Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Konflikty na świecie – konflikt naddniestrzański

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

XIII. Ład międzynarodowy.

Uczeń:

10) przedstawia konflikty międzynarodowe i etniczne w nieunijnej części Europy; lokalizuje je, wyjaśnia ich przyczyny i konsekwencje.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje sytuację Mołdawii po upadku ZSRS;

• wyjaśnia, jak doszło do powstania Naddniestrza;

• analizuje przyczyny konfliktu naddniestrzańskiego;

• omawia jego przebieg;

• przedstawia konsekwencje konfliktu w Naddniestrzu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca;

• praca z mapą.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Wprowadzenie na temat sytuacji na terenie byłego Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich po jego rozpadzie, dążeń niepodległościowych poszczególnych republik.

2. Przedstawienie tematu i celów lekcji.

Faza realizacyjna

1. Przedstawienie historii regionu Naddniestrza od czasów średniowiecznych po upadek ZSRS – rozmowa nauczająca.

2. Rozpad Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i ogłoszenie niepodległości przez Mołdawię. Uczniowie mają zwrócić uwagę na kolejność ogłaszania niepodległości przez poszczególne republiki ZSRS – praca z mapą. Próba wyciągnięcia wniosków dotyczących przyczyn separacji Naddniestrza od Mołdawii.

3. Konflikt w Naddniestrzu – analiza mapy interaktywnej. Zespół klasowy, podzielony na kilka grup, poznaje kolejne etapy konfliktu o Naddniestrze. W trakcie analizy jest tworzona przez poszczególne grupy notatka z zajęć, która zostaje zapisana do zeszytów.

4. Naddniestrzańska Republika Mołdawii – kraj, którego oficjalnie nie ma – dyskusja na temat współczesnej sytuacji tego separatystycznego państwa.

5. Przedstawienie przez nauczyciela informacji o Polonii mieszkającej w Naddniestrzu.

Faza podsumowująca

1. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia do mapy oraz samodzielne kończą notatki z lekcji.

2. Wykonanie ćwiczeń 1–4 z bloku „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 5–8.

Przygotuj krótką notatkę na temat Polonii w Naddniestrzu i Mołdawii.

Materiały pomocnicze:

Anna Tomczyk, Polacy z Naddniestrza, tvp.pl.

Operacja Naddniestrze, „Wprost”, wprost.pl.

Państwo, którego nie znajdziecie na mapie, „Nowy Dziennik”, dziennik.com.

Ziemowit Szczerek, Naddniestrze. Państwo wyjęte spod prawa, polityka.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Mapa interaktywna będzie pomocnym źródłem w lekcji powtórzeniowej lub materiałem inspirującym do wykonania projektu na temat współczesnych konfliktów międzynarodowych.