Dla nauczyciela
Autor: Tomasz Malinowski
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Stanisława Golinowska „Bieda biedzie nierówna” – analiza tekstu publicystycznego
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
4) wyjaśnia na przykładach wzajemne zależności polityczne, gospodarcze i kulturowe między państwami o różnym poziomie PKB i różnej jego strukturze; wyjaśnia znaczenie okresu kolonializmu w tych zależnościach;
5) przedstawia mechanizmy i działania, które zmniejszają lub powiększają dysproporcje między państwami o różnym poziomie PKB i różnej jego strukturze.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje tekst publicystyczny Stanisławy Golinowskiej Bieda biedzie nierówna;
dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;
przedstawia wnioski z analizy materiału.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
metoda jigsaw.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przed lekcją chętne/wybrane osoby przygotowują prezentację na temat: „Ubóstwo na świecie”. Powinny się w niej znaleźć przede wszystkim materiały audiowizualne, statystyki, wykresy. Czas prezentacji: 7–10 min.
Klasa zostaje podzielona na 2 grupy. Zadaniem grupy I jest przygotowanie analizy formalnej tekstu S. Golinowskiej, a grupy II – analizy warstwy znaczeniowej.
Faza wstępna:
Przedstawienie tematu „Stanisława Golinowska Bieda biedzie nierówna – analiza tekstu publicystycznego” i celów zajęć.
Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów, którzy próbują intuicyjnie odpowiedzieć na pytania zawarte w poleceniu 1 w sekcji „Przeczytaj”.
Faza realizacyjna:
Przedstawienie prezentacji przygotowanej przez uczniów. Po jej zakończeniu reszta klasy może zadawać prelegentom pytania.
Elementy jigsaw. Uczniowie z grup I i II łączą się w pary i przekazują sobie informacje na temat analizy formalnej i znaczeniowej tekstu S. Golinowskiej. Mogą się posiłkować materiałami zawartymi w sekcji „Prezentacja multimedialna”.
Po upływie wyznaczonego czasu tworzone są nowe pary, a uczniowie weryfikują nabytą wiedzę, uzupełniają ją i porządkują.
Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe zespoły (po 2 osoby z gr. I i II) i rozwiązują na czas zadania z sekcji „Sprawdź się”, od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Zespół, który poprawnie rozwiąże zadania jako pierwszy, wygrywa i może zostać nagrodzony ocenami za aktywność.
Faza podsumowująca:
Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.
Praca domowa:
Przygotuj kilka argumentów, których użyjesz w dyskusji na temat: „Bogata Północ i biedne Południe – czy tę przepaść można zasypać?”.
Materiały pomocnicze:
Stanisława Golinowska, Bieda biedzie nierówna, „Gazeta Wyborcza”, 22 marca 2006.
Światowy licznik ubóstwa (World Poverty Clock) – dane statysyczne, grafiki i mapy, worldpoverty.io.
Raport Banku Światowego Poverty and Shared Prosperity 2020, worldbank.org.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna” do przygotowania dyskusji nt. ubóstwa w Polsce i na świecie.