Dla nauczyciela
Autor: Martyna Wojtowicz
Przedmiot: Historia
Temat: Francja i Hiszpania w epoce Metternicha
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum
Podstawa programowa:
zakres podstawowy
XXX. Europa i świat po kongresie wiedeńskim.
Uczeń:
2. opisuje funkcjonowanie systemu wiedeńskiego i charakteryzuje próby jego podważenia;
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia, jak Hiszpania utraciła swoje kolonie w Ameryce;
opisuje, jakie warunki sprzyjają wybuchowi niepokojów społecznych, a jakie – ich zakończeniu;
interpretuje XIX‑wieczne obrazy jak dzisiejsze fotografie z czołówek gazet.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego (porównawcza);
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Prowadzący lekcję określa cel zajęć i informuje uczniów o ich planowanym przebiegu. Przedstawia kryteria sukcesu oraz wyświetla na tablicy temat lekcji.
Dyskusja wprowadzająca. Uczniowie interpretują ilustrację okładkową, wskazując na jej powiązania z tematem i celami lekcji.
Faza realizacyjna:
Praca w grupach z treścią e‑materiału. Każda z nich opracowuje fragment materiału z sekcji „Przeczytaj”:
Grupa 1 i 4 – Reaktywacja absolutyzmu we Francji
Grupa 2 i 5 - Liberałowie obejmują władzę
Grupa 3 i 6 - Hiszpania schodzi ze sceny.
Po zakończeniu pracy przedstawiciele zespołów prezentują przydzielone zagadnienie. Pozostali uczniowie sporządzają notatki, mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.
Praca z multimedium („Audiobook”). Nauczyciel poleca wybranemu uczniowi, aby przeczytał polecenie 3: „Rozstrzygnij, czy powiedzenie
gdy Paryż kichnie, katar ma cała Europa
było adekwatne w odniesieniu do rewolucji lipcowej”. Poleca uczniom, aby podzielili się na grupy i opracowali w nich odpowiedzi. Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się na ochotnika) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia odpowiedź, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.Utrwalanie wiedzy i umiejętności. Nauczyciel przechodzi do sekcji „Sprawdź się”. Zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku będą rozwiązywać ćwiczenia 1‑3 – od najprostszych do najtrudniejszych – i będą to robić wspólnie. Wybrana osoba czyta po kolei polecenia. Po każdym przeczytanym poleceniu nauczyciel daje uczniom określony czas na przygotowanie się, a następnie ochotnik udziela odpowiedzi. Reszta uczniów ustosunkowuje się do niej, proponując swoje pomysły. Nauczyciel w razie potrzeby koryguje odpowiedzi, dopowiada istotne informacje, udziela uczniom informacji zwrotnej.
Nauczyciel wyświetla kolejne ćwiczenia nr 4‑6, które uczniowie wykonują w czteroosobowych grupach. Po każdym zakończonym zadaniu wybrana grupa prezentuje swoje rozwiązanie.
Kolejne ćwiczenie nr 7 uczniowie wykonują indywidualnie. Nauczyciel kontroluje wskazywane przez uczniów odpowiedzi. Następnie uczniowie w parach dyskutują, porównując swoje odpowiedzi na forum klasy.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń z sekcji „Sprawdź się”.
Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.
Praca domowa:
Napisz streszczenie tekstu zawartego w sekcji „Przeczytaj”.
Opracuj podsumowanie tematu „Francja i Hiszpania w epoce Metternicha” w formie pytań do krzyżówki.
Wykonaj polecenie nr 2 z sekcji „Audiobook”.
Materiały pomocniczne:
Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji, 1815‑1849, pod red. W. Zajewskiego, Warszawa 1991.
B. Croce, Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998.
Wielka Historia Świata. T.9. Świat w latach 1800‑1850, pod red. A. Chwalby, Warszawa 2006.
Encyklopedia Odkrycia Młodych. Larousse‑Gallimard, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa 1992, Nr 72, 74.
Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych, oprac. M. Sobańska‑Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1998.
Wskazówki metodyczne:
Informacje z sekcji „Audiobook” mogą być wykorzystane w trakcie lekcji do pracy uczniów w parach lub samodzielnie.