Autor: Zuzanna Szewczyk

Przedmiot: biologia

Temat: Przebieg i znaczenie mejozy

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Na podstawie schematów przeanalizujesz przebieg poszczególnych faz mejozy.

• Porównasz pierwszy i drugi podział mejotyczny.

• Wyjaśnisz znaczenie mejozy w zachowaniu ciągłości życia na Ziemi.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• z użyciem komputera;

• rozmowa kierowana;

• ćwiczenia interaktywne;

• symulacja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel pyta uczniów, jaki rodzaj podziału komórkowego poznali w swojej dotychczasowej edukacji. Uczniowie przypominają krótko przebieg mitozy.

2. Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji, nawiązując do zagadnień opisanych w tekście otwierającym e‑materiał.

3. Uczniowie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”, następnie nauczyciel pyta ich, czym różni się mitoza od mejozy. Uczniowie udzielają swobodnych odpowiedzi.

4. Prowadzący lekcję informuje uczniów o planowanym przebiegu lekcji i przedstawia kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Nauczyciel wyświetla symulację interaktywną zawartą w e‑materiale i prosi uczniów o scharakteryzowanie kolejnych etapów mejozy. Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi uczniów. Uczniowie w parach wykonują polecenia odnoszące się do symulacji. Chętni odczytują swoje odpowiedzi na forum klasy, po czym następuje wspólne omówienie ich poprawności.

2. Nauczyciel dzieli uczniów na pięć grup pięcioosobowych lub sześć grup sześcioosobowych (liczba osób w zespole powinna być równa liczbie zespołów). Każda grupa na podstawie e‑materiału przygotowuje zestaw pięciu (lub sześciu) pytań. Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby służy pomocą. Zwraca uwagę, aby pytania były problemowe, a nie pamięciowe. Koryguje propozycje pytań skonstruowanych przez uczniów.

3. Nauczyciel tworzy nowe grupy w taki sposób, aby w każdej znalazła się jedna osoba z każdej poprzedniej grupy. Każdy członek nowego zespołu zadaje pytanie przygotowane przez jego poprzedni zespół, pozostali odpowiadają na nie.

4. Uczniowie tworzą niewielkie, trzy- lub czteroosobowe zespoły i wykonują ćwiczenie nr 7 oraz ćwiczenie nr 8. Następnie wskazany zespół prezentuje przygotowane odpowiedzi. Klasa ocenia ich poprawność. Nauczyciel wyjaśnia ewentualne wątpliwości.

5. Uczniowie rozwiązują indywidualnie ćwiczenie interaktywne nr 4. Następnie przygotowują podobne zadanie (typu „prawda/fałsz”), dotyczące przebiegu mejozy, dla osoby z pary. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel prosi uczniów, aby w grupach skonstruowali tabelę porównującą mitozę i mejozę.

2. Grupy prezentują wykonane przez siebie tabele.

3. Nauczyciel ocenia zaangażowanie uczniów podczas zajęć.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 3.

Materiały pomocnicze:

• Neil A. Campbell i in., Biologia Campbella, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.

• Encyklopedia szkolna. Biologia, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania symulacji interaktywnej:

Symulacja interaktywna może zostać wykorzystana w fazie podsumowującej lekcję. Można ją także wykorzystać na innych lekcjach traktujących o mejozie.