W formie krótkiej notatki wyjaśnij, na czym polega różnica między obiektywizmem a perspektywizmem.
Ri0ZsRYV4jmyr
Czy z punktu widzenia perspektywizmu możemy poznać dany przedmiot w sposób zupełny, całkowity? Dlaczego?
Zasadnicza różnica między obiektywizmem a perspektywizmem sprowadza się do tego, że zgodnie z tym drugim stanowiskiem niemożliwe okazuje się pełne, wyczerpujące poznanie przedmiotu (które jest możliwe według obiektywizmu). Dzieje się tak, ponieważ każde poznanie wyrasta z pewnego kontekstu, dlatego może ustalić, czym jest przedmiot tylko z pewnego punktu widzenia, nie zaś „sam w sobie”.
31
Ćwiczenie 9
Odpowiedz na pytanie, czy możliwe jest, by dwie osoby odebrały tę samą powieść, wiersz, film lub inny utwór dokładnie w taki sam sposób? Zwracając uwagę na te same elementy oraz przypisując im ten sam sens? Odpowiadając, odwołaj się do koncepcji filozofii hermeneutycznej.
RdiMu3jm6O5A3
Interpretacja utwór literackich (oraz innych przejawów sztuki) zależy od kontekstu, w którym się odbywa – kim jest interpretujący, z jakiej kultury się wywodzi, itd.
Przykładowa odpowiedź:
Nie, jest to niemożliwe. Wynika to z poglądu, że każda lektura (i każdy akt odbioru) odbywają się w określonym kontekście, czyli z określonej perspektywy, która warunkuje interpretację (perspektywizm). Na przykład sens przypisywany pisanym w czasie II wojny światowej wierszom K.K. Baczyńskiego różni się w zależności od tego, czy czytane były przecz współczesnych mu uczestników wojny czy później, przez ludzi, którzy wojnę przeżyli, czy teraz, w pierwszej połowie XXI w. Samo rozumienie utworu literackiego jest również procesem (dziejowość). Aktu interpretacji nie można oddzielić od egzystencjalnego sposobu rozumienia danego człowieka (czyli od tego, jak rozumie on samego siebie, rzeczywistość, w której żyje, itd.). Wreszcie, rozumienie utworu literackiego wpisuje się w koło hermeneutyczne – uwarunkowane jest pewnym założeniami (przed‑rozumieniem), które w trakcie trwania samego procesu rozumienia ulegają zmianie. Lektura pojedynczej książki wpływa na to, jak człowiek rozumie rzeczywistość. Zmiany w sposobie, w jaki rozumie się rzeczywistość, oddziałują na sposób rozumienia już przeczytanych książek. Biorąc to wszystko pod uwagę, niemożliwe jest, by istniały dwa takie same odczytania jednej książki, ponieważ interpretacja każdego utworu jest zawsze częścią większej całości – niekończącego się procesu rozumienia.