Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Współczesne problemy: rasizm, antysemityzm, szowinizm, ksenofobia, kosmopolityzm

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

2) przedstawia, z wykorzystaniem wyników badań opinii publicznej, postawy społeczeństwa polskiego wobec mniejszości narodowych i etnicznych oraz wobec innych narodów (także imigrantów); rozpoznaje przejawy ksenofobii i uzasadnia potrzebę przeciwstawiania się temu zjawisku.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• definiuje pojęcia: rasizm, antysemityzm, szowinizm, ksenofobia;

• rozpoznaje przejawy rasizmu, antysemityzmu, szowinizmu, ksenofobii w swoim środowisku;

• ocenia skalę powyższych zjawisk w społeczeństwie.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• zamiana grup;

• rozmowa nauczająca;

• metoda trójkąta.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Podanie tematu i celów zajęć.

2. Uczniowie dzielą się na cztery grupy. Każda z nich definiuje jedno pojęcie:

• grupa A – rasizm;

• grupa B – antysemityzm;

• grupa C – ksenofobia;

• grupa D – szowinizm.

3. Uczniowie zmieniają miejsca, tworząc cztery nowe grupy. W każdej z nich powinien być przedstawiciel jednej z wcześniejszych, np. grupę pierwszą tworzą po jednej osobie z grup A, B, C, D. W nowych zespołach uczniowie przedstawiają definicje wcześniej opracowane i odpowiadają na ewentualne pytania, jeśli definicja jest niejasna.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie wracają do grup pierwotnych. Każda z nich otrzymuje schemat metody trójkąta (materiały pomocnicze) i zastanawia się nad problemem zjawiska, którego definicję formułowała. Pomaga im w tym treść lekcji i multimedium.

2. Na tej podstawie grupy zastanawiają się nad głównymi przyczynami, podtrzymującymi problem i zapisują je na podporach trójkąta z lewej strony. Następnie uczniowie zastanawiają się, w jaki sposób usunąć przyczyny podtrzymujące problem i wpisują swoje propozycje na podporach trójkąta z prawej strony.

Wyniki pracy omawiają na forum klasy.

3. Następuje rozmowa na temat przejawów i skali tych zjawisk, zarówno w społeczności lokalnej, jak i w skali kraju. Uczniowie, w czasie jej trwania, mają za zadanie przedstawić przykłady, z którymi zetknęli się w swoim życiu. Rozmowę podsumowuje wybrana osoba.

4. Uczniowie zapoznają się ze zmianą postaw społecznych dotyczącą antysemityzmu w ostatnich 30. latach, wykonując w parach ćwiczenie 7 z sekcji „Sprawdź się”.

Następnie oceniają skalę zjawiska antysemityzmu w Polsce.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie dokańczają zdanie: „Zjawiskiem, o którym w mediach powinno się mówić więcej, jest…, ponieważ….”.

Praca domowa:

Wykonaj pozostałe ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

R1Zld6NB1393D

Ilustracja przedstawiająca schemat metody trójkąta. Składa się z równobocznego trójkąta odwróconego podstawą do góry i podpisanego Problem. Na zewnątrz trójkąta strzałki skierowane do boków trójkąta. Z lewej strony Przyczyny podtrzymujące, z prawej Sposoby usunięcia przyczyn.

Tomasz Geodecki, Bartłomiej Radziejewski, Kosmopolityzm kontra szowinizm, biznes.gazetaprawna.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą zapoznać się przed lekcją z multimedium i na jego podstawie wykonać mapę myśli.