Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat lekcji: Społeczno‑gospodarcze skutki starzenia się ludności
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, klasa III
PODSTAWA PROGRAMOWA
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wiedza geograficzna
1) Poznawanie terminologii geograficznej.
2) Zaznajomienie z różnorodnymi źródłami i metodami pozyskiwania informacji geograficznej.
3) Poznanie zróżnicowania środowiska geograficznego, głównych zjawisk i procesów geograficznych, ich uwarunkowań i konsekwencji.
II. Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce
1) Korzystanie z planów, map fizycznogeograficznych i społeczno‑gospodarczych, fotografii, zdjęć lotniczych i satelitarnych, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych, technologii informacyjno‑komunikacyjnych oraz geoinformacyjnych w celu zdobywania, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych.
3) Formułowanie twierdzeń o podstawowych prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska geograficznego.
5) Ocenianie zjawisk i procesów politycznych, społeczno‑kulturowych oraz gospodarczych zachodzących w Polsce o w różnych regionach świata.
7) Krytyczne, odpowiedzialne ocenianie przemian środowiska przyrodniczego oraz zmian społeczno‑kulturowych i gospodarczych w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i globalnej.
8) Wykonywanie obliczeń matematycznych z zakresu geografii fizycznej i społeczno‑ekonomicznej w celu wnioskowania o zjawiskach i procesach geograficznych.
9) Rozwijanie umiejętności komunikowania się i podejmowania konstruktywnej współpracy w grupie.
III. Kształtowanie postaw
1) Rozwijanie zainteresowań geograficznych, budzenie ciekawości świata.
2) Docenianie znaczenia wiedzy geograficznej w poznawaniu i kształtowaniu przestrzeni geograficznej.
3) Dostrzeganie aplikacyjnego charakteru geografii.
Treści nauczania - wymagania szczegółowe
XV. Społeczeństwo i gospodarka Polski: rozmieszczenie ludności i struktura demograficzne, saldo migracji, struktura zatrudnienia i bezrobocie, urbanizacja i sieć osadnicza, warunki rozwoju, rolnictwa, restrukturyzacja przemysłu, sieć transportowa, atrakcyjność turystyczna. Uczeń:
3) analizuje, na podstawie źródeł informacji geograficznej, zmiany liczby ludności, przyrostu naturalnego i rzeczywistego ludności Polski oraz prognozuje skutki współczesnych przemian demograficznych w Polsce dla rozwoju społeczno‑gospodarczego kraju.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
poznaje proces starzenia się ludności,
rozumie konsekwencje procesu starzenia się ludności dla społeczeństwa i gospodarki,
podaje przykłady działań ograniczające negatywne konsekwencje procesu starzenia się ludności.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Forma zajęć: praca w grupach
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt
Materiały pomocnicze
Okólski M., Demografia: podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2005.
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z e‑materiałem.
Nauczyciel w formie ustnej weryfikuje zrozumienie materiału przez uczniów.
Każdy uczeń indywidualnie w zeszycie przygotowuje odpowiedź na pytanie: Jakie są przyczyny procesu starzenia się społeczeństwa?
Nauczyciel sprawdza na forum klasy poprawność wykonania polecenia. Uczniowie weryfikują swoje notatki w zeszytach i nanoszą ewentualne poprawki.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy, które zapoznają się z audiobookiem i wykonują polecenia.
Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy.
Nauczyciel ustnie weryfikuje zrozumienie materiału omówionego na lekcji.
Uczniowie przystępują do wykonania ćwiczeń w e‑materiale.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Ocena pracy uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Przygotowanie pracy pisemnej na temat działań mających na celu poprawę jakości życia, które skierowane są do osób starszych na terenie miejscowości zamieszkania ucznia lub w innej jednostce (do ustalenia z nauczycielem).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Audiobook zawarty w e‑materiale może być wykorzystany podczas powtórzenia materiału całego działu „Społeczeństwo i gospodarka Polski”, a także przy omawianiu zagadnień demograficznych (nie tylko w odniesieniu dla Polski)