Dla nauczyciela
Autor: Marta Kulikowska
Przedmiot: Język polski
Temat: Współczesne treny – wiersze Władysława Broniewskiego po śmierci córki
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności.
Cele operacyjne. Uczeń:
poznaje kontekst biograficzny wierszy funeralnych Władysława Broniewskiego,
dokonuje analizy porównawczej wierszy Władysława Broniewskiego i Trenów Jana Kochanowskiego,
utrwala swoją wiedzę na temat trenu jako formy poetyckiej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Nauczyciel prosi uczniów, by zapoznali się z blokiem tekstowym oraz prezentacją multimedialną w e‑materiale Współczesne treny – wiersze Władysława Broniewskiego po śmierci córki. Prosi także, by zainteresowany uczeń (uczniowie) przygotował w dowolnej formie przypomnienie informacji nt. Trenów Jana Kochanowskiego: w jakich okolicznościach powstały, jakie są cechy gatunku,
jak został skonstruowany cykl trenów.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji oraz cele zajęć, omawiając
lub ustalając razem z uczniami kryteria sukcesu.Nauczyciel rozpoczyna lekcję od ustaleń faktograficznych. Prosi, by uczniowie odpowiedzieli na następujące pytania: kim była Anka? Jaki wykonywała zawód? Jakie relacje łączyły ją z ojcem? W jaki sposób zginęła?
Uczniowie odpowiadają swobodnie i notują w zeszytach najważniejsze informacje.
Faza realizacyjna:
Prowadzący prosi uczniów o przypomnienie informacji na temat Trenów Jana Kochanowskiego. Może ocenić dodatkową pracę uczniów.
Następnie nauczyciel odtwarza interpretacje wierszy Władysława Broniewskiego zamieszczonych w sekcji „Audiobook”. Prosi, by wybrana osoba odczytała Tren VI Jana Kochanowskiego (ćw. 2), a następnie uczniowie w parach wykonują to ćwiczenie. Podobieństwo sytuacji lirycznej jest oczywiste, nauczyciel zadaje więc pytanie: czy Władysław Broniewski nawiązuje do Trenów Kochanowskiego?
Czy w tym przypadku można mówić o aluzji literackiej?
Później uczniowie wykonują ćw. 1 z tej samej sekcji. Prowadzący prosi, by trzy wybrane pary odczytały fragmenty Trenów Jana Kochanowskiego i kojarzące się z nimi cytaty z wierszy Władysława Broniewskiego. Wszyscy uczestnicy zajęć dyskutują nad wspólnymi cechami wierszy, a wnioski z dyskusji notują.Uczniowie indywidualnie wykonują polecenie 1 z sekcji „Prezentacja multimedialna” i powiązane z nim ćw. 3 z sekcji „Audiobook”. Nauczyciel weryfikuje poprawność ich odpowiedzi.
Faza podsumowująca:
W dyskusji podsumowującej nauczyciel może zadać następujące pytanie: jakie cechy łączą Treny Jana Kochanowskiego z wierszami autorstwa Władysława Broniewskiego poświęconymi Ance?
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Zaproponuj dwa obrazy korespondujące z omawianymi podczas lekcji utworami. Przygotuj uzasadnienie swojego wyboru.
Materiały pomocnicze:
Ewa Zawistowska, Dziadek Władek. O Broniewskim, Ance i rodzinie, Warszawa 2019.
Mariusz Urbanek, Broniewski. Miłość, wódka, polityka, Warszawa 2011.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Prezentacja multimedialna”
do przygotowania się do lekcji powtórkowej.