SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Stan środowiska przyrodniczego w Polsce. Wpływ poszczególnych sektorów gospodarki na stan środowiska w Polsce

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa III

Podstawa programowa

XIV. Regionalne zróżnicowanie środowiska przyrodniczego Polski: podział na regiony fizycznogeograficzne, budowa geologiczna i zasoby surowcowe, ukształtowanie powierzchni, sieć wodna, warunki klimatyczne, formy ochrony przyrody, stan środowiska przyrodniczego.

Uczeń:

10) dokonuje analizy stanu środowiska w Polsce i własnym regionie oraz przedstawia wnioski z niej wynikające, korzystając z danych statystycznych i aplikacji GIS.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

• opisuje negatywne skutki działalności rolniczej dla środowiska;

• wyjaśnia, jak przemysł może negatywnie wpływać na środowisko naturalne;

• opisuje wpływ transportu na środowisko.

Strategie nauczania: konstruktywizm, konektywizm

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, analiza SWOT, metody operatywne (analiza tekstu e‑materiału, mapy, praca z filmem edukacyjnym)

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna, monitor dotykowy lub tablety, e‑materiał, atlasy, mapa fizyczna Polski

Materiały pomocnicze

Raporty o stanie środowiska w Polsce GIOS: gios.gov.pl (dostęp 17.01.2022).

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Pogadanka na temat znaczenia środowiska przyrodniczego w życiu i gospodarce człowieka – czy działalność człowieka pozytywnie czy negatywnie wpływa na środowisko przyrodnicze? Uczniowie wstępnie oceniają działania ludzi w środowisku przyrodniczym.

• Nauczyciel podaje temat i cele lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel dzieli uczniów na grupy.

• Uczniowie w grupach zapoznają się z filmem edukacyjnym zawartym w e‑materiale – na jego podstawie wypisują regiony Polski (województwa), w których środowisko jest w „złym” stanie oraz regiony o środowisku w „lepszym” stanie, wyjaśniają, dlaczego tak jest.

• Nauczyciel prosi uczniów o wskazanie na mapie Polski wypisanych regionów, podanie wyjaśnień co do stanu środowiska we wskazanych miejscach – dyskusja na forum klasy o wpływie sektorów gospodarki na stan środowiska.

• Uczniowie w dalszej części lekcji pracują w tych samych grupach – dokonują analizy SWOT do zagadnienia „Stan środowiska przyrodniczego w Polsce”.

• Analiza polega na określeniu sytuacji w zakresie mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń wynikających ze stanu środowiska przyrodniczego w Polsce.

• Uczniowie otrzymują arkusze papieru, pisaki oraz wyznaczony czas na przeprowadzenie analizy SWOT.

• Po dokonaniu analizy przedstawiciele poszczególnych grup referują wyniki pracy.

• Możliwa krótka dyskusja podsumowująca pracę uczniów.

Faza podsumowująca

• Nauczyciel podsumowuje realizację założonych celów lekcji – ocenia pracę uczniów, ich zaangażowanie.

• Następnie nauczyciel wprowadza uczniów do ćwiczeń znajdujących się w e‑materiale – uczniowie indywidualnie wykonują wskazane ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.

• Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami – mówią, co było łatwe, trudne, ciekawe, jakie są możliwości zastosowania zdobytej wiedzy.

Praca domowa

• Korzystając z różnych źródeł informacji, oceń stan środowiska przyrodniczego w swoim regionie. Wyjaśnij, który z sektorów gospodarki wywiera największy wpływ na stan środowiska.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Film edukacyjny może zostać wykorzystany na lekcjach dotyczących współodpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego Ziemi (zakres podstawowy: XIII. 10), a także podczas zajęć poświęconych konieczności działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego w Polsce (zakres podstawowy: XIV. 11).