Dla nauczyciela

Autor: Marta Kulikowska

Przedmiot: Język polski

Temat: Tajemnicze morderstwa – tropem zbrodni

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Treści nauczania – wymagania szczegółowe
Zakres podstawowy
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
6) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat, szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, definicja, hasło encyklopedyczne, notatka syntetyzująca;
IV. Samokształcenie.
2) porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;
3) korzysta z literatury naukowej lub popularnonaukowej;
6) wybiera z tekstu odpowiednie cytaty i stosuje je w wypowiedzi;
Zakres rozszerzony
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
2) rozumie pojęcie tradycji literackiej i kulturowej, rozpoznaje elementy tradycji w utworach, rozumie ich rolę w budowaniu wartości uniwersalnych;
II. Kształcenie językowe.
2. Zróżnicowanie języka. Uczeń: spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
5) określa właściwości języka jako nośnika i przekaźnika treści kulturowych;
6) rozpoznaje i charakteryzuje styl indywidualny (dzieła literackiego, autora) oraz styl typowy (gatunku literackiego, prądu literackiego, epoki) i wykorzystuje tę wiedzę w interpretacji utworu literackiego;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • wyjaśnia związek wskazanych cytatów z sytuacjami w książce Imię róży;

  • omawia związek Apokalipsy św. Jana z książką Umberta Eco;

  • udziela odpowiedzi na pytania związane z omawianym utworem;

  • redaguje notatkę syntetyzującą;

  • układa własną definicję podanego słowa;

  • tworzy referat.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem e‑podręcznika;

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Uczniowie przed zajęciami oglądają film pt. Imię róży (reż. Jean‑Jacques Annaud). Chętne osoby przygotowują prezentację multimedialną ukazującą wydarzenia z filmu, które rozgrywają się w tajemniczych okolicznościach.

Faza wprowadzająca:

  1. Ochotnicy prezentują prace multimedialne wykonane przed zajęciami. Wprowadzają tym samym innych w świat tajemniczych wydarzeń.

  2. Nauczyciel pyta uczniów, jakie posty mogłyby się znaleźć na profilu Umberta Eco w mediach społecznościowych, które dotyczyłyby tematu Tajemnicze morderstwa – tropem zbrodni. Uczestnicy zajęć zapisują swoje propozycje
    na kartkach samoprzylepnych i przyklejają do tablicy.

  3. Wybrana osoba odczytuje wypowiedzi kolegów i koleżanek. Młodzież wraz z nauczycielem rozmawiają o prezentowanych wpisach i wybierają te, które świadczą o właściwym ujęciu tematu.

  4. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Prowadzący pyta, kim jest główny bohater utworu Imię róży. Uczniowie odpowiadają na pytanie, po wcześniejszym obejrzeniu filmu, następnie czytają teksty z bloku tekstowego i tworzą notatkę w formie mapy myśli. Wskazane osoby odczytują swoje notatki.

  2. Uczniowie zapoznają się z multimedium bazowym, wykonują polecenie nr 1. Wspólnie w klasie omawiają poprawność wykonania zadania.

  3. Wybrana osoba przypomina informacje na temat Apokalipsy św. Jana. Uczniowie wykonują polecenie 2 z multimedium, określając, jaki związek z serią morderstw, które następowały kolejno po sobie w opactwie benedyktynów, ma właśnie apokalipsa.

  4. Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się”. Każda osoba indywidualnie wykonuje ćwiczenie 1. i 2. Następnie nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi.

  5. Uczniowie dzielą się na grupy. Każdy zespół wykonuje inne ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”. Zespół 1. zajmuje się ćwiczeniami 3., 6. oraz 8., natomiast zespół 2. - 4., 5 oraz 7. Po upływie czasu wyznaczonego przez nauczyciela przedstawiciele grup prezentują wyniki prac.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel zadaje pytania podsumowujące, np. Nauczyciel zachęca uczniów
    do stworzenia listy zatytułowanej Jak stać się dobrym tropicielem. Równocześnie pyta, czy są w stanie wymienić znane im osoby (z filmów, z życia), które mogłyby stanowić wzór dobrego śledczego.

  2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

  1. Napisz referat, w którym przedstawisz cechy powieści kryminalnej. Wykorzystaj informacje zawarte w tekstach źródłowych podanych w lekcji. Podaj własne przykłady książek i filmów należących do tego gatunku i na ich przykładzie omów temat.

Materiały pomocnicze:

  • Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, tom 1. i 2., praca zbiorowa, Warszawa 1984.

  • Polonista w szkole, pod red. A. Janus‑Sitarz, Kraków 2004.

Wskazówki metodyczne

  • Nauczyciel może wykorzystać multimedium w sekcji „Schemat interaktywny” jako podsumowanie pracy z książką Umberta Eco

Sprawdź się