Autorka: Anna Rabiega

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Pozostałe uprawnienia Prezydenta RP

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

5) wykazuje znaczenie, jakie dla pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma fakt wyborów powszechnych; przedstawia kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: ceremonialno‑reprezentacyjne, w stosunku do rządu, parlamentu i władzy sądowniczej, w polityce zagranicznej oraz bezpieczeństwa państwa; analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – poziom legitymizacji społecznej władzy prezydenckiej;

zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

2) analizuje sposób wyboru i charakteryzuje formę (jednoosobowa lub kolegialna) głowy państwa we współczesnych republikach; odróżnia prerogatywy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej od innych jego uprawnień.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje tradycyjne uprawnienia Prezydenta RP: nadawanie polskiego obywatelstwa, orderów i odznaczeń;

• analizuje kompetencje nominacyjne Prezydenta RP względem Prezesa NBP, członków Rady Polityki Pieniężnej oraz Krajowej Rady Radiofonii i Telewizj;

• wyjaśnia, dlaczego omawiane kompetencje nominacyjne przyznano Prezydentowi RP.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• analiza materiałów źródłowych;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• spektrum;

• burza mózgów.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• kartki w kolorach: czerwonym, żółtym i zielonym dla każdego ucznia;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Burza mózgów: Jakie uprawnienia dawnych władców możemy odnaleźć wśród współczesnych kompetencji głowy państwa – Prezydenta RP? Uczniowie zapisują swoje propozycje na tablicy, następnie wspólnie je weryfikują.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Audiobook. Uczniowie słuchają nagrania i zapoznają się z dołączonym testem źródłowym. Udzielają odpowiedzi na pytania dołączone do multimedium.

2. Chętni/wybrani uczniowie przedstawiają swoje odpowiedzi na pytania. Pozostali uczniowie weryfikują ich poprawność i w razie potrzeby uzupełniają je.

3. Ćwiczenia interaktywne 1 i 6 uczniowie rozwiązują samodzielnie i sprawdzają poprawność w e‑materiałach. Ćwiczenie interaktywne 7 – chętni/wybrani uczniowie odczytują swoje rozwiązanie, pozostali weryfikują jego poprawność.

4. Uczniowie analizują widżet interaktywny dotyczący kompetencji głowy państwa względem NIK, NBP, RPP i KRRiT. Dyskusja:

• Dlaczego w przypadku tych instytucji tak ważne jest zachowanie niezależności od Rady Ministrów?

• Czy kompetencje Prezydenta RP względem tych instytucji przyczyniają się do zwiększenia ich niezależności?

5. Ćwiczenia interaktywne 5 uczniowie rozwiązują samodzielniei sprawdzają poprawność w e‑materiałach), a następnie w parach 2–4 i 8. Chętni/wybrani uczniowie przedstawiają swoje propozycje rozwiązań, a pozostali weryfikują ich poprawność.

Faza podsumowująca

1. Spektrum. Nauczyciel odczytuje poniższe stwierdzenia, uczniowie podnoszą kartkę w odpowiednim kolorze oznaczającym:

• kartka zielona – zgadzam się całkowicie,

• kartka czerwona – zupełnie się nie zgadzam,

• kartka żółta – trochę się zgadzam, a trochę nie.

Po każdym zdaniu nauczyciel prosi po jednej osobie z kartką w kolorze czerwonym, w kolorze żółtym i w kolorze zielnym, by przedstawiły uzasadnienie swojego wyboru. Następnie „głosowanie” kartkami nad tym zdaniem przeprowadzane jest jeszcze raz (można wtedy zmienić zdanie) – jeśli ktoś zmienił zdanie, nauczyciel pyta, co go do tego przekonało.

Zdania:

• Nadawanie przez Prezydenta RP orderów i odznaczeń ma ważny wymiar polityczny.

• Należy pozbawić Prezydenta RP kompetencji występowania z wnioskiem do NIK o przeprowadzenie kontroli.

• Prezesa NBP powinien wybierać Sejm, a powoływać - Prezydent RP.

• Prezydent RP nie powinien mieć możliwości nadawania obywatelstwa polskiego niezależnie od przebiegu i stopnia zaawansowania procedury.

• Wybór dwóch z pięciu członków KRRiT przez Prezydenta RP to wystarczające rozwiązanie dla zabezpieczenia niezależności tej instytucji.

Praca domowa:

Wybierz jedną postać odznaczoną Orderem Orła Białego lub Orderem Odrodzenia Polski, zapoznaj się z jej biografią i napisz, dlaczego Twoim zdaniem osoba ta zasługiwała na takie wyróżnienie.

Materiały pomocnicze:

Zapis przebiegu posiedzenia Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 157/ 06‑06‑2018; strona sejm.gov.pl.

Konstytucja RP

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium: Audiobook może być wykorzystany przez uczniów jako inspiracja do przygotowania prezentacji na temat przyznawania odznaczeń w PRL‑u.