Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Joanna Oparek

Przedmiot: Język polski

Temat: Poezja i obrona sensu świata. Liryka Jana Pawła II

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
16) rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe; określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
6) odczytuje pozaliterackie teksty kultury, stosując kod właściwy w danej dziedzinie sztuki;
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
IV. Samokształcenie.
1. rozwija umiejętność pracy samodzielnej między innymi przez przygotowanie różnorodnych form prezentacji własnego stanowiska;
2. porządkuje informacje w problemowe całości poprzez ich wartościowanie; syntetyzuje poznawane treści wokół problemu, tematu, zagadnienia oraz wykorzystuje je w swoich wypowiedziach;
6. wybiera z tekstu odpowiednie cytaty i stosuje je w wypowiedzi;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • pozna konstrukcję i tematykę poematu Tryptyk rzymski Jana Pawła II;

  • przeanalizuje wybrane fragmenty Tryptyku rzymskiego;

  • wyjaśni na czym polega metafizyczny charakter liryki Jana Pawła II;

  • określi, z czego wynika złożoność i polifoniczność poematu Jana Pawła II.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • z użyciem e‑podręcznika;

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera;

  • dyskusja.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed zajęciami:

  1. Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat współczesnej poezji metafizycznej (stawia pytania, np. Czy istnieje? Czy jest potrzebna?).

  2. Nauczyciel przywołuje twórczość Jana Pawła II.

  3. Nauczyciel może zainteresować uczniów muzycznymi ilustracjami i znanymi wykonaniami poematu Tryptyk rzymski np.

  • poemat recytował m.in. Krzysztof Globisz,

  • w 2003 r. Stanisław Sojka wydał album Tryptyk rzymski będący muzyczną interpretacją poematu,

  • w 2005 r. Piotr Pałka napisał muzykę na solistę, chór i orkiestrę do fragmentów Tryptyku rzymskiego. Premiera tego dzieła odbyła się w przeddzień rocznicy wyboru Jana Pawła II na Stolicę Apostolską, 15 października tegoż roku w kościele oo. Dominikanów w Krakowie,

  • w 2007 r. w ramach obchodów 2. rocznicy śmierci Jana Pawła II, Tryptyk rzymski zaprezentował Andrzej Seweryn. W czasie występów w m.in. Łodzi i Warszawie, aktorowi towarzyszyła Orkiestra Krakowskiej Opery Kameralnej.

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał i wprowadza ich w temat lekcji, nawiązując do wcześniejszej rozmowy.

  2. Nauczyciel wraz uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

  3. Nauczyciel prosi wybranego ucznia o odczytanie pierwszego fragmentu poematu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią sekcji „Przeczytaj”.

  2. Nauczyciel prosi wybraną osobę o wypowiedź na temat: Liryka Jana Pawła II jako przykład poezji metafizycznej. Nauczyciel uzupełnia jego wypowiedź.

  3. Uczniowie zapoznają się z audiobookiem, następnie wykonują polecenia 1 i 2. Wybrane osoby prezentują odpowiedzi, a nauczyciel ocenia i komentuje.

  4. Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się”, zapoznają się z pierwszym tekstem do ćwiczeń i wykonują ćw. 1 i 2 – mogą one przybrać formę dyskusji moderowanej przez nauczyciela.

  5. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1‑5. Wybrane osoby prezentują odpowiedzi, a nauczyciel ocenia i komentuje.

  6. Uczniowie zapoznają się z drugim tekstem do ćwiczeń i wykonują ćwiczenia 6‑8

  7. Nauczyciel może zaproponować dyskusję nad zdaniem Czesława Miłosza, że zdumienie jest unikalną wartością i zasadą poezji. Nauczyciel może zaproponować uczniom stworzenie Mapy myśli prezentującej tematykę, wartość literacką i znaczenie religijne Tryptyku rzymskiego.

Faza podsumowująca:

  1. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie informacji na temat konstrukcji i tematyki Tryptyku rzymskiego. Inni uczniowie uzupełniają jego wypowiedź.

  2. Nauczyciel prosi wybranego ucznia o podsumowanie wartości literackiej poematu Jana Pawła II i uzupełnia jego wypowiedź.

  3. Nauczyciel ponownie odczytuje temat lekcji i inicjuje krótką rozmowę na temat spełnienia kryteriów sukcesu.

Praca domowa:

(zasugerowana w e‑materiale)

Zinterpretuj wersy Tryptyku rzymskiego:

Kres i zarazem szczyt przejrzystości –

Taka jest droga pokoleń.

Materiały pomocnicze:

  • Słownik terminów literackich, Warszawa 1995.

  • Bożena Chrząstowska, Autor - dzieło - poetyka. Problemy interpretacji w szkole, w: Metodyka literatury, tom 2, wybór i oprac. J. Pachecka, A. Piątkowska, K. Sałkiewicz, Warszawa 2002.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Audiobook”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.

Sprawdź się