Dla nauczyciela
Autor: Stanisław Mrozowicz
Przedmiot: Historia
Temat: Wielcy twórcy renesansu
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wymienia najważniejszych twórców renesansu i ich dzieła;
podaje przykłady dzieł twórców renesansowych pochodzących z różnych państw;
charakteryzuje wpływ idei renesansowych na rozwój nauki;
wyjaśnia, kogo można określić mianem „człowieka renesansu”.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Wielcy twórcy renesansu”. Uczniowie mają się zapoznać z treściami w sekcji „Przeczytaj” oraz multimedium „Schemat”.
Pięciu wybranych uczniów (albo ochotników) przygotowuje prezentację na temat jednego z wymienionych twórców renesansu – każda z osób wybiera jednego z artystów: Erazma z Rotterdamu, Michała Anioła, Rafaela Santiego, Leonarda da Vinci oraz Filippo Brunelleschiego.
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla temat zajęć i poleca, by na jego podstawie uczniowie sformułowali cel lekcji. Omawia krótko planowany przebieg zajęć.
Raport z przygotowań. Nauczyciel za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji, m.in. kto zapoznał się z udostępnionym e‑materiałem. Prowadzący poleca uczniom przygotować w parach pytania z nim związane. Czego uczniowie chcą się dowiedzieć? Co ich interesuje w związku z tematem lekcji?
Faza realizacyjna:
Prezentacje uczniów. Część właściwa lekcji zaczyna się od prezentacji efektów pracy w domu wybranych uczniów. Pozostali uczniowie zadają pytania prezentującym oraz uzupełniają informacje.
Praca z multimedium („Schemat”). Nauczyciel poleca, aby wybrany uczeń przeczytał polecenie nr 2: „Wyjaśnij, dlaczego Rafael nadał niektórym postaciom rysy współczesnych sobie twórców. W jaki sposób odnosił się do dorobku antyku oraz znaczenia sztuki renesansowej?” i poleca uczniom, aby wykonali je w parach. Wybrana dwójka uczniowska prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją.
Następnie uczniowie w parach wykonują polecenie nr 3, wyjaśniając, co oznaczają takie terminy jak „renesansowy umysł” czy „człowiek renesansu”. Prowadzący zadaje uczniom pytania: Który z poznanych przez was twórców renesansu waszym zdaniem jest najbliższy temu ideałowi? Czy znacie przykład współczesnego twórcy, którego można określić w ten sposób? Uczniowie krótko dyskutują, podając przykłady wraz z argumentacją.
Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Uczniowie dobierają się w 4‑osobowe grupy i wykonują ćwiczenia 1, 2 i 6 w sekcji „Sprawdź się”. Następnie konsultują swoje rozwiązania z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję odpowiedzi. Wspólne omówienie ćwiczen na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Wielcy twórcy renesansu” i inicjuje krótką rozmowę na temat kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć i pracę uczniów, ocenia przedstawione na zajęciach prezentacje.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia 7 i 9 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
N. Machiavelli, Książę, tłum. W. Rzymowski, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968.
T. More, Utopia, tłum. K. Abgarowicz, Warszawa 1954.
Seria Historia powszechna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011‑2019.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Schemat” do przygotowania się do lekcji powtórkowej dotyczącej epoki renesansu.