Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
1
Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

Wskaż właściwe dokończenie zdania.

R1OjWonxDKWq6
W wyniku rewolucji lipcowej w Paryżu obalony został król… Możliwe odpowiedzi: 1. Ludwik Filip I., 2. Karol X., 3. Ludwik XVIII., 4. Napoleon III.
11
Ćwiczenie 2

Ułóż wydarzenia w porządku chronologicznym.

Rby7lv65BmP0N
Elementy do uszeregowania: 1. Ludwik XVIII nadaje Francji Kartę konstytucyjną., 2. Rewolucja lipcowa oddaje władzę w ręce księcia Orleanu Ludwika Filipa I., 3. Hiszpania godzi się z utratą kolonii amerykańskich., 4. Eugène Delacroix maluje obraz Wolność wiodąca lud na barykady., 5. Karol X rozwiązuje Izbę Deputowanych., 6. Adolf Thiers obejmuje urząd premiera Francji., 7. Karol X rozwiązuje Gwardię Narodową., 8. Izabela II obejmuje tron Hiszpanii., 9. Armia francuska dławi powstanie w Madrycie.
1
Ćwiczenie 3

Zapoznaj się z fragmentem opracowania historycznego. Wskaż poprawne przypisy wyjaśniające spośród niżej podanych.

Benedetto Croce Historia Europy w XIX wieku

Francja […] zmuszona była już od pierwszych dni bronić swej konstytucji* przeciw zuchwałej partii**, która zgodziła się na nią niechętnie i w złej wierze, bez wewnętrznego przekonania, i która, choć nie myślała o jej formalnym obaleniu, z wyjątkiem kilku fanatyków, to jednak dążyła do zablokowania albo przynajmniej zakłócenia jej funkcjonowania, do tego, by rządzić poza nią albo mimo niej, wraz z królem, szlachtą, klerem, a kiedy trzeba, to i ludem. Prawna i formalna różnica sprawiła, że konstytucja została po prostu przyznana, a nie wynegocjowana, ale różnica ta stawała się polityczna i istotna w owym konflikcie, gdyż od przewagi jednej lub drugiej strony zależał rzeczywisty charakter konstytucji. Dlatego też problem strony liberalnej polegał na umiejętności zdobycia tego, co już zostało przyznane, i na uczynieniu […] w praktycznym sensie – z oktrojowanej karty narodowej konstytucji. Taki jedynie jest sens dziejów Francji w tamtym piętnastoleciu***.

1 Źródło: Benedetto Croce, Historia Europy w XIX wieku, tłum. J. Ugniewska, Warszawa 1998, s. 78.
RdsXoDHbUbc2S
* tu: Możliwe odpowiedzi: 1. konstytucja z 1791 r., 2. Deklaracja praw człowieka i obywatela, 3. Karta konstytucyjna
RwLRSzQxs4LFV
** tu: Możliwe odpowiedzi: 1. jakobinów, 2. ultrasów, 3. socjalistów
RVRXpv8qaRIQb
*** tu: Możliwe odpowiedzi: 1. okres monarchii lipcowej, 2. okres rewolucji francuskiej, 3. lata 1815–1830
2
Ćwiczenie 4

Przeczytaj tekst o przyczynach specyficznej sytuacji Hiszpanii, w której po kongresie wiedeńskim absolutyzm miał się znacznie lepiej niż w sąsiedniej Francji. Wpisz brakujące wyrazy.

Zapoznaj się z tekstem o przyczynach specyficznej sytuacji Hiszpanii, w której po kongresie wiedeńskim absolutyzm miał się znacznie lepiej niż w sąsiedniej Francji. Wpisz brakujące wyrazy.

