Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autorki: Anna Ruszczyk
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Typy lodowców górskich
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa I
Podstawa programowa
IV. Hydrosfera: zasoby wód na Ziemi, morza, prądy morskie, sieć rzeczna, lodowce.
Uczeń:
5) wyjaśnia proces powstawania lodowców i przedstawia ich występowanie na Ziemi.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia, czym jest lodowiec górski,
charakteryzuje warunki, w jakich tworzą się lodowce górskie,
wymienia typy lodowców górskich,
wskazuje na mapie fizycznej świata przykłady miejsc występowania lodowców górskich.
Strategie nauczania: asocjacyjna, problemowa
Metody nauczania: miniwykład, pogadanka, metoda graficznego zapisu – plakaty (metaplan), praca z mapą (metoda operatywna), burza mózgów
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach
Środki dydaktyczne: tablica interaktywna/monitor dotykowy/tablety, atlasy geograficzne, mapa fizyczna świata, podręcznik, e‑materiał
Materiały pomocnicze
Dawydow L.K., Dmitrijewa A.A., Konkina N.G., Hydrologia ogólna, PWN, Warszawa 1979.
Mityk J., Geografia fizyczna części świata, PWN, Warszawa 1978.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Nauczyciel prosi uczniów, aby zapoznali się z wprowadzeniem do e‑materiału. Następnie w burzy mózgów wyjaśniają różnice między lodowcem górskim a lądolodem.
Nauczyciel podaje temat lekcji i jej cele.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się ze schematem powstawania lodu lodowcowego z części „Przeczytaj” e‑materiału. Krótka pogadanka na temat warunków powstawania lodowców.
Nauczyciel przedstawia uczniom schemat lodowca górskiego z e‑materiału. Prosi uczniów o sformułowanie definicji lodowca górskiego.
Uczniowie wspólnie z nauczycielem wyróżniają typy lodowców górskich.
Następnie nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Każda grupa wybiera lidera i opracowuje plakat na temat wylosowanego typu lodowca górskiego (1 – lodowiec alpejski; 2 – himalajski; 3 – piedmontowy; 4 – fieldowy).
Nauczyciel informuje grupy o konieczności zamieszczenia informacji dotyczących: cech wyróżniających dany typ lodowca, warunków jego powstawania oraz miejsc występowania – uczniowie powinni posłużyć się atlasem, podręcznikiem lub e‑materiałem („Przeczytaj”). Oprócz tego uczniowie powinni wykonać na plakacie schematyczne rysunki lodowca.
Po przygotowaniu prac nauczyciel wywiesza na ścianie plakaty. Uczniowie prezentują i omawiają na forum klasy rezultaty pracy. Na mapie fizycznej świata wskazują miejsca występowania omawianych typów lodowców.
Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafiką interaktywną i wykonanie poleceń zawartych w tej części e‑materiału.
Nauczyciel podsumowuje zebrane informacje w formie miniwykładu.
Faza podsumowująca
Nauczyciel podsumowuje etapy lekcji, zestawiając je z założonymi celami i wprowadza do fazy ćwiczeń na podstawie poznanego materiału.
Uczniowie wykonują wskazane przez nauczyciela ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”. Nauczyciel czuwa nad poprawnością odpowiedzi uczniów.
Nauczyciel pyta o ewentualne trudności i o to, co było nową wiedzą dla uczniów. Uczniowie dzielą się swoimi doświadczeniami.
Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas zajęć, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości.
Praca domowa
Odszukaj w różnych źródłach nazwy 2–3 lodowców górskich, innych niż wymienione w e‑materiale. Czy współczesne lodowce stają się coraz większe, czy wręcz przeciwnie? Uzasadnij dlaczego.
Wyjaśnij, dlaczego w Tatrach nie występują lodowce górskie.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna może zostać wykorzystana podczas lekcji dotyczącej obszarów współcześnie zlodzonych i wpływu zmian klimatycznych na zasięg pokrywy lodowej (zakres rozszerzony: XVIII. 8).