Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Zasady pomocniczości i solidarności
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
XIV. Integracja europejska.
Uczeń:
4) rozważa kwestię charakteru prawnego Unii Europejskiej, korzystając z przepisów traktatu z Lizbony i wskazując na zasady pomocniczości (subsydiarności) i solidarności.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
definiuje podstawowe zasady działania UE;
analizuje zasadę pomocniczości;
analizuje zasadę solidarności;
ocenia działanie zasad pomocniczości i solidarności w praktyce unijnej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
mapa myśli;
debata;
metoda plakatu.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
kartki A3 lub A4, pisaki, kredki.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów lekcji.
2. Uczniowie metodą mapy myśli wypisują na tablicy najważniejsze wydarzenia związane z historią UE. Szczególną uwagę zwracają na dokumenty unijne.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie dzielą się na kilkuosobowe grupy. Analizują multimedium, przy czym połowa grup zwraca uwagę na zasadę pomocniczości, a połowa – na zasadę solidarności.
2. Następnie w grupach uczniowie opracowują zasady w formie plakatów. Plakaty przedstawiają i omawiają te zasady na forum klasy.
3. Uczniowie wykonują ćwiczenia 4 i 8 oraz zapoznają się z treścią lekcji.
4. Na podstawie schematów, treści lekcji i ćwiczeń uczniowie przygotowują się do debaty na temat przestrzegania zasad pomocniczości i solidarności przez organy unijne i państwa członkowskie.
5. Następuje debata na temat przestrzegania zasad pomocniczości i solidarności przez organy unijne i państwa członkowskie. W jej trakcie uczniowie oceniają stan przestrzegania tych zasad. Na koniec wybrana osoba podsumowuje debatę.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia do schematów interaktywnych.
Materiały pomocnicze:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (wersja skonsolidowana), oide.sejm.gov.pl.
Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana), oide.sejm.gov.pl.
Robert P. Maloney, Dziesięć podstawowych zasad w społecznym nauczaniu Kościoła, tłum. ks. Henryk Przeździecki MS, lasalette.info.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Ze schematami uczniowie mogą zapoznać się wcześniej i przygotować przykłady działania zasad w praktyce, np. w najbliższej okolicy.