Autor: Dorota Czarny

Przedmiot: Historia

Temat: Świat chrześcijański i świat muzułmański w przededniu krucjat

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

VII. Europa w okresie krucjat.

Uczeń:

2. charakteryzuje polityczne, społeczno‑gospodarcze i religijne uwarunkowania wypraw krzyżowych do Ziemi Świętej i rekonkwisty oraz przedstawia ich skutki.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje znaczenie wpływu osobistych zdolności Urbana II w skutecznym krzewieniu idei krucjat;

• porównuje potencjał militarny stron konfliktu oraz jego wpływ na ostateczny sukces Turków seldżuckich;

• charakteryzuje przyczyny podjęcia wypraw krzyżowych przez różne grupy.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm,

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych,

• analiza materiału źródłowego (porównawcza),

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna,

• praca w grupach,

• praca w parach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda,

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna:

1. Wyświetlenie przez nauczyciela tematu i celów zajęć, przejście do wspólnego ustalenia kryteriów sukcesu.

2. Uczniowie interpretują ilustrację okładkową, wskazując na jej powiązania z tematem i celami lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu dotyczącego sytuacji w Europie i na Bliskim Wschodzie w przededniu krucjat. Uwaga: każde z pytań powinno mieć charakter otwarty. Uczniowie spacerują po klasie i na umówiony dźwięk znajdują kogoś do pary, następnie jedna osoba z pary zadaje pytanie, a druga udziela na nie odpowiedzi. Następnie role się odwracają.

2. Uczniowie zapoznają się z treścią audiobooka i nauczyciel prosi o wykonanie polecenia 2: „Podaj dwa argumenty, które byś dodał/dodała do przytoczonych przez papieża, a które mogłyby zwiększyć siłę oddziaływania przemówienia”. Uczniowie wykonują zadanie w parach, a następnie porównują swoje rozwiązanie z innym zespołem, omawiając kolejno wykonane kroki.

3. Prowadzący zapowiada uczniom, że samodzielnie wykonają ćwiczenia od 1 do 5 – od najprostszego do najtrudniejszego. Po ustalonym czasie wybrani uczniowie przedstawiają odpowiedzi, a reszta klasy wspólnie się do nich ustosunkowuje. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.

4. Uczniowie dobierają się w pary i wykonują polecenia 2 i 3 z multimedium („Audiobook”). Konsultują swoje propozycje odpowiedzi z inną parą uczniów i ustalają jedną wersję.

5. Jeśli wystarczy czasu, uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia 6 i 7. Nauczyciel sprawdza przez platformę poprawność udzielonych odpowiedzi. Następnie zachęca uczniów do uzasadniania swoich wyborów podczas dyskusji w parach.

Faza podsumowująca:

1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.

2. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

Wykonaj ćwiczenie 8.

Materiały pomocnicze:

Historia świata islamu, red. F. Robinson, Warszawa 2001.

B. Zientara, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1994.

Wiek V–XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska‑Bondaruk, S.B. Lenard, PWN, Warszawa 1997.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie na podstawie audiobooka przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.

Spis ilustracji nieopisanych:

• Ćwiczenie 2 - Ilustracja 1: Tughril Beg; CC BY‑SA 4.0, Michel Bakini, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 2 - Ilustracja 2: Papież Aleksander II; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 2 - Ilustracja 3: Aleksy I Komnen; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 2 - Ilustracja 4: Gotfryd z Bouillon; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 3: Fresk Wyjazd rycerzy; CC BY‑SA 3.0, Fot. JLPC, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 4: Miniatura, Francja, XV w.; domena publiczna, Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 5: Bitwa pod Manzikertem; CC BY‑SA 3.0, Contenplus.sp. z o.o. na podstawie Wikimedia Commons.

• Ćwiczenie 7: Obszar państw Seldżukidów w 1092 r.; CC BY‑SA 4.0, MapMaster, Wikimedia Commons.