Dla nauczyciela
Autor: Ewa Orlewicz
Przedmiot: Filozofia
Temat: Klasyczna filozofia niemiecka: podsumowanie
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele lekcji (językiem ucznia):
Ocenisz dorobek klasycznej filozofii niemieckiej, której najpełniejszy wyraz stanowi system Hegla.
Przeanalizujesz Heglowski pogląd, że myśl o świecie pojawia się dopiero wtedy, kiedy rzeczywistość zakończyła już swój proces kształtowania i stała się czymś gotowym.
Wyjaśnisz, dlaczego logika Hegla utożsamiana jest z metafizyką.
Cele operacyjne. Uczeń:
oceni dorobek klasycznej filozofii niemieckiej, której najpełniejszy wyraz stanowi system Hegla;
przeanalizuje Heglowski pogląd, że myśl o świecie pojawia się dopiero wtedy, kiedy rzeczywistość zakończyła już swój proces kształtowania i stała się czymś gotowym;
wyjaśni, dlaczego logika Hegla utożsamiana jest z metafizyką.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
metoda dociekań filozoficznych;
praca z multimedium.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Klasyczna filozofia niemiecka: podsumowanie” z zaleceniem przeczytania jego treści przed lekcją. Wybrany uczeń przygotowuje kolaż lub mem będący ilustracją lub komentarzem do e‑materiału. Uczeń powinien umieć uzasadnić swoją interpretację.
Faza wprowadzająca:
Po zalogowaniu na platformie nauczyciel prezentuje (na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika) temat lekcji oraz cele zajęć. Omawia lub ustala razem z uczniami kryteria sukcesu.
Nauczyciel prosi wybranych uczniów, aby przedstawili swoje prace wykonane w ramach przygotowania do lekcji.
Faza realizacyjna:
Metoda dociekań. Uczniowie pracują w zespołach 4‑osobowych metodą dociekań filozoficznych Lipmana. Przebieg pracy:
– zapoznanie się z multimedium w sekcji „Prezentacja multimedialna”;
– wykonanie polecenia Przeanalizuj prezentację. Zrekonstruuj drogę formowania się klasycznej filozofii niemieckiej do multimedium w e‑materiale;
– sformułowanie pytań do treści multimedium przez uczniów;
– wybór jednego z pytań, które mogłoby posłużyć wspólnej dyskusji.
Przygotowanie uczniów do dyskusji.
Nauczyciel wybiera moderatora, który poprowadzi dyskusję, oraz obserwatora, który na końcu podsumuje jej przebieg.
Dyskusja nad wybranym tematem z uwzględnieniem odmiennych stanowisk. Moderator zachęca uczniów do precyzyjnego formułowania argumentów za i przeciw, szukania powiązań między omawianymi stanowiskami oraz odpowiedzi na pojawiające się w trakcie dyskusji pytania.
Wybrany uczeń podsumowuje dyskusję.Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne z sekcji „Schemat”. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.
Faza podsumowująca:
Nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”, omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Uczniowie, na podstawie wiedzy zdobytej przed lekcją oraz podczas lekcji, układają trzy zadania quizowe związane z tematem zajęć, które następnie dają do rozwiązania wybranej osobie z klasy. W ten sposób utrwalają zdobytą wiedzę i umiejętności.
Praca domowa:
Napisz wstęp eseju, w którym porównasz najważniejsze pojęcia filozofii Kanta i Hegla, a także uwzględnisz wpływ filozofa z Królewca.
Materiały pomocnicze:
Martens E., Dydaktyka filozoficzna, w: „Edukacja Filozoficzna” 6 (1988).
Słownik‑przewodnik filozoficzny. Osoby, problemy, terminy, oprac. zbiorowe, Lublin 2012.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Prezentacja multimedialna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.