R9vrDHSyl2maM
Wojna o Tu uzupełnij Hiszpanii toczona w latach 1808–1813 nie stała się początkiem rewolucji. Masowy udział w ludności cywilnej w wojnie partyzanckiej (guerilla), konieczność decentralizacji i rozpowszechnienie idei wolności mieściły się w tradycji hiszpańskiego Tu uzupełnij. Oświeceni liberałowie w Kadyksie nie reprezentowali mas, idee przebudowy nie znajdowały szerokiego zrozumienia i poparcia. Lokalny Tu uzupełnij i ksenofobia doskonale współgrały z obroną monarchy i religii. Ferdynand VII mógł więc bez trudu odsunąć, wypędzić i prześladować nie tylko zwolenników Francuzów, ale także zasłużonych w walce o jego tron Tu uzupełnij i konstytucjonalistów. […] Tu uzupełnij nie miał wpływu na ułożenie się stosunków wewnętrznych Hiszpanii. Na arenie międzynarodowej natomiast państwo to spadło do poziomu drugorzędnego, nie wpłynęło w najmniejszym stopniu na wykształcenie się systemu politycznego Tu uzupełnij. Interwencja z 1823 roku, która zdławiła epizod konstytucyjny, zapoczątkowana powstaniem [z 1820 roku], mimo wspólnoty zainteresowań Świętego Przymierza była przede wszystkim dziełem Francji. [Późniejszy] konstytucjonalizm regencji uważała ona za korzystniejszy dla swych interesów [niż chęć zaprowadzenia absolutyzmu przez Don Carlosa]. Święte Przymierze nie było także w stanie wesprzeć pretensji Ferdynanda VII do odzyskania władzy w posiadłościach Tu uzupełnij. Byłoby to sprzeczne z interesami Wielkiej Brytanii. [Toteż] Hiszpania po 1815 roku stawała się coraz bardziej peryferią Tu uzupełnij, w której Francja i Anglia starały się zachować równowagę wpływów.
Źródło: Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji, 1815–1849, t. 1, red. W. Zajewski, Warszawa 1991, s. 368.
211
Ćwiczenie 5

W oparciu o wykonane uprzednio ćwiczenie 3 oraz posiadane informacje wyjaśnij, dlaczego opór przeciwko władzy we Francji jednak wykroczył w 1830 r. poza ramy parlamentarne.
Zanim sformułujesz wypowiedź ustną, wybierz przydatne ci argumenty (przesuń je do prawej kolumny). Argumenty nieprzydatne przerzuć na lewo.

R1HP8I9e4cMuV
Propozycje Król Karol X nie zamierzał przestrzegać konstytucji., Liberałom francuskim udało się skłonić króla do przestrzegania Karty konstytucyjnej., Liberałom francuskim nie udało się skłonić króla do przestrzegania Karty konstytucyjnej., Mikołaj I miał powody do obaw o eksport rewolucji znad Sekwany., Brak poszanowania króla dla Karty konstytucyjnej, biały terror i niepokoje społeczne wraz z nastrojami antyklerykalnymi skierowały na barykady zarówno robotników, drobną burżuazję, jak i liberalną inteligencję., Masy francuskie chciały przywrócenia absolutyzmu i sojuszu ołtarza i tronu., Król Karol sprowokował wybuch rewolucji poprzez rozwiązanie Izby Deputowanych i zakaz wolności prasy., Karta konstytucyjna wprowadzała ustrój parlamentarny z zachowaniem administracji, kodeksu cywilnego i innych instytucji napoleońskich.

W oparciu o wykonane uprzednio ćwiczenie 3 oraz posiadane informacje wyjaśnij, dlaczego opór przeciwko władzy we Francji jednak wykroczył w 1830 r. poza ramy parlamentarne.

Zanim sformułujesz wypowiedź ustną, zapoznaj się z poniższymi argumentami. Oceń, które są przydatne, a które nieprzydatne. Skorzystaj z przydatnych argumentów konstruując swoją wypowiedź.

1. Król Karol X nie zamierzał przestrzegać konstytucji.

2. Liberałom francuskim udało się skłonić króla do przestrzegania Karty konstytucyjnej.

3. Liberałom francuskim nie udało się skłonić króla do przestrzegania Karty konstytucyjnej.

4. Mikołaj I miał powody do obaw o eksport rewolucji znad Sekwany.

5. Brak poszanowania króla dla Karty konstytucyjnej, biały terror i niepokoje społeczne wraz z nastrojami antyklerykalnymi skierowały na barykady zarówno robotników, drobną burżuazję, jak i liberalną inteligencję.

