz zostanie wyświetlony. Po ustalonym czasie wybrana dwójka uczniowska prezentuje swoją propozycję odpowiedzi, pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie dobierają się w pary i wymieniają poglądami, dzielą się tym, czego się nauczyli na temat: „Historiografia i inne nauki w dobie renesansu”.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, ocenia pracę uczniów oraz przedstawioną prezentację.

Praca domowa:

1. Napisz streszczenie tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”.

Materiały pomocnicze:

• Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.

• Wielka historia świata. Tomy 1‑12 (praca pod patronatem Polskiej Akademii Umiejętności); Świat Książki 2004‑2006.

• J. Ziomek, Historia literatury polskiej. Renesans, Warszawa 1980.

Wskazówki metodyczne:

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z informacjami w sekcji „Film”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.