Autorka: Anna Rabiega

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Prezydent RP a władza sądownicza

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

III. Organy władzy publicznej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

5) wykazuje znaczenie, jakie dla pozycji ustrojowej Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ma fakt wyborów powszechnych; przedstawia kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej: ceremonialno‑reprezentacyjne, w stosunku do rządu, parlamentu i władzy sądowniczej, w polityce zagranicznej oraz bezpieczeństwa państwa; analizuje – z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej – poziom legitymizacji społecznej władzy prezydenckiej.

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

1) analizuje mechanizmy sprawowania władzy na podstawie literatury (np. fragmentów tekstu Książę Nicolo Machiavellego lub fragmentów tekstu Cesarz Ryszarda Kapuścińskiego);

2) analizuje sposób wyboru i charakteryzuje formę (jednoosobowa lub kolegialna) głowy państwa we współczesnych republikach; odróżnia prerogatywy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej od innych jego uprawnień.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia znaczenie niezależności władzy sądowniczej;

• charakteryzuje uprawnienia Prezydenta RP względem władzy sądowniczej;

• analizuje pozycję ustrojową Prezydenta RP w stosunku do władzy sądowniczej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• metaplan;

• ćwiczenia interaktywne.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie zapoznają się z treścią fragmentu prezydenckiego przemówienia zawartego we „Wprowadzeniu”. W parach dyskutują, formułują i zapisują odpowiedzi na pytania postawione pod tekstem:

• Jak rozumiesz słowa prezydenta Andrzeja Dudy, że dobrze funkcjonująca i sprawiedliwa władza sądownicza to jeden z absolutnych fundamentów każdego państwa, które jest prawdziwie demokratyczne i które chce dobrze funkcjonować?

• Jaka jest rola głowy państwa w tym zakresie?

• Dlaczego to właśnie Prezydent RP wręcza nominacje sędziowskie?

2. Chętne/wybrane osoby odczytują swoje odpowiedzi. Nauczyciel pyta pozostałych uczniów, czy zanotowali jakieś inne refleksje, i również prosi o ich odczytanie.

3. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Metaplan. Uczniowie dzielą się na grupy sześcioosobowe i przygotowują metaplan, w którym rozważają problem „Pełna niezależność sądów i niezawisłość sędziów”. Powinien zawierać następujące elementy: odpowiedź na pytania:

• Jak jest?

• Jak powinno być?

• Dlaczego nie jest tak, jak powinno być?

• Wnioski.

2. Po upływie wyznaczonego czasu reprezentanci poszczególnych grup przedstawiają rezultaty pracy grupowej, a na tablicy powstaje wspólny, klasowy metaplan uwzględniający sugestie uczniów z różnych grup. Nauczyciel czuwa, by dyskusja była konstruktywna, nie nabrała zbyt banalnego, oderwanego od rzeczywistości lub radykalnego charakteru, komentując propozycje przedstawiane przez uczniów.

3. Praca z prezentacją multimedialną. Uczniowie w grupach zapoznają się z materiałem. Wspólnie wyjaśniają wątpliwości, a następnie wykonują dołączone do prezentacji ćwiczenie, korzystając z zasobów internetowych. Przedstawiciele zespołów prezentują rezultaty pracy na forum klasy.

4. Ćwiczenia 2–4 oraz 9. Uczniowie pracują nad odpowiedziami w parach, następnie weryfikują poprawność swoich odpowiedzi z inną parą i odnotowują rozbieżności i ewentualne inne problemy, które pojawiły się podczas ustalania prawidłowych odpowiedzi. Po upływie czasu wyznaczonego na rozwiązanie ćwiczeń chętne/wybrane osoby przedstawiają rezultaty pracy w parach, a reszta klasy koryguje lub uzupełnia odpowiedzi. Nauczyciel czuwa nad poprawnością ustalonych ostatecznie rozwiązań i w razie potrzeby dodatkowo wyjaśnia prawidłowe rozwiązania zadań.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie indywidualnie rozwiązują ćwiczenia 1, 5–8 z sekcji „Sprawdź się” i porównują zgodność swoich rozwiązań z rozwiązaniami w e‑materiale.

2. Nawiązanie do ćwiczenia wprowadzającego – nauczyciel pyta, czy uczniowie uzupełniliby teraz swoje odpowiedzi na pytania postawione na początku lekcji.

Praca domowa:

1. Sformułuj odpowiedź Prezydenta RP na pismo RPO z ćwiczenia 7.

2. Napisz rozprawkę pt. „Prawo łaski – wady i zalety instytucji”.

Materiały pomocnicze:

List Prezydenta RP Andrzeja Dudy z okazji Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, prezydent.pl.

Piotr Winczorek, Komentarz do Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego, prawo.sejm.gov.pl.

Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa, prawo.sejm.gov.pl.

Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich skierowane do Prezydenta RP, rpo.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja może zostać wykorzystane podczas przygotowania do lekcji powtórkowej dotyczącej prezydenckich prerogatyw.