Autor: Anna Juwan

Przedmiot: biologia

Temat: Pasożyty grzybowe

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Wyjaśnisz różnicę pomiędzy pasożytami i nadpasożytami.

• Wymienisz gatunki grzybów pasożytniczych roślin, zwierząt i ludzi.

• Omówisz profilaktykę chorób grzybiczych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• rozmowa kierowana;

• ćwiczenia interaktywne;

• praca z filmem;

• mapa myśli;

• gra dydaktyczna.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• arkusze papieru, flamastry.

Przed lekcją:

1. Uczniowie wyszukują w atlasie grzybów oraz innych, dowolnych źródłach (np. w: Anna Trojanowska, Monografie grzybów w farmakopeach polskich XIX i XX wieku lub w artykułach naukowych dostępnych w internecie) informacji na temat pasożytów grzybowych.

2. Uczniowie przypominają sobie wiadomości na temat cykli rozwojowych grzybów.

3. Uczniowie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj”.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Nauczyciel prosi wybranych uczniów o omówienie cykli rozwojowych grzybów.

Faza realizacyjna:

1. Mapa myśli. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy i rozdaje arkusze papieru A1 oraz flamastry. Uczniowie w grupach przygotowują plakaty w formie mapy myśli na temat pasożytów grzybowych roślin, na podstawie materiałów, z którymi mieli się zapoznać przed lekcją, oraz treści w sekcji „Przeczytaj”.

2. Praca z multimedium („Film”). Uczniowie zapoznają się z filmem wyświetlonym przez nauczyciela. Na jego podstawie weryfikują swoje mapy myśli i w razie potrzeby je uzupełniają. Przedstawiciele grup omawiają swoje mapy myśli. Nauczyciel weryfikuje informacje, w razie potrzeby uzupełnia.

3. Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie w grupach rozwiązują ćwiczenia interaktywne od 1 do 5 z sekcji „Sprawdź się”, od najłatwiejszego do najtrudniejszego. Grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel rozpoczyna pogadankę, zadając pytanie: „Jakie choroby są wywoływane przez grzyby u człowieka?”.

2. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy interaktywnej lub przy użyciu rzutnika temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W kontekście wyświetlonych treści prosi uczniów o rozwinięcie zdania: „Na dzisiejszej lekcji nauczyłem/nauczyłam się...”.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenia od 6 do 8 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

• Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

• Anna Trojanowska, Monografie grzybów w farmakopeach polskich XIX i XX wieku, „Analecta”, R. IX: 2000, z. 1, 135–144.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Film” i przygotowują do niego pytania. Następnie zadają je sobie nawzajem, sprawdzając stopień przyswojenia jego treści.