Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: System parlamentarno‑gabinetowy

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy.

Uczeń:

4) charakteryzuje systemy polityczne oparte na współpracy legislatywy i egzekutywy – parlamentarno‑gabinetowy (na przykładzie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej) i kanclerski (na przykładzie Republiki Federalnej Niemiec); wykazuje, że elementy tych systemów obowiązują w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje system polityczny oparty na współpracy legislatywy z egzekutywą;

• omawia system gabinetowo‑parlamentarny w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej;

• analizuje system kanclerski w Republice Federalnej Niemiec;

• wskazuje elementy obu systemów obowiązujące również w Polsce, podając odpowiednie przykłady.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja za i przeciw;

• mapa myśli;

• wykład;

• praca ze schematem interaktywnym.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Wprowadzenie do tematu zajęć i zapoznanie z celami lekcji.

2. Wskazanie typów systemów politycznych z uwzględnieniem odmiany systemu parlamentarnego w postaci systemu parlamentarno‑gabinetowego.

Faza realizacyjna

1. Charakterystyka systemu parlamentarnego, wskazanie zasad regulujących relacje między władzą ustawodawczą (legislatywą) a władzą wykonawczą (egzekutywą) – metoda wykładu.

2. Dyskusja za i przeciw – klasa zostaje podzielona na dwie grupy. Jedna ma się zapoznać z systemem gabinetowo‑parlamentarnym w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, druga zaś – z system kanclerskim w Republice Federalnej Niemiec.

3. Każda z grup przedstawia w postaci mapy myśli na tablicy najważniejsze informacje na temat każdego systemu. Na podstawie map myśli następuje ich porównanie poprzez pokazanie podobieństw i różnic.

4. Analiza schematu systemu gabinetowo‑parlamentarnego w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej – wykonanie ćwiczeń do schematu interaktywnego.

Faza podsumowująca

1. Podsumowanie – wskazanie elementów obu systemów w systemie politycznym w Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Dokończenie pozostałych ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Izabela Kapsa, Pozycja ustrojowa premiera Wielkiej Brytanii w świetle jego kompetencji i praktyki politycznej, repozytorium.ukw.edu.pl.

Prezydent Niemiec – urząd z ograniczoną władzą, dw.com.

Konstytucja Niemiec, tłum. Bogusław Banaszak, Agnieszka Malicka, Warszawa, Wydawnictwo Sejmowe, 2008, libr.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Schemat może zostać wykorzystany do wykonania zadania domowego o systemie politycznym Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.