Autor: Paweł Kaniowski

Temat: Przedmiot i założenia hermeneutyki

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele lekcji (językiem ucznia):

• Scharakteryzujesz główne idee hermeneutyki jako kierunku filozofii współczesnej.

• Wskażesz starożytne i nowożytne źródła hermeneutyki współczesnej.

• Powiążesz hermeneutykę z problematyką egzystencjalizmu.

Cele operacyjne. Uczeń:

• charakteryzuje główne idee hermeneutyki jako kierunku filozofii współczesnej;

• wskaże starożytne i nowożytne źródła hermeneutyki współczesnej;

• wiąże hermeneutykę z problematyką egzystencjalizmu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Przedmiot i założenia hermeneutyki”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się przed zajęciami z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i rozwiązanie ćwiczenia nr 1 z sekcji „Sprawdź się”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

2. Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum. Dyskusja.

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki. Nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną porządkującą ten etap pracy.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Odczytanie polecenia do multimedium: Wysłuchaj audiobooka i stwórz mapę myśli na temat podstawowych znaczeń terminu hermeneutyka. Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

3. Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat, czym jest hermeneutyczna interpretacja (polecenie nr 2 z sekcji „Audiobook”.

4. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia 2–6 z zakładki „Sprawdź się”. Po zakończeniu pracy wskazane osoby odczytują rozwiązania na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. W ramach podsumowania nauczyciel pyta uczniów, czy możliwe jest, by dwie osoby odebrały tę samą powieść, wiersz, film lub inny utwór dokładnie w taki sam sposób. Uczniowie odpowiadają, nawiązując do koncepcji filozofii hermeneutycznej.

2. Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wspólnie z uczniami poddaje refleksji proces dydaktyczny: czego się uczniowie nauczyli, czy osiągnęli założone cele?

3. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 7 i 8 zawarte w sekcji „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

Materiały pomocnicze:

• Dybel P., Oblicza hermeneutyki, Kraków 2012.

• Przyłębski A., Hermeneutyka: od sztuki interpretacji do teorii i filozofii rozumienia, Poznań 2019.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.