Autor: Sebastian Górski

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Wspólna waluta – euro

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

zakres rozszerzony

XIV. Integracja europejska

Uczeń:

9) wyjaśnia założenia strefy euro; przedstawia zadania Europejskiego Banku Centralnego i Europejskiego Systemu Banków Centralnych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie,

• kompetencje w zakresie przedsiębiorczości.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje proces przyjmowania euro przez kraje Unii Europejskiej;

• dostrzega związki między wydarzeniami historycznymi a kolejnymi etapami integracji europejskiej;

• rozumie istotę integracji gospodarczej;

• wyjaśnia korzyści i koszty wprowadzenia euro;

• analizuje i wyjaśnia stwierdzenie, że euro jest przykładem integracji europejskiej.

Strategie nauczania:

• strategia badawcza;

• strategia asymilacyjna;

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• latające plakaty;

• burza mózgów;

• dyskusja;

• analiza tekstów źródłowych;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem osi czasu, animacji.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• flipcharty, arkusze papieru, szeroka taśma klejąca (malarska)/magnesy, markery;

• kartki z wydrukowanymi/napisanymi definicjami.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Uczniowie poznają definicje związane z ekonomią. Praca metodą latających plakatów. Każda grupa otrzymuje arkusz z hasłem, do którego w ciągu 1 minuty musi dopisać swoje skojarzenia. W tej metodzie nie ma odpowiedzi błędny, a na kartkach powinny znaleźć się wszystkie informacje/słowa, które kojarzą się uczniom z hasłem. Po upływie wyznaczonego czasu grupy przekazują sobie plakaty zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Kolejne grupy uzupełniają i dopisują do haseł swoje skojarzenia. Ćwiczenie kończy się w momencie, gdy do grup wrócą kartki z ich pierwszymi hasłami. Nauczyciel zobowiązany jest do ścisłego przestrzegania czasu – 1 minuty na kolejkę.

Podział klasy na 5 grup i przydział pojęć:

• grupa 1: bank centralny;

• grupa 2: stopy procentowe;

• grupa 3: PKB;

• grupa 4: strefa euro;

• grupa 5: rezerwy walutowe.

3. Prezentacja plakatów i wspólne tworzenie definicji. Uczniowie weryfikują swoje propozycje, porównując np. z hasłami w słowniku lub encyklopedii PWN. Poprawione definicje zostają umieszczone w widocznym miejscu, tak by w każdym momencie lekcji uczeń mógł z nich skorzystać.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie pozostają w swoich grupach. Na podstawie osi czasu „Trochę historii” oraz informacji z innych dostępnych źródeł (np. internet) śledzą proces integracji gospodarczej Europy i wynotowują najważniejsze momenty.

2. Wspólne tworzenie osi czasu z wynotowanymi wydarzeniami. Chętny/wybrany uczeń umieszcza kartki z datami i wydarzeniami na ścianie lub tablicy. Wspólne wyjaśnianie związków opisanych wydarzeń z tłem historycznym, np. lata 70. XX wieku to koniec systemu z Bretton Woods i konieczność stworzenia nowych rozwiązań stabilizujących waluty europejskie itp.

3. Burza mózgów. Nauczyciel zadaje pytania:

• Po co to wszystko zostało stworzone?

• Jaki jest cel unii gospodarczej i walutowej?

• Dlaczego nie wszystkie kraje Unii Europejskiej należą do strefy euro?

Moderator zapisuje na tablicy wymienione przyczyny i cele integracji gospodarczej. Zostaną one wykorzystane przy podsumowaniu dotyczącym korzyści i zagrożeń wprowadzenia euro.

4. Praca z multimedium „Euro pod kontrolą”. Uczniowie w trakcie emisji powinni zwrócić uwagę na to, jakie instytucje są odpowiedzialne za politykę finansową i monetarną UE oraz jakie warunki należy spełnić, by wejść do strefy euro.

5. Chętni/wybrani uczniowie przedstawiają krótko omówione w animacji instytucje; inni zapisują na tablicy kryteria konwergencji. Jeśli uczniowie mają problem ze zrozumieniem pewnych pojęć i mechanizmów, nauczyciel udziela wyjaśnień. Wykonanie ćwiczeń 3–5 i wspólne omówienie odpowiedzi.

6. Ponowny podział na grupy. Każdy zespół przygotowuje swoją opinię na temat, czy Polska spełnia kryteria konwergencji, a jeśli nie, to co należy zrobić, by je spełniała. Uczniowie mogą skorzystać z formularza pod animacją. Dodatkowo grupy wykonują ćwiczenia 7–8. Po upływie wyznaczonego czasu grupy przedstawiają swoje stanowiska, rozwiązania ćwiczeń i następuje dyskusja.

7. Nauczyciel pyta, jakie korzyści niesie ze sobą przyjęcie ponadnarodowej waluty oraz jakich kosztów i problemów można się obawiać. Uczniowie mogą w parach wykonać ćwiczenie 1 z bloku multimedium, a następnie chętne/wybrane pary przedstawiają rozwiązania. Pozostali uczniowie mogą się z nimi zgadzać lub polemizować.

Faza podsumowująca

1. Na zakończenie nauczyciel inicjuje krótką dyskusję, pytając uczniów o ich stosunek do euro:

• Czy można powiedzieć, że wspólna europejska waluta jest przykładem udanej integracji Europy?

• Czy warto zrezygnować z własnej waluty na rzecz wspólnego pieniądza?

2. Podsumowując temat, nauczyciel jeszcze raz przybliża drogę, jaką przeszły państwa europejskie do momentu utworzenia unii gospodarczej i walutowej oraz przyjęcia euro. Omawia, jakie znaczenie ma jednolity rynek i kto czuwa nad jego stabilnością i bezpieczeństwem. Wyjaśnia wątpliwości uczniów.

Praca domowa:

1. Każdy z krajów, który wprowadził wspólną walutę na rewersie monet umieścił swoje symbole narodowe lub państwowe? Jakie symbole związane z Polską powinny znaleźć się na polskich monetach euro i dlaczego?

2. Dlaczego Polacy obawiają się euro? Jakie korzyści i koszty mogą wiązać się z wprowadzeniem w Polsce wspólnej waluty?

Materiały pomocnicze:

1. Filmy NBP w zasobach internetowych: Historia Euro w pigułce; Polska a euro;

2. Publikacja NBP Waluta dla Europy dostępna w zasobach internetowych

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Animacja może być wykorzystana przez chętnych uczniów do samodzielnego przygotowania prezentacji na temat EBC i kryteriów konwergencji.