6. Masy francuskie chciały przywrócenia absolutyzmu i sojuszu ołtarza i tronu.

7. Król Karol sprowokował wybuch rewolucji poprzez rozwiązanie Izby Deputowanych i zakaz wolności prasy.

8. Karta konstytucyjna wprowadzała ustrój parlamentarny z zachowaniem administracji, kodeksu cywilnego i innych instytucji napoleońskich.

Rsdd0k9NpUY4k
Korzystając z powyższych argumentów, wyjaśnij, dlaczego opór przeciwko władzy we Francji jednak wykroczył w 1830 r. poza ramy parlamentarne. (Uzupełnij).
21
Ćwiczenie 6

Rok 1830 i wypadki lipcowe okiem malarzy.
Uporządkuj galerię obrazów. Dopasuj je do odpowiedniego miejsca na planszy.
Lewa część planszy – przyczyny rewolucji lipcowej
Środkowa – przebieg rewolucji
Prawa część planszy – osiągnięcia rewolucji lipcowej

R11gXHkQ2qvm5
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
R12YOmz4WPbaC
Wybierz jedno nowe słowo poznane podczas dzisiejszej lekcji i ułóż z nim zdanie.
Źródło: wszystkie ilustracje pochodzą z Wikimedia Commons
RLmODcwMsPsve
(Uzupełnij).
31
Ćwiczenie 7

Zapoznaj się z fragmentami listu do cara Mikołaja I z 1 sierpnia 1830 r.

1
List do cara Mikołaja I z 1 sierpnia 1830 r.

Fragment 1
Mój Panie Bracie! W liście, który z mego polecenia doręczy Waszej Cesarskiej Mości generał Athalin, zapowiadam moje wstąpienie na tron francuski i odczuwam z tego powodu potrzebę z całym zaufaniem porozumieć się z W.C.M. o skutkach katastrofy, której tak bardzo pragnąłem zapobiec.

Fragment 2
Od dawna ubolewałem nad tym, że król Karol i rząd jego nie kroczyli drogą bardziej odpowiadającą życzeniom i oczekiwaniom narodu. Daleki byłem od tego, by przewidzieć owe dziwne wydarzenia, które nastąpiły, i byłem przekonany, że rząd ten, przy pewnej rozwadze i umiarkowaniu, jeszcze długi czas utrzymać się zdoła. Jednakże […] widziałem, jak bardzo ten rząd był przez naród znienawidzony, jak wielką wzbudzał nieufność, i podzielałem ogólne zaniepokojenie z powodu zarządzeń, których po rządzie tym musieliśmy oczekiwać. Niemniej jednak przywiązanie do praw, umiłowanie porządku uczyniły we Francji takie postępy, że opór wobec władzy nie przekroczyłby form parlamentarnych, gdyby sam rząd nie był dał, w obłędzie swym, do tego powodu przez zuchwałe naruszenie Karty konstytucyjnej oraz przez zniesienie wszelkich gwarancji naszej wolności narodowej, w obronie których każdy Francuz gotów jest krew przelać.

Fragment 3
Trudnym atoli było tutaj uniknięcie pewnych wstrząśnień w naszym życiu społecznym, to samo podniecenie umysłów, które zdołało odwieść je od tylu nieporządków, sprowadziło je jednocześnie na drogi stosowania w życiu teorii politycznych, które mogłyby Francję, a może i Europę całą, wtrącić w otchłań strasznych zaburzeń. W tym położeniu, Najjaśniejszy Panie, oczy wszystkich zwróciły się ku mnie. Nawet sami zwyciężeni uważali mnie za potrzebnego dla tego ratunku; byłem potrzebny […], aby nie dopuścić do tego, by zwycięzcy nie wypaczyli odniesionego zwycięstwa; podjąłem się więc tego szlachetnego, acz trudnego zadania.

