Dla nauczyciela
Autor: Paweł Kaniowski
Przedmiot: Filozofia
Temat: Przedmiot i założenia hermeneutyki
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji (językiem ucznia):
Scharakteryzujesz główne idee hermeneutyki jako kierunku filozofii współczesnej.
Wskażesz starożytne i nowożytne źródła hermeneutyki współczesnej.
Powiążesz hermeneutykę z problematyką egzystencjalizmu.
Cele operacyjne. Uczeń:
charakteryzuje główne idee hermeneutyki jako kierunku filozofii współczesnej;
wskaże starożytne i nowożytne źródła hermeneutyki współczesnej;
wiąże hermeneutykę z problematyką egzystencjalizmu.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Przedmiot i założenia hermeneutyki”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się przed zajęciami z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i rozwiązanie ćwiczenia nr 1 z sekcji „Sprawdź się”.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.
Dyskusja wprowadzająca. Nauczyciel, za pomocą dostępnego w panelu użytkownika raportu, sprawdza, którzy uczniowie zapoznali się z udostępnionym przed lekcją e‑materiałem i wykonali zadane ćwiczenie. Jeśli odpowiedzi uczniów bardzo się różnią lub ćwiczenie okazało się trudne, nauczyciel omawia je na forum. Dyskusja.
Faza realizacyjna:
Praca z tekstem. Jeżeli przygotowanie uczniów do lekcji jest niewystarczające, nauczyciel prosi o indywidualne zapoznanie się z treścią w sekcji „Przeczytaj”. Każdy uczestnik zajęć podczas cichego czytania wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w tekście. Następnie wybrani uczniowie odczytują na głos swoje notatki. Nauczyciel inicjuje rozmowę kierowaną porządkującą ten etap pracy.
Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej materiał z sekcji „Audiobook”. Odczytanie polecenia do multimedium: Wysłuchaj audiobooka i stwórz mapę myśli na temat podstawowych znaczeń terminu hermeneutyka. Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.
Nauczyciel inicjuje dyskusję na temat, czym jest hermeneutyczna interpretacja (polecenie nr 2 z sekcji „Audiobook”.
Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia 2–6 z zakładki „Sprawdź się”. Po zakończeniu pracy wskazane osoby odczytują rozwiązania na forum klasy.
Faza podsumowująca:
W ramach podsumowania nauczyciel pyta uczniów, czy możliwe jest, by dwie osoby odebrały tę samą powieść, wiersz, film lub inny utwór dokładnie w taki sam sposób. Uczniowie odpowiadają, nawiązując do koncepcji filozofii hermeneutycznej.
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wspólnie z uczniami poddaje refleksji proces dydaktyczny: czego się uczniowie nauczyli, czy osiągnęli założone cele?
Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 7 i 8 zawarte w sekcji „Sprawdź się”. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.
Materiały pomocnicze:
Dybel P., Oblicza hermeneutyki, Kraków 2012.
Przyłębski A., Hermeneutyka: od sztuki interpretacji do teorii i filozofii rozumienia, Poznań 2019.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Nauczyciel może wykorzystać medium w sekcji „Audiobook” do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.