Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Imię i nazwisko autora: Anna Ruszczyk

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Przyczyny upadku systemu kolonialnego

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II

PODSTAWA PROGRAMOWA

Zakres podstawowy:

VII. Podział polityczny i zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego świata: mapa podziału politycznego, system kolonialny i jego rozpad, procesy integracyjne i dezintegracyjne na świecie, konflikty zbrojne i terroryzm, podstawowe wskaźniki rozwoju.

Uczeń:

2) wskazuje na mapie obszary kolonialne krajów europejskich w połowie XX w. i podaje przyczyny rozpadu systemu kolonialnego.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

  • kompetencje cyfrowe,

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wymienia państwa posiadające w przeszłości obszary kolonialne,

  • zna państwa, które powstały w efekcie procesu dekolonizacji,

  • przedstawia przyczyny polityczne, gospodarcze i społeczne rozpadu systemu kolonialnego.

Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa

Metody nauczania: dyskusja, pogadanka, metody operatywne (praca z prezentacją multimedialną i fragmentem tekstu), mapa myśli

Formy zajęć: praca indywidualna, praca grupowa, praca zbiorowa

Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, e‑materiał, atlas historyczny, atlas geograficzny, mapa polityczna świata, podręcznik

Materiały pomocnicze

  • Popularna Encyklopedia Powszechna, Kontynenty i państwa, Afryka, Oficyna Wydawnicza FOGRA, Kraków 1998 i Grupa Wydawnicza Bertelsmann, Warszawa 2000.

  • Geografia rozszerzenie, repetytorium matura (praca zbiorowa), WSiP, Warszawa 2014, str. 198‑201.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

  • Wprowadzenie do lekcji – prośba do uczniów o zapoznanie się z tekstem wprowadzenia.

  • Przedstawienie tematu lekcji i jej celów.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z fragmentem książki Heban Ryszarda Kapuścińskiego (z bloku tekstowego w e‑materiale) i przedstawienie, z jakimi wewnętrznymi problemami musiały się zmierzyć aspirujące o niepodległość kolonie.

  • Krótka pogadanka na temat wyżej wymienianych problemów wewnętrznych.

  • W czasie pogadanki stworzenie sytuacji do wyjaśnienia terminu: metropolie.

  • Nauczyciel prosi uczniów, by samodzielnie zapoznali się z grafiką interaktywną. Uczniowie mogą w tym czasie robić notatki w zeszytach przedmiotowych.

  • Nauczyciel dzieli uczniów na grupy, których zadaniem jest stworzenie mapy mentalnej przedstawiającej przyczyny prowadzące do rozpadu systemu kolonialnego.

  • Nauczyciel informuje, że ocenie będzie podlegała treść i forma jej przedstawienia na mapie myśli.

  • Uczniowie mogą korzystać z e‑materiału, internetu lub innych dostępnych źródeł (np. podręcznika).

  • Po upływie wyznaczonego przez nauczyciela czasu uczniowie prezentują na forum klasy swoje mapy myśli – na podsumowanie pracy uczniów możliwa jest krótka dyskusja.

  • Na koniec tej fazy lekcji następuje ocena pracy uczniów.

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel prosi o odpowiedź na pytanie: dlaczego Imperium brytyjskie określano jako „to, nad którym nigdy nie zachodzi słońce”? Następnie uczniowie wskazują na mapie politycznej świata współczesne kraje wchodzące w skład korony brytyjskiej w 1921 roku.

  • Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji (odwołując się do celów lekcji) i wprowadza uczniów do fazy ćwiczeń.

  • Uczniowie indywidualnie wykonują wybrane przez nauczyciela ćwiczenia z e‑materiału.

  • Nauczyciel wyjaśnia ewentualne trudności.

  • Uczniowie dzielą się informacjami na temat lekcji, np. co im się najbardziej podobało, co było dla nich nową wiedzą, gdzie mogą ją wykorzystać.

Praca domowa

  • Wybierz dowolne państwo, które niegdyś posiadało status imperium kolonialnego. W dostępnych ci źródłach informacji sprawdź, czy na terenach niegdyś zależnych od tego kraju wciąż można znaleźć dowody kolonializmu (np. pod postacią języka urzędowego lub architektury). Zdobyte informacje przedstaw na plakacie.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

  • Prezentacja multimedialna może zostać wykorzystana we wprowadzeniu do lekcji dotyczących przyczyn konfliktów zbrojnych (zakres podstawowy VII.5), (zakres rozszerzony VII. 3).

  • Prezentacja może być wykorzystana również na lekcji z zakresu rozszerzonego dotyczącej współpracy krajów świata – VII.1): uczeń wykazuje wpływ dawnych systemów kolonialnych na współczesną sieć powiązań politycznych, gospodarczych i kulturowych państw.

Sprawdź się