Autor: Stanisław Mrozowicz

Temat: Wielcy twórcy renesansu

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wymienia najważniejszych twórców renesansu i ich dzieła;

• podaje przykłady dzieł twórców renesansowych pochodzących z różnych państw;

• charakteryzuje wpływ idei renesansowych na rozwój nauki;

• wyjaśnia, kogo można określić mianem „człowieka renesansu”.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Wielcy twórcy renesansu”. Uczniowie mają się zapoznać z treściami w sekcji „Przeczytaj” oraz multimedium „Schemat”.

2. Pięciu wybranych uczniów (albo ochotników) przygotowuje prezentację na temat jednego z wymienionych twórców renesansu – każda z osób wybiera jednego z artystów: Erazma z Rotterdamu, Michała Anioła, Rafaela Santiego, Leonarda da Vinci oraz Filippo Brunelleschiego.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cel lekcji. Omawia krótko planowany przebieg zajęć.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Prowadzący poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?

Faza realizacyjna:

1. Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.

2. Praca z multimedium („Schemat”). Nauczyciel poleca, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie nr 2: „Wyjaśnij, dlaczego Rafael nadał niektórym postaciom rysy współczesnych sobie twórców. W jaki sposób odnosił się do dorobku antyku oraz znaczenia sztuki renesansowej?” i poleca uczniom, aby wykonali je w parach. Wybrana dwójka uczniowska prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją.

3. Następnie uczniowie w parach wykonują polecenie nr 3, wyjaśniając, co oznaczają takie terminy jak „renesansowy umysł” czy „człowiek renesansu”. Prowadzący zadaje uczniom pytania: Który z poznanych przez was twórców renesansu waszym zdaniem jest najbliższy temu ideałowi? Czy znacie przykład współczesnego twórcy, którego można określić w ten sposób? Uczniowie krótko dyskutują, podając przykłady wraz z argumentacją.

4. Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie dobierają się w 4‑osobowe grupy i wykonują ćwiczenia 1, 2 i 6 w sekcji „Sprawdź się”. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi. Wspólne omówienie ćwiczen na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Wielcy twórcy renesansu” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów, ocenia przedstawione na zajęciach prezentacje.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia 7 i 9 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

N. Machiavelli, Książę, tłum. W. Rzymowski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.

T. More, Utopia, tłum. K. Abgarowicz, Warszawa 1954.

Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Schemat” do przygotowania się do lekcji powtórkowej dotyczącej epoki renesansu.