Dla nauczyciela
SCENARIUSZ LEKCJI
Imię i nazwisko autora: Magdalena Fuhrmann
Przedmiot: geografia
Temat lekcji: Nowe funkcje wsi
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, techniku, zakres podstawowy, klasa II
PODSTAWA PROGRAMOWA
cele kształcenia – wymagania ogólne
Wiedza geograficzna
Poznanie zróżnicowania środowiska geograficznego, głównych zjawisk i procesów geograficznych, ich uwarunkowań i konsekwencji (3)
Umiejętności i stosowanie wiedzy w praktyce
Formułowanie twierdzeń o podstawowych prawidłowościach dotyczących funkcjonowania środowiska geograficznego (3)
Ocenianie zjawisk i procesów politycznych, społeczno‑kulturowych oraz gospodarczych zachodzących w Polsce i w różnych regionach świata (5)
Rozwijanie umiejętności komunikowania się i podejmowania konstruktywnej współpracy w grupie (9)
Kształtowanie postaw
Rozwijanie zainteresowań geograficznych, budzenie ciekawości świata (1)
Docenianie znaczenia wiedzy geograficznej w poznawaniu i kształtowaniu przestrzeni geograficznej (2)
Dostrzeganie aplikacyjnego charakteru geografii (3)
Treści nauczania
(VIII) Przemiany struktur demograficznych i społecznych oraz procesy osadnicze: rozmieszczenie i liczba ludność, przemiany demograficzne, migracje, zróżnicowanie narodowościowe, etniczne i religijne, kręgi kulturowe, sieć osadnicza, procesy urbanizacji, rozwój obszarów wiejskich. Uczeń: 14) identyfikuje główne czynniki rozwoju obszarów wiejskich na świecie oraz wyjaśnia przyczyny depopulacji niektórych wsi w Polsce
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.
Cele operacyjne
Uczeń:
zapoznaje się z przemianami obszarów wiejskich w zakresie ich roli,
poznaje i charakteryzuje nowe funkcje wsi,
dzieli aspekty związane z nowymi funkcjami wsi na pozytywne i negatywne.
Strategie nauczania: asocjacyjna
Metody i techniki nauczania: blended learning, IBSE
Forma zajęć: braca indywidualna, praca w grupie
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny, zeszyt, atlas geograficzny
Materiały pomocnicze
Stanny M., 2014, Wieś, obszar wiejski, ludność wiejska – o problemach z ich definiowaniem. Wielowymiarowe spojrzenie, Wieś i Rolnictwo 1 (162).
Kłodziński M., 2010, Gówne funkcje polskich obszarów wiejskich z uwzględnieniem dezagraryzacji wsi i pozarolniczej działalności gospodarczej, Studia BAS 4 (24).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Sprawdzenie zadania domowego.
Nauczyciel pyta uczniów, jakie znaczenie dla gospodarki i ludności mają obszary wiejskie oraz z jakimi (innymi niż rolnictwo) funkcjami wsi do tej pory się spotkali.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału.
Nauczyciel w formie ustnej weryfikuje zrozumienie materiału przez uczniów i wyjaśnia kwestie niezrozumiałe.
Uczniowie wspólnie oglądają film edukacyjny i indywidualnie zastanawiają się nad poleceniami do filmu. Uczniowie wykonują notatki w zeszycie.
Nauczyciel weryfikuje zrozumienie poleceń przez uczniów. Uczniowie nanoszą poprawki do notatek.
Nauczyciel losowo przydziela uczniów do dwóch grup. Jedna grupa to reprezentanci poglądu, że „obszary wiejskie pełnią obecnie i nadal powinny pełnić jedynie funkcję rolniczą”, druga – „obszary wiejskie stają się wielofunkcyjne i jest to kierunek przemian obszarów wiejskich w przyszłości”. Uczniowie otrzymują czas na przygotowanie argumentów broniących przydzielonej tezy.
Uczniowie prowadzą debatę (formę debaty określa nauczyciel w zależności od wielkości klasy), w której próbują przekonać stronę przeciwną do swojej tezy. Każdy uczeń wykonuje swoje notatki, w szczególności notuje argumenty strony przeciwnej.
Nauczyciel podsumowuje debatę, pytając uczniów o ich faktyczne zdanie. Uczniowie weryfikują swoje notatki.
Faza podsumowująca
Przypomnienie celów lekcji.
Podsumowanie wiedzy zaprezentowanej na lekcji.
Utrwalenie najważniejszych pojęć, szczególnie tych, które sprawiały uczniom najwięcej problemów podczas zajęć.
Ocena pracy uczniów podczas lekcji.
Praca domowa
Utrwalenie wiadomości zawartych w e‑materiale.
Wykonanie ćwiczeń zawartych w e‑materiale.
Przygotowanie pracy pisemnej na temat funkcji obszarów wiejskich w regionie zamieszkania ucznia.
Praca domowa dodatkowa (poziom wyższy): zastanów się, czy w obliczu zmieniających się funkcji wsi dochodzi do procesu urbanizacji wsi. Odpowiedź uzasadnij.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium
Materiał multimedialny zawarty w e‑materiale może być wykorzystany podczas powtórzenia materiału całego działu pt. Przemiany struktur demograficznych i społecznych oraz procesy osadnicze.