Autor: Marcin Sawicki

Przedmiot: historia

Temat: Najważniejsze, by kot łapał myszy. Przemiany w Chinach po śmierci Mao

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• przedstawia bilans rządów Deng Xiaopinga;

• samodzielnie ocenia różne elementy polityki Denga, biorąc pod uwagę gospodarkę, politykę międzynarodową, problemy społeczne oraz aspekt etyczny;

• prezentuje i uzasadnia swoje stanowisko na forum klasy.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm,

• lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

• analiza SWOT,

• pogadanka.

Formy zajęć:

• praca w parach,

• praca w grupach,

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu,

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,

• telefony z dostępem do internetu,

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda,

• plansze, flamastry.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją:

Przed lekcją uczniowie zostają zobowiązani przez nauczyciela do zapoznania się z wprowadzeniem do e‑materiału. Nauczyciel przypomina, na czym polega metoda SWOT. Zapowiada pracę z wykorzystaniem tej metody na najbliższej lekcji.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć, omawiając razem z uczniami kryteria sukcesu.

2. Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie przypominają fakty dotyczące współczesnych dziejów Chin: okoliczności przejęcia władzy przez komunistów, skutki Wielkiego Skoku oraz rewolucji kulturalnej.

Faza realizacyjna:

1. Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do trzech lub do sześciu (w zależności od liczebności klasy). Łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:

• grupa 1 i 4 – Odbicie od dna,

• grupa 2 i 5 – Ku nowoczesności,

• grupa 3 i 6 – Młodzi gniewni.

Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne lub wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

2. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 1: „Wyjaśnij symboliczne znaczenie fotografii Tank Mana”. Poleca uczniom, aby w parach przygotowali odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) pary prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują.

3. Analiza SWOT. Uczniowie w dotychczasowych grupach przeprowadzają analizę SWOT dotyczącą przejęcia władzy przez Denga. Określają mocne i słabe strony, a także szanse i zagrożenia. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie przedstawiają po jednym, największym według nich, sukcesie oraz największej porażce rządów Denga. Uczniowie powinni uzasadnić swoje wybory.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Najważniejsze, by kot łapał myszy. Przemiany w Chinach po śmierci Mao” i inicjuje krótką rozmowę dotyczącą kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.

Praca domowa:

1. Wykonaj ćwiczenie 8: „Wyobraź sobie, że jesteś licealistą w czerwcu 1989 r. Bardzo poruszył cię los chińskich studentów. Korzystając z informacji zawartych w multimedium i ćwiczeniach, napisz odezwę do swoich szkolnych kolegów i koleżanek. Zaproponuj pięć form wyrażenia solidarności z ofiarami represji”.

Materiały pomocnicze:

J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2012.

www.polityka.pl/pomocnikhistoryczny/1529985,1,chinska‑republika‑ludowa‑w-czasach‑przemian‑i-kryzysow.read

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie mogą zapoznać się z filmem edukacyjnym przed lekcją i wykonać dołączone do niego polecenia. Wówczas w trakcie fazy realizacyjnej przedstawiają swoje odpowiedzi do poleceń 1 i 2, mogą odnosić się wzajemnie do swoich propozycji.