Imię i nazwisko autora:

Przemysław Michalski

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Równa gra

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
2) posługuje się materiałami pomocniczymi, w tym tablicami fizycznymi i chemicznymi oraz kartą wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
16) przeprowadza obliczenia i zapisuje wynik zgodnie z zasadami zaokrąglania oraz zachowaniem liczby cyfr znaczących wynikającej z dokładności pomiaru lub z danych;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
II. Mechanika. Uczeń:
23) opisuje ruch ciał na równi pochyłej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. opisuje ruch ciała na równi pochyłej w przypadku istnienia tarcia, jak i jego braku;

2. poprawnie stosuje relacje między kątem nachylenia równi, a przyspieszeniem i czasem zsuwania się ciał;

3. stosuje równania kinematyki i dynamiki oraz zasadę zachowania energii do rozwiązania zagadnienia ruchu na równi;

4. umiejętnie omawia różne sytuacje podczas ruchu na równi.

Strategie nauczania:

grywalizacja

Metody nauczania:

rozwiązywanie zadań

Formy zajęć:

praca w grupach

Środki dydaktyczne:

tablica, projektor, ekran

Materiały pomocnicze:

„żetony” z punktami

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

W ramach fazy wprowadzającej, nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z częścią „Warto przeczytać” e‑materiału oraz samodzielne przeanalizowanie występujących tam przykładów. Przed zajęciami, nauczyciel przygotowuje serię krótkich zadań dotyczących ruchu ciał na równi pochyłej, o zróżnicowanym stopniu trudności, dotyczących teorii ruchu na równi (wzory, definicje), jak i obliczeń: np. wyznaczania wartości sił, przyspieszenia, czasu ruchu, strat energii z powodu tarcia, powiązania profilu równi z wartością przyspieszenia, dodatkowych sił zewnętrznych działających na ciało na równi. Przy okazji można wprowadzić funkcje trygonometryczne dowolnego kąta ostrego i prosić uczniów o podanie zaokrąglenia wyniku do określonej liczby miejsc znaczących.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel dzieli uczniów na 3‑4 zespoły i przedstawia zasady gry. Nauczyciel wyświetla na ekranie treść pytania. Grupa, która najszybciej poda poprawne rozwiązanie, otrzymuje punkt (w postaci żetonu). Wygrywa zespół z największą ilością punktów. Zasady można dowolnie modyfikować, np. wprowadzić zasadę, że zespół, który odpowie źle traci punkt i/lub dany zespół może „przejąć” pytanie od innego i po poprawnej/błędnej odpowiedzi uzyskać/stracić więcej punktów.
Uczniowie pracują w grupach i mają do dyspozycji kartki i kalkulatory.

Faza podsumowująca:

Podsumowanie wyników. Wyjaśnienie zadań, na które nikt nie udzielił poprawnej odpowiedzi. Wręczenie nagród (np. ocen).

Praca domowa:

Propozycje:

• rozwiązanie zadań dołączonych do e‑materiału,

• podanie różnych przykładów rzeczywistych zjawisk, które można opisać za pomocą ruchu ciała na równi.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium można wykorzystać jako grę w trakcie lekcji, lub poprosić uczniów o jej samodzielne „przejście” podczas nauki w domu.