Imię i nazwisko autora:

Agnieszka Ruzikowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Zależność drogi w funkcji czasu w ruchu jednostajnie opóźnionym

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne

II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

III. Planowanie i przeprowadzanie obserwacji lub doświadczeń oraz wnioskowanie na podstawie ich wyników.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
6) tworzy teksty, tabele, diagramy lub wykresy, rysunki schematyczne lub blokowe dla zilustrowania zjawisk bądź problemu; właściwie skaluje, oznacza i dobiera zakresy osi;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach.

II. Mechanika. Uczeń:
5) sporządza i interpretuje wykresy zależności parametrów ruchu od czasu.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. rozpoznaje zależność przebytej drogi od czasu w ruchu jednostajnie opóźnionym.

2. stosuje zależność drogi od czasu do wyznaczenia drogi, którą przebyło ciało poruszające się ruchem jednostajnie opóźnionym.

3. analizuje i interpretuje wykresy zależności drogi od czasu w ruchu jednostajnie opóźnionym.

Strategie nauczania:

IBSE

Metody nauczania:

- pogadanka,
- laboratoryjna.

Formy zajęć:

praca w grupach

Środki dydaktyczne:

komputer z oprogramowaniem umożliwiającym odczytywanie filmów klatka po klatce oraz wyznaczanie współrzędnych położenia obiektu w każdej klatce filmu, oraz pozwalającym na wykonanie wykresu i dopasowanie do niego paraboli, rzutnik

Materiały pomocnicze:

brak

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie przed lekcją oglądają grafikę multimedialną i próbują wykonać ćwiczenia przy grafice.

W ramach pracy domowej mają też za zadanie w grupach sfilmować ruch, który uważają za jednostajnie opóźniony (hamujący samochód, hamujący rowerzysta, itp.).

Na początku lekcji nauczyciel zbiera od uczniów obserwacje na temat zależności drogi od czasu, zwracając uwagę na takie cechy tej zależności jak dziedzina, monotoniczność i miejsca zerowe. Warto podczas tego etapu wyświetlić grafikę na ekranie. Uczniowie próbują uzasadnić te cechy, opierając się na obserwacjach (na przykład – zależność drogi od czasu powinna być rosnąca, bo nie ma możliwości, by droga przebyta przez ciało zmniejszyła się).

Faza realizacyjna:

Nauczyciel w formie pogadanki wyprowadza zależność drogi od czasu – warto w tym momencie przedstawić uzasadnienie, dlaczego możemy wyznaczać drogę za pomocą obliczania pola obszaru pod wykresem v(t). Następnie uczniowie w grupach analizują nagrane przez siebie filmy – odczytują położenie filmowanego obiektu w poszczególnych klatkach i wykonują wykres zależności przebytej drogi od czasu, do którego dopasowują funkcję kwadratową próbując tym samym ocenić, czy ruch był istotnie ruchem jednostajnie opóźnionym. Otrzymane wykresy oraz wnioski z nich płynące uczniowie prezentują na forum klasy.

Faza podsumowująca:

Uczniowie wykonują zadania 2, 3 i 4 z zestawu ćwiczeń.

Praca domowa:

Zadanie 7 z zestawu ćwiczeń. Wynik tego zadania – wraz z jego konsekwencjami warto dokładnie omówić na następnej lekcji.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Uczniowie mogą analizować grafikę na początku lekcji.