Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: | Krystyna Wosińska |
Przedmiot: | Fizyka |
Temat zajęć: | Jak definiujemy przemianę fazową? |
Grupa docelowa: | III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony |
Podstawa programowa: | Cele kształcenia – wymagania ogólne I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości. II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych. Zakres podstawowy I. Wymagania przekrojowe. Uczeń: V. Termodynamika. Uczeń: Zakres rozszerzony I. Wymagania przekrojowe. Uczeń: VI. Termodynamika. Uczeń: |
Kształtowane kompetencje kluczowe: | Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:
|
Cele operacyjne: | Uczeń:
|
Strategie nauczania: | strategia eksperymentalno‑obserwacyjna (dostrzeganie i definiowanie problemów) |
Metody nauczania: | - wykład informacyjny, |
Formy zajęć: | - praca w grupach, |
Środki dydaktyczne: | komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia. |
Materiały pomocnicze: | e‑materiały: „W jaki sposób odróżnić wrzenie od parowania powierzchniowego?”, „Jaki wpływ ma ciśnienie na temperaturę wrzenia cieczy?”, „Jaki jest związek pomiędzy temperaturą w skali Kelvina a średnią energią ruchu cząsteczek gazu doskonałego i jego energią wewnętrzną?” |
PRZEBIEG LEKCJI | |
Faza wprowadzająca: | |
| |
Faza realizacyjna: | |
Nauczyciel wspólnie z uczniami ustalają w dyskusji, jakie własności mają ciała stałe, ciecze i gazy. Nauczyciel wyjaśnia, w jaki sposób o własnościach substancji decyduje ułożenie jej cząsteczek i ich wzajemne oddziaływanie. Nauczyciel wyjaśnia, czym jest topnienie oraz krzepnięcie i co dzieje się wtedy z cząsteczkami ciała. Uczniowie ustalają w dyskusji, która z przemian wymaga dostarczenia ciepła, a która odebrania. Nauczyciel wyjaśnia przyczynę stałości temperatury podczas topnienia oraz krzepnięcia i rysuje wykres temperatury jak na Rys. 1. Nauczyciel wyjaśnia, czym jest parowanie, wrzenie i skraplanie i co dzieje się w tych procesach z cząsteczkami ciała. Uczniowie ustalają w dyskusji, która z przemian wymaga dostarczenia ciepła, a która odebrania. Nauczyciel wyjaśnia przyczynę stałości temperatury podczas wrzenia i rysuje wykres temperatury jak na Rys. 2. Nauczyciel wyjaśnia, czym jest sublimacja oraz resublimacja. Nauczyciel ogłasza konkurs: uczniowie w grupach 4‑osobowych wymyślają przykłady z życia codziennego, w których mamy do czynienia z różnymi przemianami fazowymi. Grupa, która poda najciekawsze przykłady wygrywa (nagroda do uznania nauczyciela, na przykład, wspólne wyjście na lody – przed ich zjedzeniem należy wyjaśnić, jaka przemiana fazowa zajdzie, gdy za długo będziemy się zastanawiać nad odpowiedzią). | |
Faza podsumowująca: | |
Uczniowie oglądają film‑samouczek i dyskutując wykonują polecenie - odpowiadają na zadane w filmie pytanie. | |
Praca domowa: | |
Uczniowie rozwiązują zadania (obowiązkowo) 1 – 4, do wyboru jedno z zadań 5 – 8. | |
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium: | Multimedium bazowe można wykorzystać na lekcji. Może też być wykorzystane przez uczniów po lekcji do powtórzenia i utrwalenia materiału. |