Dla nauczyciela
Autorka: Dorota Czarny
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Frekwencja wyborcza
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
IV. Prawa człowieka i ich ochrona.
Uczeń:
1) wymienia zasady ogólne i katalog praw człowieka zapisane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
13) charakteryzuje główne fazy kształtowania się demokracji i upowszechniania praw wyborczych.
VI. Społeczeństwo obywatelskie i kultura polityczna.
Uczeń:
11) analizuje – z wykorzystaniem danych o frekwencji wyborczej – problem absencji wyborczej; wyjaśnia przyczyny tego zjawiska; wyjaśnia, jakie czynniki wpływają na zmianę preferencji politycznych wyborców w Rzeczypospolitej Polskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje typy poleceń do ćwiczeń dotyczących frekwencji wyborczej;
charakteryzuje zależności zmiennej frekwencji wyborczej;
wskazuje powody utrzymywania się konkretnego stopnia frekwencji wyborczej;
ocenia swoją wiedzę, wykonując zestaw ćwiczeń.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
mapa myśli;
analiza tekstu źródłowego;
wzajemne odpytywanie się;
odpowiadam za ciebie.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
flipcharty i markery.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
Uczniowie mają za zadanie zapoznać się z wiadomościami dotyczącymi frekwencji wyborczej w e‑materiale, w celu aktywnego uczestnictwa w lekcji podsumowującej.
Faza wstępna
1. Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji.
2. Uczniowie mają za zadanie podać przykłady, jak zachęcić społeczeństwo do udziału w wyborach. Odpowiedzi uczniów zapisywane są na tablicy.
3. Następnie prowadzący wspólnie z uczniami weryfikuje odpowiedzi i tworzy mapę myśli.
Faza realizacyjna
1. Nauczyciel dzieli klasę na 4 grupy. Każda spośród siebie wybiera osobę, która będzie koordynować jej działania.
2. Uczniowie zostają poinformowani, że będą pracować metodami wzajemnego odpytywania się i „odpowiadam za ciebie”. Nauczyciel w razie konieczności wyjaśnia, na czym one polegają.
3. Uczniowie samodzielnie przygotowują po 3 pytania dla grup przeciwnych (liczbę pytań dla grup można zwiększyć, wszystko zależy od liczebności klasy i współpracy miedzy uczniami), korzystając z e‑materiału. Zadaniem osoby koordynującej jest przydzielenie poszczególnych materiałów członkom zespołu do przeanalizowania i zapisania przykładowych pytań dla przeciwników. Następnie wszyscy członkowie grupy weryfikują pytania i zapisują na arkuszach. Każde pytanie umieszczają na osobnym arkuszu.
4. Nauczyciel, w czasie gdy grupy pracują, przygotowuje tabelę na punktację grup.
5. Po wyznaczonym czasie każda z grup zadaje pytania przeciwnikom. Utrudnienie polega na tym, że grupa, która zadaje pytania, wybiera osobę do odpowiedzi. Jeśli odpowie prawidłowo, grupa otrzymuje 2 pkt. Jeśli ma problem z odpowiedzią, może wybrać sobie z grupy osobę do pomocy. Gdy zostanie udzielona odpowiedź, grupa otrzymuje 1 pkt. Jeżeli nie udzieli odpowiedzi – 0 pkt.
6. Gdy grupy wyczerpią wszystkie przygotowane pytania, następuje podsumowanie.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel poleca wykonanie ćwiczeń w e‑materiale, następnie wspólnie omawiane są odpowiedzi uczniów.
2. Nauczyciel podsumowuje zajęcia, przekazując informację zwrotną na temat pracy poszczególnych zespołów, oraz wyjaśnia uczniowskie wątpliwości.
3. Grupa, która uzyska najwyższą liczbę punktów, otrzymuje oceny cząstkowe (nauczyciel przed pracą w grupach może przedstawić kryterium oceniania grup, wówczas wszyscy uczniowie i wszystkie grupy zostaną ocenione).
Praca domowa:
Utrwalić powtarzany materiał do sprawdzianu.
Wykonać samodzielnie ćwiczenia w e‑materiale.
Materiały pomocnicze:
IDEA International, Compulsory Voting, idea.int.
CBOS, Nieobecni na wyborach, „Komunikat z badań” 95/2015, cbos.pl.
Election Guide, Elections, electionguide.org.
Elżbieta Kużelewska, Przymus wyborczy w Belgii. Kilka uwag na temat obowiązkowego głosowania, bsp.uwb.edu.pl.
Interpelacja nr 3893 w sprawie składanych wniosków przez przedsiębiorców w woj. małopolskim, sejm.gov.pl.
Mikołaj Cześnik, Partycypacja wyborcza Polaków, s. 6, isp.org.pl.
Przymus wyborczy, wikipedia.org.
Referendum ogólnokrajowe, pkw.gov.pl.
Wybory do Parlamentu Europejskiego, pkw.gov.pl.
Wybory samorządowe, pkw.gov.pl.
Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczpospolitej Polskiej, pkw.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie, na podstawie zasobów multimedium, mogą przygotować projekt lub nagrać spot reklamowy zachęcający do udziału w wyborach.