Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1
RuNzIggbcH2w4
Zaznacz, co nie zalicza się do kategorii praw i wolności wymienionych w Konstytucji RP. Możliwe odpowiedzi: 1. prawa i wolności osobiste, 2. wolności i prawa polityczne, 3. prawa i wolności ekonomiczne, socjalne i kulturalne, 4. prawa i wolności religijne i wyznaniowe
1
Ćwiczenie 2
R1AyGHrdr40CF
Zaznacz obwiązujące akty prawne w Polsce, w których jest mowa o prawach i wolnościach człowieka. Możliwe odpowiedzi: 1. Konstytucja PRL, 2. Ustawa o stanie wojennym z 29 sierpnia 2002 r., 3. Ustawa o stanie klęski żywiołowej z 18 kwietnia 2002 r., 4. Ustawa o pieczy zastępczej z 22 grudnia 2002 r.
2
Ćwiczenie 3
ReIpWYFoxLIlN
Zaznacz, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe. Wolność zgromadzeń należy do wolności społecznych, ekonomicznych i kulturalnych. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ograniczenia praw i wolności można wprowadzić tylko przez uchwały. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Wolność od tortur jest wolnością, której nie można ograniczyć. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Jedną z zasad dotyczącą ograniczania praw i wolności jest zasada proporcjonalności. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Według Locke’a źródłem wolności jest wolność naturalna, jakiej doświadczał człowiek pierwotny. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Nakaz poddania się badaniom lekarskim jest zapisany w Ustawie o stanie klęski żywiołowej. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
211
Ćwiczenie 4
R1LfssPY59GjJ
Przyporządkuj konstytucyjne prawa i wolności do odpowiednich kategorii. prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne Możliwe odpowiedzi: 1. prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, 2. prawo do dostępu do służby publicznej, 3. wolność wybierania miejsca pobytu oraz miejsca zamieszkania, 4. prawo do składania petycji, skarg i wniosków, 5. prawo do domniemania niewinności, 6. wolność od możliwości pozasądowego decydowania o przepadku mienia, 7. wolność ogłaszania wyników przeprowadzonych badań, 8. prawo do urlopu, 9. wolność nauczania, 10. prawo do nietykalności osobistej, 11. wolność zgromadzeń, 12. wolność słowa, 13. prawo do pomocy władz, jeśli rodzina znajduje się w trudnej sytuacji społecznej i materialnej, 14. wolność zrzeszania się, 15. prawo do dostępu do informacji publicznej prawa i wolności osobiste Możliwe odpowiedzi: 1. prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, 2. prawo do dostępu do służby publicznej, 3. wolność wybierania miejsca pobytu oraz miejsca zamieszkania, 4. prawo do składania petycji, skarg i wniosków, 5. prawo do domniemania niewinności, 6. wolność od możliwości pozasądowego decydowania o przepadku mienia, 7. wolność ogłaszania wyników przeprowadzonych badań, 8. prawo do urlopu, 9. wolność nauczania, 10. prawo do nietykalności osobistej, 11. wolność zgromadzeń, 12. wolność słowa, 13. prawo do pomocy władz, jeśli rodzina znajduje się w trudnej sytuacji społecznej i materialnej, 14. wolność zrzeszania się, 15. prawo do dostępu do informacji publicznej prawa i wolności polityczne Możliwe odpowiedzi: 1. prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, 2. prawo do dostępu do służby publicznej, 3. wolność wybierania miejsca pobytu oraz miejsca zamieszkania, 4. prawo do składania petycji, skarg i wniosków, 5. prawo do domniemania niewinności, 6. wolność od możliwości pozasądowego decydowania o przepadku mienia, 7. wolność ogłaszania wyników przeprowadzonych badań, 8. prawo do urlopu, 9. wolność nauczania, 10. prawo do nietykalności osobistej, 11. wolność zgromadzeń, 12. wolność słowa, 13. prawo do pomocy władz, jeśli rodzina znajduje się w trudnej sytuacji społecznej i materialnej, 14. wolność zrzeszania się, 15. prawo do dostępu do informacji publicznej
31
Ćwiczenie 5

Zapoznaj się ze zdjęciem i wykonaj polecenie.

Zapoznaj się z opisem zdjęcia i wykonaj polecenie.

R1LDPjKWjUPBc
Źródło: domena publiczna.
R17bN5chKd8TV
1. Podaj, do jakiego prawa lub wolności odnosi się powyższa ilustracja. (Uzupełnij).
R11JiHHTOllcN
2. Wyjaśnij, kiedy może dojść do jej ograniczenia oraz jakiego typu to ograniczenie może być. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj ćwiczenie.

1
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.

Art. 48

1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. (…)

Art. 53

  1. Każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii.

  2. Wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują.

  3. Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami. Przepis art. 48 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

  4. Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób.

  5. Wolność uzewnętrzniania religii może być ograniczona jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób.

  6. Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych.

  7. Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.

cyt1 Źródło: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 4.04.2020 r.].
R1YoH4bwkTu7W
1. Nazwij prawa i wolności, o których jest mowa w powyższym fragmencie Konstytucji RP. (Uzupełnij).
RCB5fhsRPViao
2. Wyjaśnij, czym w świetle Konstytucji RP jest religia. (Uzupełnij).
RR9XGiZOJGjWE
3. Podaj, czym różni się Kościół od związku wyznaniowego. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie.

