Dla nauczyciela
Scenariusz
Autor:
Learnetic SA
Temat zajęć:
Rodzaje zbiorników i cieków wodnych
Grupa docelowa:
Szkoła podstawowa, przyroda
Ogólny cel kształcenia:
Uczeń rozróżnia i opisuje rodzaje cieków i zbiorników wodnych, podaje ich przykłady w swojej okolicy.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
1) porozumiewanie się w języku ojczystym;
3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
5) umiejętność uczenia się;
Cele (szczegółowe) operacyjne:
Uczeń:
odróżnia zbiorniki wodne od cieków wodnych;
podaje przykłady naturalnych i sztucznych cieków i zbiornikiów wodnych;
opisuje proces przeobrażenia jeziora w mokradło;
przedstawia rolę zbiorników i cieków wodnych w gospodarce człowieka;
podaje przykłady cieków i zbiorników wodnych znajdujących się w pobliżu miejsca jego zamieszkania oraz przedstawia ich rolę.
Metody/techniki kształcenia:
pogadanka
dyskusja
„burza mózgów”
Formy organizacji pracy:
indywidualna
grupowa
zbiorowa
Środki dydaktyczne i praktyczne wskazówki:
Do przeprowadzenia tej lekcji potrzebne będą:
atlasy geograficzne lub przyrodnicze
mapa Polski z zaznaczonymi rzekami i jeziorami lub dostęp do stron internetowych zawierających informacje na temat rzek, jezior w Polsce
i ich rozmieszczenia. Przykładowe strony:
http://www.geografia24.eu/index.php?strona=120_mapa_polski
http://www.rzekipolski.info/mapa‑polski‑rzeki.html
http://www.szukaj‑trasy.com/rzeki‑i-obszary‑wodne‑w-polsce.html
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca:
Czynności organizacyjne.
Nauczyciel przedstawia temat lekcji.
Informuje uczniów, że podczas zajęć będą rozmawiać o wodzie słodkiej oraz o tym, jak w wielu formach występuje ona na powierzchni Ziemi.
Faza realizacyjna:
Nauczyciel na tablicy zapisuje wielkimi literami wyrażenie RODZAJE WÓD SŁODKICH. Następnie w formie krótkich zagadkowych zdań opisuje wody płynące i stojące, nie podając uczniom nazwy danego rodzaju wody.
Przykładowe opisy rzeki i jeziora:
Powstaje w zagłębieniu terenu. Latem w czasie wakacji lubisz się tam kąpać, a zimą jeździć na łyżwach.
Woda, która płynie w szerokim, podłużnym zagłębieniu., wpadając do morza lub oceanu.
Uczniowie odgadują zagadki. Nauczyciel naprowadza ich, mówiąc, że chodzi o rzekę i jezioro. Wyjaśnia, że jezioro to zbiornik wodny, natomiast rzeka jest przykładem cieku wodnego.
Nauczyciel dzieli tablicę na dwie części, podpisując każdą z nich jako ciek wodny i zbiornik wodny. Następnie w ramach wspólnej dyskusji uczniowie podają przykłady znanych im cieków i zbiorników wodnych, zapisując je na tablicy.
Nauczyciel prezentuje uczniom film Rodzaje zbiorników i cieków wodnych. Uczniowie oglądają film i weryfikują przykłady wypisane na tablicy z tymi, które w nim podano. Jeśli na tablicy nie ma przykładu wymienionego w filmie, nauczyciel zatrzymuje akcję, a uczniowie go dopisują.
Po obejrzeniu filmu nauczyciel zaprasza uczniów do pracy w grupach. Zadaniem jednej grupy jest znalezienie przykładów zbiorników wodnych w okolicy ich miejsca zamieszkania. Druga grupa opracowuje listę okolicznych cieków wodnych.
Zadaniem każdej grupy jest:
podanie dwóch, trzech przykładów zbiorników wodnych,
podanie ich nazw i położenia,
określenie charakterystycznych cech (np. czy jest to przykład sztucznej, czy naturalnej formy, jakie jest jej przeznaczenie: turystyka, żeglarstwo, wędkowanie, produkcja energii).
Uczniowie korzystają z map i atlasów znajdujących się w klasie. W przypadku ich braku, zaglądają na strony internetowych poświęcone tematowi zbiorników i cieków wodnych w Polsce.
Kolejnym zadaniem uczniów jest przedstawienie procesu przeobrażenia jezioro w mokradło. Nauczyciel rysuje na tablicy misę jeziora. Uczniowie w ramach wspólnej dyskusji podają przykłady roślin i zwierząt pojawiających się w trakcie zarastania jeziora. Chętni uczniowie podchodzą do tablicy i rysują w misie jeziora proponowane przykłady.
W ostatnim etapie fazy realizacyjnej, uczniowie rozwiązują zadania interaktywne utrwalające wiadomości zdobyte w trakcie oglądania filmu.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel w ramach podsumowania prosi uczniów o podanie dwóch lub trzech cech cieków i zbiorników wodnych. Nauczyciel wymawia nazwę cieku (zbiornika), a uczniowie podają jego cechy:
staw,
jezioro,
rów melioracyjny,
kanał śródlądowy,
bagno,
potok
strumień,
rzeka.
Praca domowa:
Opisz dwa jeziora i dwa różne cieki wodne, które Twoim zdaniem warto zobaczyć. W opisie podaj ich nazwy i wielkość oraz to, w jakiej części kraju się znajdują. Uzasadnij w dwóch, trzech zdaniach, dlaczego warto przyjechać nad te zbiorniki (np. jest tam rezerwat przyrody, kąpielisko, ośrodek wypoczynkowy, inne powody).
Metryczka
Tytuł
Zbiorniki wodne
Temat lekcji z e‑podręcznika, do którego materiał się odnosi
3.7 Rzeki, jeziora, stawy…
Przedmiot
Przyroda
Etap edukacyjny
Szkoła podstawowa, przyroda
Nowa podstawa programowa
Uczeń:
rozróżnia wody stojące i płynące, podaje ich nazwy oraz wskazuje naturalne i sztuczne zbiorniki wodne.
Kompetencje kluczowe
1) porozumiewanie się w języku ojczystym;
3) kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo‑techniczne;
5) umiejętność uczenia się;
Cele edukacyjne zgodne z etapem kształcenia
rozpoznanie zbiorników wodnych i cieków;
opisanie, co to są mokradła i gdzie powstają;
przedstawienie roli rzek i jezior w gospodarce człowieka;
wyjaśnienie roli sztucznych zbiorników i cieków wodnych.
Powiązanie z e‑podręcznikiem
https://www.epodreczniki.pl/reader/c/140167/v/latest/t/student-canon/m/iolvz4Z3wR#iolvz4Z3wR_d5e128