Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Zróżnicowanie sektora usług
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres podstawowy, klasa II
Podstawa programowa
XII. Usługi: zróżnicowanie sektora usług, rola usług komunikacyjnych, edukacyjnych, finansowych i turystycznych oraz wymiany towarowej w rozwoju społeczno‑gospodarczym, rodzaje transportu, atrakcyjność regionów turystycznych świata.
Uczeń:
1) charakteryzuje zróżnicowanie sektora usługowego, analizuje jego strukturę w Polsce i innych wybranych państwach świata.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
omawia podział gospodarki na sektory,
klasyfikuje usługi według wybranych kryteriów,
porównuje strukturę zatrudnienia oraz strukturę wartości dodanej w Polsce i innych, wybranych krajach oraz wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania,
porównuje strukturę zatrudnienia w Polsce według województw oraz wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania.
Strategie nauczania: konektywizm
Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub tablety z dostępem do internetu), zeszyt przedmiotowy
Materiały pomocnicze
Dominiak J., Hauke J., Sektor usług i jego zmiany w Polsce i innych krajach UE w latach 1995–2012, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” 2015, nr 32, s. 31–43.
Ilnicki D., Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju usług w Polsce. Teoretyczne i praktyczne uwarunkowania badań, „Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego” 2009, Wrocław 2009.
Polska Klasyfikacja Działalności: https://stat.gov.pl/Klasyfikacje/doc/pkd_07/pkd_07.htm (dostęp 2.02.2022).
Rodzaje usług: mfiles.pl/pl/index.php/Rodzaje_us%C5%82ug (dostęp 2.02.2022).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Uczniowie indywidualnie zapoznają się z wprowadzeniem do e‑materiału. Krótka dyskusja na jego temat.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel inicjuje dyskusję klasową na temat podziału gospodarki na sektory. W tym celu posługuje się wyświetlonym na ekranie fragmentem części „Przeczytaj” niniejszego e‑materiału. Następnie nauczyciel porusza kwestię PKD 2007. Prosi uczniów, żeby zapoznali się z tą klasyfikacją. W tym celu uczniowie pracują w grupach i szukają informacji na temat wybranych działów klasyfikacji. Korzystają z części „Przeczytaj” niniejszego e‑materiału oraz z innych źródeł informacji geograficznej, w tym ze źródeł internetowych.
W kolejnej części lekcji nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z innymi klasyfikacjami usług. W tym celu uczniowie korzystają z części „Przeczytaj”. Po tym zadaniu następuje klasowa dyskusja na temat innych podziałów usług.
Uczniowie wykonują w parach polecenia do grafiki interaktywnej. Po zakończonej pracy chętne osoby przedstawiają swoje odpowiedzi. Następuje klasowa dyskusja, nad przebiegiem której czuwa nauczyciel.
Następnie uczniowie wykonują w parach polecenia do symulacji. Po zakończonym zadaniu następuje klasowa dyskusja, natomiast trudniejsze kwestie wyjaśnia nauczyciel.
Faza podsumowująca
Uczniowie układają trzy pytania sprawdzające dla swojego kolegi/swojej koleżanki i sprawdzają poprawność ich odpowiedzi. Etap ten kontroluje nauczyciel.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów i ocenia pracę w grupach.
Przypomnienie celów zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Sporządzenie w zeszytach mapy myśli ułatwiającej zapamiętanie treści omawianych podczas zajęć.
Można poprosić także o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji (w przypadku blended learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Grafika interaktywna i symulacja mogą zostać wykorzystane podczas innych zajęć poświęconych zagadnieniom dotyczącym geografii społeczno‑ekonomicznej, np. podczas omawiania klasyfikacji PKD 2007 (zakres rozszerzony: IX. 1) lub podziału gospodarki narodowej w Polsce i na świecie (zakres podstawowy: IX. 1).