Fragment 4
Uważałem bowiem, że najmniejsze wahanie z mojej strony mogło narazić przyszłość Francji oraz spokój wszystkich sąsiadów naszych na niebezpieczeństwo. Tytuł Namiestnika Królestwa, który niczego nie rozwiązywał, wzbudzał niebezpieczną nieufność, należało tedy spieszyć się z porzuceniem tymczasowego stanu rzeczy, zarówno dla konieczności potrzebnego zaufania, jak też dla ratowania Karty konstytucyjnej, której utrzymanie tak jest doniosłym, znaczenie której tak dobrze rozumiał nieboszczyk cesarz, dostojny brat W. C. Mości, a której groziło wielkie niebezpieczeństwo, gdyby szybko nie zadowolić i nie uspokoić wzburzonych umysłów.

Fragment 5
Bystrej uwadze i wielkiemu rozumowi W. C. Mości nie ujdzie i ta okoliczność, że dla osiągnięcia tego zbawiennego celu jest pożądanym, aby sprawy paryskie rozpatrywane były z istotnego punktu oceny, by Europa, oceniając słuszne powody, jakie mną kierowały, obdarzyła mój rząd tym zaufaniem, jakie budzić ma prawo. Racz W. C. Mość pamiętać, że dopóki Karol X panował we Francji, należałem do najwierniejszych, najbardziej uległych poddanych i że dopiero w chwili, kiedym dostrzegł zagrożone działanie praw obowiązujących oraz funkcjonowanie władzy królewskiej, uważałem za swój obowiązek poddać się woli narodu, przyjmując koronę, którą mi ofiarowano.

Fragment 6
Francja z radością widzi w Rosji swego najbardziej naturalnego i najpotężniejszego sprzymierzeńca i wierzy, że zaufanie to nie będzie nadużyte.

3 Źródło: List do cara Mikołaja I z 1 sierpnia 1830 r., [w:] Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych, oprac. S.B. Lenard, M. Sobańska-Bondaruk, Warszawa 1998, s. 96–98.

W prawej kolumnie tabeli wpisz odpowiednie litery przy fragmentach, w których autor:
- anonsuje on swoją intronizację (A);
- wyjaśnia – wątpliwą z punktu widzenia członków Świętego Przymierza – legitymizację monarchii lipcowej (B);
- stara się o pozyskanie akceptacji cara (C).

RbgwjDs6AkY89
Tabela składa się z dwóch kolumn: Fragmenty i Efekty analizy. W kolumnie Fragmenty są numery od 1 do 6. W kolumnie Efekty analizy są pola, które musisz uzupełnić odpowiednimi literami.
RU76BzNfsFwz5
Kto był autorem listu? Możliwe odpowiedzi: 1. Karol X, 2. Klemens von Metternich, 3. Książę Orleanu Ludwik Filip, 4. Ludwik XVIII
R1WIe9kumPY1X
Jakich konsekwencji rewolucji lipcowej mógł się obawiać Mikołaj I? Czego obawiał się autor listu? Jakich słów autor wyraźnie unika? (Uzupełnij).
311
Ćwiczenie 8

Dokonaj analizy obrazu Eugène’a Delacroix Wolność wiodąca lud na barykady. Skorzystaj z materiałów pomocniczych, a następnie pogrupuj elementy i wypełnij dziennik.

Zapoznaj się z opisem obrazu Eugène’a Delacroix Wolność wiodąca lud na barykady. Skorzystaj z materiałów pomocniczych, a następnie pogrupuj elementy i wypełnij dziennik.