1
Witold Augustyński Czym jest wolność?

Jednak hasło „człowiek rodzi się i żyje wolnym” jest w obecnym świecie zgoła niezrozumiałe. Wolność może być „wolnością od”, ale także i „wolnością do”. Wolność od (wolność negatywna) oznacza brak przymusu (wolność od prześladowań, wolność od strachu, wolność od głodu), wolność do (czy też prawo do – wolność pozytywna) natomiast oznacza rzeczywistą możliwość podejmowania wyborów. Podstawowe wolności to: wolność zgromadzeń, wolność słowa, wolność religijna, wolność gospodarcza. Choć w niektórych warunkach może to być ułudą. Bo jakaż to wolność, np. prawo do własności, skoro nieustannie pobierane są od nas podatki?

Najogólniej rzecz ujmując, wolność to możliwość wyboru, to sytuacja w której człowiek kieruje się wyłącznie swoją własną wolą/wolną wolą/. Wolność może oznaczać brak osobistego zniewolenia. Może oznaczać też brak ograniczeń ze strony władz i innych jednostek, a także zwyczajów społecznych i warunków naturalnych. Podstawowy wymiar wolności to wolność polityczna w najróżniejszych dziedzinach życia społecznego, np. wolność wyznania i sumienia, wolność przekonań czy uczestnictwa w życiu publicznym. Wolny człowiek nie podlega kontroli ze strony państwa, o ile nie narusza obowiązujących praw, choć prawo może stanowić również zniewolenie.

cyt2 Źródło: Witold Augustyński, Czym jest wolność?, dostępny w internecie: augustynski.eu [dostęp 19.12.2019 r.].
R1ebJ1l8pSfw1
1. Podaj imiona i nazwisko filozofa, do którego nawiązuje autor niniejszego tekstu w swoim rozumieniu pojęcia „wolność”. (Uzupełnij).
R17KTV9VgMvj4
2. Wyjaśnij, dlaczego autor tekstu twierdzi, że wolność może być ułudą. (Uzupełnij).
RXPo5BFfZXZAA
3. Sprostuj rozumienie wolności politycznych przez autora tekstu na podstawie katalogu praw i wolności zawartego w Konstytucji RP. (Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 8

Zapoznaj się z tekstami i wykonaj polecenia.

Źródło I

1
Ustawa o stanie wyjątkowym z 21 czerwca 2002 r.

Art. 16

1. W czasie stanu wyjątkowego mogą być zawieszone prawa do:

  1. organizowania i przeprowadzania wszelkiego rodzaju zgromadzeń;

  2. organizowania i przeprowadzania imprez masowych oraz prowadzonych w ramach działalności kulturalnej imprez artystycznych i rozrywkowych, niebędących imprezami masowymi;

  3. strajków pracowniczych i innych form protestu w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach;

  4. strajków i innych niż strajki form akcji protestacyjnych rolników;

  5. akcji protestacyjnych studentów organizowanych przez studenckie samorządy, stowarzyszenia lub organizacje;

  6. zrzeszania się poprzez:

a) ustanowienie zakazu tworzenia i rejestracji nowych stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno‑zawodowych rolników, organizacji pracodawców, ruchów obywatelskich oraz innych dobrowolnych zrzeszeń i fundacji,

b) nakazanie okresowego zaniechania działalności zarejestrowanych stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno‑zawodowych rolników, organizacji pracodawców, ruchów obywatelskich oraz innych dobrowolnych zrzeszeń i fundacji, których działalność może zwiększyć zagrożenie konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.

cyt3 Źródło: Ustawa o stanie wyjątkowym z 21 czerwca 2002 r., dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 4.04.2020 r.].

Źródło II

1
Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 19
W czasie stanu wojennego można zawiesić prawo do:

1) strajków pracowniczych i innych form protestu w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach;
2) strajków i innych niż strajki form akcji protestacyjnych rolników;
3) akcji protestacyjnych studentów organizowanych przez studenckie samorządy, stowarzyszenia lub organizacje. (…)

Art. 22
1. W czasie stanu wojennego mogą być zawieszone prawa do:

1) organizowania i przeprowadzania wszelkiego rodzaju zgromadzeń;
2) organizowania i przeprowadzania imprez masowych oraz prowadzonych w ramach działalności kulturalnej imprez artystycznych i rozrywkowych niebędących imprezami masowymi;
3) zrzeszania się poprzez nakazanie okresowego zaniechania działalności zarejestrowanych stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno‑zawodowych rolników, organizacji pracodawców, ruchów obywatelskich oraz innych dobrowolnych zrzeszeń i fundacji, których działalność może utrudnić realizację zadań obronnych.

cyt4 Źródło: Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, dostępny w internecie: prawo.sejm.gov.pl [dostęp 4.04.2020 r.].
R1WUA9O8CspeJ
1. Podaj, które przepisy obu ustaw dublują się. (Uzupełnij).
R1dmiOSjdn6Jp
2. Wskaż, jaka jest różnica w ograniczeniach działalności stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych czy organizacji rolniczych w okresie stanu wojennego i stanu wyjątkowego. (Uzupełnij).
R1Qs2Q2QTJdyb
2. Podaj, jaka jest różnica w ograniczeniach działalności stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych czy organizacji rolniczych w okresie stanu wojennego i stanu wyjątkowego. (Uzupełnij).