Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Władza ustawodawcza w wybranym kraju – Rosja

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

VIII. Modele sprawowania władzy

Uczeń:

6) charakteryzuje systemy polityczne z zachwianym podziałem władzy – parlamentarno‑komitetowy/rządy konwentu (na przykładzie Konfederacji Szwajcarii) i superprezydencki (na przykładzie Federacji Rosyjskiej); przedstawia instytucjonalne warunki funkcjonowania demokracji w takich systemach.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia, czym jest system superprezydencki;

• charakteryzuje strukturę rosyjskiego parlamentu;

• przedstawia relacje między Zgromadzeniem Federalnym a innymi organami władzy w Federacji Rosyjskiej.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• burza mózgów;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Dwie pary uczniów przygotowują w domu krótkie prezentacje:

• pierwszą - dotyczącą Rady Federacji, która ma zawierać sposób wyłaniania członków tej izby oraz podstawowe jej kompetencje; źródłem prezentacji może być konstytucja Rosji lub książka Współczesne systemy polityczne;

• drugą - dotyczącą Dumy Państwowej; ma ona zawierać zasady systemu wyborczego oraz podstawowe kompetencje tego organu władzy; źródłem prezentacji może być konstytucja Rosji lub książka Współczesne systemy polityczne.

Faza wstępna

1. Nauczyciel pyta uczniów o to, czym jest system superprezydencki. W dyskusji w formie burzy mózgów uczniowie, z pomocą nauczyciela, ustalają specyfikę tego systemu oraz rolę parlamentu i relacje między parlamentem a egzekutywą w tym systemie. Najważniejsze elementy systemu superprezydenckiego zostają zapisane na tablicy.

2. Nauczyciel przedstawia przedmiot i cele zajęć.

Faza realizacyjna

1. Para uczniów przedstawia prezentację dotyczącą Rady Federacji.

2. Druga para uczniów przedstawia prezentację dotyczącą Dumy Państwowej.

3. Nauczyciel uzupełnia prezentacje. Inicjuje krótką dyskusję na temat podobieństw i różnic między parlamentem rosyjskim a parlamentami innych krajów (np. Polski, Francji, Niemiec i USA).

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel zwraca uwagę na rosyjskie rozwiązania ustrojowe, które sprzyjają autorytarnym praktykom w tym kraju (silna władza prezydenta, słaba parlamentarna kontrola egzekutywy, brak systemu checks and balances itp.).

2. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5–8 z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia 1–4 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Konstytucja Federacji Rosyjskiej z 12 grudnia 1993 r., libr.sejm.gov.pl.

Współczesne systemy polityczne, red. Marek Żmigrodzki, Bożena Dziemidok‑Olszewska, Warszawa 2015.

Bartłomiej Michalak, O ordynacji wyborczej do Dumy Państwowej w Rosji, „Studia BAS” 2011, nr 3(27).

Miłosz Bartosiewicz, Wybory do Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej, diplomacy.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Audiobook może zostać wykorzystany przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze podsumowania.