R14tJN2icIj22
E. Delacroix (1798‑1863), Wolność wiodąca lud na barykady, obraz z 1831 r.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
1
Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych

Romantyzm — szeroki i wieloznaczny termin stosowany w odniesieniu do różnych przejawów sztuki (głównie malarstwa) lat ok. 1760–1850. Romantyzm nie ma cech odrębnego stylu, jest rozumiany raczej jako wyraz postawy światopoglądowej, artystycznej i uczuciowej. Znamionuje ją pojmowanie sztuki jako przejawu odrębności cywilizacyjnych, narodowych i osobowych oraz jako ekspresji przeżyć wewnętrznych twórcy, wyolbrzymienie roli sztuki, artysty i doznania estetycznego, wybujały indywidualizm i subiektywizm, odrzucenie przekonania o racjonalnym charakterze twórczości artystycznej, zwrot ku poznaniu intuicyjnemu i twórczej roli wyobraźni. Postawa ta zaowocowała zarówno ogromnym rozszerzeniem repertuaru tematycznego wyobrażeń, jak też różnorodnością form artystycznych. […] Skodyfikowany język alegoryczno‑symboliczny zastąpiło oddziaływanie emocjami i nastrojem albo indywidualna, często ezoteryczna symbolika. […] Wobec braku jednolitości stylowej terminem romantyzm określa się wiele nurtów malarskich i indywidualnych dokonań, jak np. fantasmagoryczna późna twórczość F. Goi, poetycko‑fantastyczne wyobrażenia H. Füselego, ezoteryczno‑wizyjne dzieła W. Blake’a, kontemplacyjne krajobrazy C.D. Friedricha, religijno‑historyzująca sztuka powstająca w kręgu Bractwa Św. Łukasza (nazareńczycy), barokowo dynamiczne i wysoce emocjonalne malarstwo francuskie (T. Géricault, E. Delacroix).
[…]
Wolność wiodąca lud na barykady (1831, pierwotny tytuł 28 lipca 1830) ukazywała współczesne wydarzenie w konwencji alegorycznej i z romantycznym patosem.
[…]
Delacroix, zwłaszcza w 2. połowie życia, nie identyfikował się z romantyzmem — mawiał o sobie, że jest klasykiem; jako kolorysta przeciwstawiał się tradycyjnej teorii sztuki, która kazała obwodzić kolor linią (1841 pisał do F. Chopina, że „natura obywa się bez wyraźnych konturów”).

Kalendarium życia malarza
26 IV 1798 – urodził się w Charenton‑Saint‑Maurice koło Paryża.
1816–22 – studiował malarstwo w École des Beaux‑Arts.
1822 – wystawił obraz Dante i Wergiliusz w Piekle na Salonie.
1827–28 - namalował Śmierć Sardanapala.
1831 – namalował Wolność wiodącą lud na barykady.
1832 – odbył podróż do północnej Afryki.
1838 – sportretował Fryderyka Chopina.
1855 – otrzymał krzyż komandorski Legii Honorowej.
1857 – został członkiem Académie des Beaux‑Arts.
13 VIII 1863 – zmarł w Paryżu.

4 Źródło: Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych , oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, Warszawa 1998, s. 95.
RCxb7HLRdDZid
Przyporządkuj elementy. Elementy realistyczne Możliwe odpowiedzi: 1. postać chłopca wycięta z obrazu, 2. postać wycięta z obrazu, 3. poległy żołnierz garnizonu paryskiego, 4. mężczyzna w cylindrze, 5. gwardzista w granatowym umundurowaniu, 6. broń, 7. flaga, 8. barykada, 9. ranni i zabici, 10. miejskie budynki w tle Elementy symboliczne Możliwe odpowiedzi: 1. postać chłopca wycięta z obrazu, 2. postać wycięta z obrazu, 3. poległy żołnierz garnizonu paryskiego, 4. mężczyzna w cylindrze, 5. gwardzista w granatowym umundurowaniu, 6. broń, 7. flaga, 8. barykada, 9. ranni i zabici, 10. miejskie budynki w tle
R188wXLdUCUrZ
Odnieś się do tezy: dzieło Delacroix to klasyczny przykład malarstwa romantycznego. Wynotuj argumenty za lub przeciw. (Uzupełnij).
R1e80Xs29gCYX
Co i jakimi metodami chciał przekazać artysta? (Uzupełnij).