SCENARIUSZ LEKCJI

Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński

Przedmiot: geografia

Temat zajęć: Wpływ transportu na środowisko przyrodnicze

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa II

PODSTAWA PROGRAMOWA

XIII. Człowiek a środowisko geograficzne – konflikty interesów: wpływ działalności człowieka na atmosferę na przykładzie smogu, inwestycji hydrologicznych na środowisko geograficzne, rolnictwa, górnictwa i turystyki na środowisko geograficzne, transportu na warunki życia i degradację środowiska przyrodniczego, zagospodarowania miast i wsi na krajobraz kulturowy, konflikt interesów człowiek – środowisko, procesy rewitalizacji i działania proekologiczne. Uczeń:

6) ocenia wpływ transportu na warunki życia ludności i środowisko przyrodnicze.

Kształtowane kompetencje kluczowe

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

• omawia wpływ transportu na środowisko przyrodnicze,

• porównuje wielkość produkowanego dwutlenku węgla przez poszczególne rodzaje transportu,

• wyjaśnia przyczyny przestrzennego zróżnicowania produkcji dwutlenku węgla w wyniku działalności transportowej,

• wymienia i proponuje przykłady działań mających na celu ograniczenie wpływu transportu na środowisko przyrodnicze.

Strategie: konektywizm

Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem

Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca w parach, praca całego zespołu klasowego

Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy

Materiały pomocnicze

• Fierla I. (red.), Geografia gospodarcza świata, PWE, Warszawa 2003.

• Znaczenie przyrodnicze i funkcje przejść dla zwierząt: korytarze.pl/przejscia‑dla‑zwierzat/znaczenie‑przyrodnicze‑i-funkcje‑ekologiczne‑przejsc‑dla‑zwierzat

• Dane statystyczne:

  • ourworldindata.org/grapher/per‑capita‑co2‑transport?stackMode=absolute&region=World

  • ourworldindata.org/grapher/co2‑emissions‑transport?stackMode=absolute&time=2016&region=World

  • ourworldindata.org/co2‑emissions‑from‑transport

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

• Czynności organizacyjne.

• Sprawdzenie ewentualnego zadania domowego.

• Dialog z uczniami mający na celu podsumowanie ostatniej lekcji.

• Przeczytanie przez uczniów wprowadzenia do e‑materiału i krótka dyskusja na ten temat.

• Przedstawienie celów lekcji.

Faza realizacyjna

• Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup. Każda z nich przygotowuje informacje na temat wpływ transportu na dany element (sferę) środowiska przyrodniczego. W tym celu uczniowie korzystają z części Przeczytaj niniejszego e‑materiału. Po zakończonej pracy następuje klasowa dyskusja i wyjaśnienie trudniejszych kwestii przez nauczyciela.

• W kolejnym etapie nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z symulacjami interaktywnymi i wykonanie do nich poleceń dotyczących emisji dwutlenku węgla. Uczniowie pracują w parach. Po zakończonej pracy następuje podsumowanie i klasowa dyskusja, nad przebiegiem której czuwa nauczyciel.

• Następnie uczniowie wykonują polecenia do audiobooka. Po zakończonej pracy następuje podsumowanie i klasowa dyskusja. Nad przebiegiem czuwa nauczyciel.

Faza podsumowująca

• Uczniowie układają trzy pytania sprawdzające dla swojego kolegi/ swojej koleżanki i oceniają poprawność ich odpowiedzi. Etap ten kontroluje nauczyciel.

• Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.

• Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.

Praca domowa

• Sporządzenie w zeszytach mapy myśli ułatwiającej zapamiętanie treści z niniejszego tematu.

• Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended‑learning).

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium bazowe może posłużyć w fazie realizacyjnej oraz podsumowującej, a także po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości) i przed lekcją (strategia odwróconej klasy). Może także znaleźć swoje zastosowanie na innych lekcjach z zakresu zagadnień dotyczących wpływu działalności gospodarczej człowieka na środowisko przyrodnicze.