Dla nauczyciela

Autor: Maurycy Gast

Przedmiot: Informatyka

Temat: Tworzenie formuł warunkowych w arkuszu kalkulacyjnym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera oraz innych urządzeń cyfrowych: układanie i programowanie algorytmów, organizowanie, wyszukiwanie i udostępnianie informacji, posługiwanie się aplikacjami komputerowymi.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera i innych urządzeń cyfrowych.
Zakres rozszerzony. Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego, a ponadto:
4) przygotowując opracowania rozwiązań złożonych problemów, posługuje się wybranymi aplikacjami w stopniu zaawansowanym:
c) stosuje zaawansowane funkcje arkusza kalkulacyjnego w zależności od rodzaju danych, definiuje makropolecenia, zna możliwości wbudowanego języka programowania,

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

  • Poznasz prosty sposób na podsumowanie warunkowe z zestawień cząstkowych.

  • Dowiesz się, jak obliczać sumę z przesunięciem zakresu źródłowego.

  • Nauczysz się, jakie formuły zastosować by przeprowadzić analizę zużycia paliwa.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • oprogramowanie Microsoft Excel 2010, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Tworzenie formuł warunkowych w arkuszu kalkulacyjnym”. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z treściami w sekcji „Samouczek I”.

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel wprowadza uczniów szczegółowo w temat lekcji i jej cele. Może posłużyć się wyświetloną na tablicy zawartością sekcji „Wprowadzenie”.

Faza realizacyjna:

  1. Nauczyciel wyświetla zawartość sekcji „Samouczek I”. Na forum klasy uczniowie analizują zawarty w niej film. Wybrany uczestnik zajęć czyta treść polecenia nr 1: „Razem ze swoją rodziną grasz w grę polegającą na tym, że za wykonywanie obowiązków domowych każdy z domowników jest nagradzany punktami. Na koniec każdego miesiąca podliczacie zdobyte punkty i ustalacie, kto jest zwycięzcą, tzn. uzyskał najwięcej punktów. Stwórz cztery tabele (jedną na każdy tydzień miesiąca) zawierającą kolejno dwie kolumny: imię oraz liczbę punktów. Napisz formułę, która po wpisaniu w odpowiednią komórkę imienia podliczy liczbę zdobytych przez tę osobę punktów.” proponuje rozwiązanie i omawia jego kolejne kroki.

  2. Pozostając w sekcji „Samouczek I” uczniowie w zespołach dwuosobowych zapoznają się z treścią polecenia nr 2: „Zmodyfikuj arkusz z poprzedniego zadania. Policz, ile każdy z domowników zdobył punktów. Wyznacz największy wynik i wypisz, kto go otrzymał.” i wspólnie analizują kolejne kroki rozwiązania postawionego problemu.

  3. Nauczyciel wyświetla na tablicy film zawarty w sekcji „Samouczek II”. Następnie odczytuje treść polecenia nr 1: „Twoja rodzina postanowiła sprawdzić wysokość rachunków za prąd w okresie zimowym, tzn. od listopada do marca. W tym celu utwórz tabelę, w której w poszczególnych wierszach znajdowałyby się kolejne okresy rozliczeniowe, a poniżej kwoty jakie trzeba było zapłacić za prąd”. Uczniowie pracują w parach. Wybrana grupa omawia rozwiązanie na forum klasy.

  4. Nauczyciel odczytuje wyświetlone na tablicy polecenie nr 2: „Zmodyfikuj arkusz z poprzedniego zadania. Korzystając z ujemnego argumentu funkcji, oblicz wysokość rachunków za prąd w okresie letnim, czyli od kwietnia do października.” z sekcji „Samouczek II”. Uczniowie rozwiązują je w parach. Na koniec chętna lub wybrana para przedstawia wynik swojej pracy na forum klasy.

  5. Nauczyciel wyświetla na tablicy zawartość sekcji „Samouczek III”. Uczniowie wspólnie z nauczycielem analizują udostępnione materiały, które mają pomóc w rozwiązaniu kolejnych ćwiczeń.

  6. Praca indywidualna – implementacja poznanej techniki do rozwiązywania problemów informatycznych – wykonywanie ćwiczeń z sekcji „Samouczek III”.

Faza podsumowująca:

  1. Na koniec zajęć nauczyciel prosi uczniów o rozwinięcie zdania: „Na dzisiejszych zajęciach nauczyłam/łem się jak…”.

Praca domowa:

  1. Uczniowie opracowują FAQ (minimum 3 pytania i odpowiedzi) do tematu lekcji („Tworzenie formuł warunkowych w arkuszu kalkulacyjnym”).

Materiały pomocnicze:

  • Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Samouczek III