Imię i nazwisko autora:

Nina Tomaszewska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Jak definiujemy wektor indukcji magnetycznej?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
5) rozróżnia wielkości wektorowe i skalarne, wykonuje graficznie działania na wektorach (dodawanie, odejmowanie, rozkładanie na składowe);
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.
IX. Magnetyzm. Uczeń:
2) posługuje się pojęciem wektora indukcji magnetycznej wraz z jego jednostką, analizuje oddziaływanie pola magnetycznego na przewodnik z prądem oraz na poruszającą się cząstkę naładowaną (siła Lorentza, siła elektrodynamiczna); opisuje rolę pola magnetycznego Ziemi jako osłony przed wiatrem słonecznym.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. przedstawi wektor siły magnetycznej (Lorentza) w postaci iloczynu wektorowego;

2. obliczy wartość siły magnetycznej oraz znajdzie jej kierunek i zwrot;

3. poda cechy wektora indukcji magnetycznej;

4. przedstawi jednostkę indukcji magnetycznej za pomocą jednostek podstawowych;

5. zastosuje zdobytą wiedzę do rozwiązywania problemów związanych z definiowaniem indukcji magnetycznej.

Strategie nauczania:

blended‑learning

Metody nauczania:

wykład informacyjny wspomagany pokazem multimedialnym

Formy zajęć:

praca w zespole klasowym

Środki dydaktyczne:

niniejszy e‑materiał + komputer z rzutnikiem lub tablety do dyspozycji każdego ucznia

Materiały pomocnicze:

-

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel przypomina trudne pojęcie pola wektorowego – mówi o sile działającej na ciało próbne i o wektorze charakteryzującym dane pole. Jego wartość musi być wprost proporcjonalna do siły działającej na ciało próbne. Zadaje pytanie, co jest ciałem próbnym w przypadku pola magnetycznego. Nauczyciel wraz z uczniami przypomina działanie siły magnetycznej na poruszający się ładunek wraz z wyrażeniem opisującym tę siłę.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel prowadzi dyskusję z uczniami na temat zależności wartości siły magnetycznej od kąta między wektorem indukcji magnetycznej a wektorem prędkości cząstki. Wnioski zastosowane zostają w definiowaniu wektora indukcji magnetycznej.
Samouczek jest właściwie powtórzeniem krok po kroku omówionej wcześniej metody znajdowania wektora indukcji $\vec{B}$ - jego kierunku, zwrotu i wartości, na podstawie obserwacji ruchu naładowanej cząstki. Może być zastosowany do obejrzenia wspólnie na lekcji wraz z odpowiedziami uczniów na pytania aktywizujące.

Faza podsumowująca:

W fazie podsumowującej nauczyciel wraz z uczniami powinien rozwiązać zadania: 4, 6, 7, 8 z zestawu ćwiczeń.

Praca domowa:

W ramach powtórzenia i utrwalenia wiadomości uczniowie rozwiązują zadania: 1, 2, 3, 5 z zestawu ćwiczeń.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Zwłaszcza wtedy, gdy wcześniej omawiane było zagadnienie działania siły magnetycznej, można potraktować samouczek jako element nauczania wyprzedzającego, zadając uczniom do studiowania przed lekcją poświęconą definiowaniu wektora indukcji magnetycznej.