Imię i nazwisko autora:

Anna Kaczorowska

Przedmiot:

Fizyka

Temat zajęć:

Zadania i problemy związane z ruchem jednostajnym po okręgu

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne:
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
3) prowadzi obliczenia szacunkowe i poddaje analizie otrzymany wynik;
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem.
II. Mechanika. Uczeń:
8) opisuje ruch jednostajny po okręgu, posługując się pojęciami: okresu, częstotliwości, prędkości liniowej oraz przemieszczenia kątowego, prędkości kątowej i przyspieszenia dośrodkowego wraz z ich jednostkami;
9) stosuje do obliczeń związki między promieniem okręgu, prędkością kątową, prędkością liniową oraz przyspieszeniem dośrodkowym;
10) wskazuje siłę dośrodkową jako przyczynę ruchu jednostajnego po okręgu.
IV. Grawitacja z elementami astronomii. Uczeń:
4) wskazuje siłę grawitacji jako siłę dośrodkową w ruchu po orbicie kołowej, oblicza wartość prędkości na orbicie kołowej o dowolnym promieniu; omawia ruch satelitów wokół Ziemi.
IX. Magnetyzm. Uczeń:
3) analizuje tor cząstki naładowanej w jednorodnym polu magnetycznym.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. poda przykłady ilustrujące działanie siły dośrodkowej;

2. porówna wielkości charakteryzujące ruch po okręgu w różnych rodzajach oddziaływań;

3. opisze ruch po okręgu obiektów w mikro- i makroskali przy użyciu tego samego formalizmu matematycznego.

Strategie nauczania:

odwróconej klasy

Metody nauczania:

analiza pomysłów

Formy zajęć:

klasowo- lekcyjna

Środki dydaktyczne:

komputer z rzutnikiem

Materiały pomocnicze:

tablice wielkości fizycznych, e‑materiał „Ruch po okręgu w zadaniach”

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca

Nauczyciel na lekcji poprzedzającej polecił uczniom zapoznać się z e‑materiałem: „Ruch po okręgu w zadaniach” - częścią „Warto przeczytać”. Dzięki temu uczniowie mieli możliwość powtórzenia podstawowych wielkości opisujących ruch po okręgu oraz prawa powszechnej grawitacji, siły Lorentza oraz siły kulombowskiej. Nauczyciel sprawdza, przy pomocy pytań, czy to zrobili i ocenia odpowiedzi uczniów.

Faza realizacyjna

Zasadniczą częścią lekcji jest rozwiązanie i analiza rozwiązania zadań rachunkowych - 4, 6, 7 i 8 zawartych w części” Sprawdź się”. Rozwiązanie ich wymaga od uczniów sprawności w dokonywaniu przekształceń, umiejętności oceny otrzymanego wyniku, umiejętności zastosowania zależności wyrażających siłę dośrodkową przez okres, promień, prędkość oraz porównywania tej siły do sił odpowiadającym różnym oddziaływaniom.

Faza podsumowująca

Nauczyciel ocenia aktywność uczniów oraz ich umiejętności.

Praca domowa

Przeanalizowanie przykładu pokazanego w filmie samouczku.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Multimedium może być wykorzystane jako materiał do powtórzenia przed egzaminem maturalnym.