Dla nauczyciela
Autor: Marcin Sawicki
Przedmiot: historia
Temat: Najważniejsze, by kot łapał myszy. Przemiany w Chinach po śmierci Mao
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, zakres podstawowy
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
przedstawia bilans rządów Deng Xiaopinga;
samodzielnie ocenia różne elementy polityki Denga, biorąc pod uwagę gospodarkę, politykę międzynarodową, problemy społeczne oraz aspekt etyczny;
prezentuje i uzasadnia swoje stanowisko na forum klasy.
Strategie nauczania:
konstruktywizm,
lekcja odwrócona.
Metody i techniki nauczania:
analiza SWOT,
pogadanka.
Formy zajęć:
praca w parach,
praca w grupach,
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu,
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,
telefony z dostępem do internetu,
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda,
plansze, flamastry.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją:
Przed lekcją uczniowie zostają zobowiązani przez nauczyciela do zapoznania się z wprowadzeniem do e‑materiału. Nauczyciel przypomina, na czym polega metoda SWOT. Zapowiada pracę z wykorzystaniem tej metody na najbliższej lekcji.
Faza wstępna:
Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Wprowadzenie”, przedstawia temat oraz cele zajęć, omawiając razem z uczniami kryteria sukcesu.
Prowadzący zadaje uczniom pytanie o umiejscowienie tematu lekcji w czasie. Pyta: W jakim okresie się znajdujemy? Co ważnego działo się wcześniej? Uczniowie przypominają fakty dotyczące współczesnych dziejów Chin: okoliczności przejęcia władzy przez komunistów, skutki Wielkiego Skoku oraz rewolucji kulturalnej.
Faza realizacyjna:
Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do trzech lub do sześciu (w zależności od liczebności klasy). Łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:
grupa 1 i 4 – Odbicie od dna,
grupa 2 i 5 – Ku nowoczesności,
grupa 3 i 6 – Młodzi gniewni.
Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Chętne lub wybrane osoby omawiają przydzielone zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 1: „Wyjaśnij symboliczne znaczenie fotografii Tank Mana”. Poleca uczniom, aby w parach przygotowali odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) pary prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie się do niej ustosunkowują.
Analiza SWOT. Uczniowie w dotychczasowych grupach przeprowadzają analizę SWOT dotyczącą przejęcia władzy przez Denga. Określają mocne i słabe strony, a także szanse i zagrożenia. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie przedstawiają po jednym, największym według nich, sukcesie oraz największej porażce rządów Denga. Uczniowie powinni uzasadnić swoje wybory.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji „Najważniejsze, by kot łapał myszy. Przemiany w Chinach po śmierci Mao” i inicjuje krótką rozmowę dotyczącą kryteriów sukcesu. Czego uczniowie się nauczyli? Na koniec poleca chętnemu uczniowi podsumowanie i – jeśli to potrzebne – uzupełnia informacje.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenie 8: „Wyobraź sobie, że jesteś licealistą w czerwcu 1989 r. Bardzo poruszył cię los chińskich studentów. Korzystając z informacji zawartych w multimedium i ćwiczeniach, napisz odezwę do swoich szkolnych kolegów i koleżanek. Zaproponuj pięć form wyrażenia solidarności z ofiarami represji”.
Materiały pomocnicze:
J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2012.
www.polityka.pl/pomocnikhistoryczny/1529985,1,chinska‑republika‑ludowa‑w-czasach‑przemian‑i-kryzysow.read
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą zapoznać się z filmem edukacyjnym przed lekcją i wykonać dołączone do niego polecenia. Wówczas w trakcie fazy realizacyjnej przedstawiają swoje odpowiedzi do poleceń 1 i 2, mogą odnosić się wzajemnie do swoich propozycji.