Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Prawidłowości w zakresie zmiany roli sektorów gospodarki w rozwoju cywilizacyjnym dla wybranych krajów świata
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II
Podstawa programowa
IX. Uwarunkowania rozwoju gospodarki światowej: rola poszczególnych sektorów gospodarki w rozwoju cywilizacyjnym, procesy globalizacji, współpraca międzynarodowa, gospodarka oparta na wiedzy, społeczeństwo informacyjne.
Uczeń:
1) wyjaśnia przyczyny i formułuje twierdzenia o prawidłowościach w zakresie zmiany roli sektorów gospodarki (rolnictwa, przemysłu i usług) w rozwoju cywilizacyjnym dla wybranych krajów świata, w tym Polski.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
omawia podział gospodarki na sektory (wg koncepcji trzech i pięciu sektorów),
określa prawidłowości dotyczące zmiany roli sektorów gospodarki w kontekście faz rozwoju cywilizacyjnego, a także określa przyczyny tych zmian,
porównuje strukturę zatrudnienia i strukturę tworzenia PKB wybranych państw i wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania.
Strategie nauczania: konektywizm
Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Luchter B., Wrona J., Podstawy geografii społeczno‑ekonomicznej świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2018.
Ortiz‑Ospina E., Lippolis N., Structural Transformation: How did Today’s Rich Countries Become ‘Deindustrialized’?, 2017, ourworldindata.org (dostęp 27.07.2021).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Przeczytanie przez uczniów wprowadzenia do e‑materiału i krótka dyskusja na ten temat.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel inicjuje klasową dyskusję na temat podziału gospodarki na sektory oraz funkcji sektorów gospodarki. W tym celu posiłkuje się wyświetlonym na ekranie fragmentem części „Przeczytaj”.
Następnie uczniowie opracowują w trzech grupach informacje dotyczące prawidłowości w zakresie zmiany roli sektorów gospodarki i faz rozwoju cywilizacyjnego (każda z grup zajmuje się szczegółowo jednym sektorem gospodarki) oraz przyczyn tych zmian. Uczniowie korzystają z części „Przeczytaj” oraz z wykresu interaktywnego. Po zakończonej pracy następuje klasowa dyskusja na ten temat, uczniowie wykonują polecenie do tego fragmentu bloku „Przeczytaj” oraz polecenia do wykresu interaktywnego. Nad przebiegiem dyskusji czuwa nauczyciel, oceniając poprawność odpowiedzi i wyjaśniając trudniejsze kwestie.
W kolejnym etapie uczniowie, pracując w parach, wykonują polecenia i ćwiczenia do prezentacji multimedialnej (grafiki interaktywnej nr 2). Następuje klasowa dyskusja na ten temat. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi przez uczniów.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Uczniowie analizują zmiany roli sektorów gospodarki w USA od 1839 r. i wykonują polecenie do tego zagadnienia z części „Przeczytaj”.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafiki interaktywne mogą zostać wykorzystane zarówno w trakcie lekcji (podczas pracy w grupach i w fazie podsumowującej), jak i po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Mogą znaleźć zastosowanie na lekcji powtórzeniowej, a także podczas lekcji poświęconych poszczególnym sektorom gospodarki. Mogą zostać kontekstowo wykorzystane podczas zajęć poświęconych wpływowi procesu globalizacji i rozwoju nowych technologii na zmiany w zatrudnieniu według sektorów gospodarki oraz przemiany wewnątrzsektorowe (zakres rozszerzony: IX. 3).