Dla nauczyciela
Autor: Marta Kulikowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Warsztaty interpretacyjne. Bolesław Leśmian Jadwiga
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele lekcji. Uczeń:
forumułuje tezę interpretacyjną do wiersza Bolesława Leśmiana Jadwiga,
określa adresatkę wiersza i sytuację liryczną,
wskazuje środki poetyckiego wyrazu zastosowane w wierszu Jadwiga,
dokonuje drobiazgowej analizy oraz interpretacji utworu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
metoda aktywizująca - spacer klasowy.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Warsztaty interpretacyjne. Bolesław Leśmian Jadwiga”. Następnie prosi uczniów o zapoznanie się z utworem poetyckim zawartym w e‑materiale: Jadwiga. Uczniowie powinni utwór przeczytać i przygotować się do jego omówienia: przygotować wstępne informacje, które pozwolą umiejscowić tekst w kontekście biograficznym i/lub historycznoliterackim. Nauczyciel prosi również o wykonanie ćwiczenia nr 1 z sekcji „Schemat”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji. Nauczyciel zadaje pytania: jakie są wasze wstępne wrażenia po lekturze wiersza Leśmiana? Jakie hipotezy interpretacyjne postawiliście? Uczniowie dzielą się swoimi refleksjami.
Faza realizacyjna:
Faza realizacyjna lekcji polega na wykonaniu kolejnych kroków analizy i interpretacji wiersza zaproponowanych w sekcjach „Schemat” i „Prezentacja multimedialna”. Nauczyciel decyduje, czy w danym zespole lepiej będzie przeprowadzić pracę w grupach 2‑osobowych, czy w ze wszystkimi uczniami czy też uczniowie powinni pracować indywidualnie.
Faza podsumowująca:
Uczniowie, wspierani przez nauczyciela, zbierają wnioski z dokonanej analizy wiersza Jadwiga Bolesława Leśmiana. Notują ustalenia w zeszytach.
Na koniec zajęć nauczyciel prosi wybranych uczniów o rozwinięcie zdania: Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem się…, nauczyłem się...
Praca domowa:
Formułując wnioski ze sporządzonej przez siebie interpretacji wiersza, ustal, w jaki sposób Leśmian ukazał związek miłości ze śmiercią.
Materiały pomocnicze:
Ilustracją lekcji mogą być fragmenty koncertu Pawła Szamburskiego, inspirowanego tomem poetyckim Leśmiana zatytułowanym Łąka. Koncert dostępny jest w internecie.
George Lakoff, Mark Johnson, Metafory w naszym życiu, Warszawa 2010.
Piotr Łopuszański, Bolesław Leśmian. Marzyciel nad przepaścią, Warszawa 2006.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać schemat interpretacyjny podczas przygotowania do egzaminu maturalnego.