Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Ograniczenia praw i wolności człowieka wynikające z przepisów prawnych
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XII. Prawa człowieka i ich ochrona międzynarodowa.
Uczeń:
2) przedstawia kwestie urzeczywistnienia wybranej wolności człowieka i stopnia jej ograniczenia związanego z prawami innych osób lub porządkiem publicznym.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, czym jest wolność;
analizuje ograniczenia praw i wolności wynikające z prawa międzynarodowego i polskiego;
ocenia możliwości ingerencji władz w ograniczenia praw i wolności.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody nauczania:
dyskusja;
analiza tekstów źródłowych;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
kartki A3;
kolorowe pisaki.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów zajęć.
2. Analiza definicji wolności z sekcji „Przeczytaj”. Następnie dyskusja na ich temat. Uczniowie wybierają, która definicja według nich najlepiej odzwierciedla ideę wolności. Nazwisko jej twórcy mogą zapisać na tablicy.
3. Wykonanie ćwiczenia 4 z sekcji „Sprawdź się” i przypomnienie katalog praw i wolności człowieka.
Faza realizacyjna
1. Praca z animacją i schematem. Po zapoznaniu się z ich treścią wykonanie w parach dołączonych ćwiczeń. Wspólne omówienie odpowiedzi.
2. Podział na trzy grupy. Każdy zespół dostaje do analizy fragment jednej z ustaw (o stanie wojennym, o stanie wyjątkowym, o klęskach żywiołowych) z podanych w materiałach pomocniczych. Zadaniem uczniów jest:
określić, o jakim prawie/wolności jest mowa w tekście;
narysować schemat przedstawiający sposób ograniczania prawa lub wolności opisanej we fragmencie ustawy.
3. Wybrane osoby z poszczególnych grup przedstawiają na forum wyniki pracy.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie dokańczają zdanie: „Prawo/wolność, którego ograniczenia nigdy nie chciałbym/chciałabym doświadczyć to…”.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne.
Materiały pomocnicze:
Materiały dla grupy 1
Materiały dla grupy 2
Materiały dla grupy 3
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Animację można wykorzystać do wcześniejszego przygotowania się uczniów do lekcji. Wówczas na lekcji uczniowie koncentrują się na podanych w materiałach pomocniczych przykładach.