Autor: Katarzyna Maćkowska

Temat: Søren Kierkegaard. Część druga: wpływ i recepcja

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne. Uczeń:

• charakteryzuje myśl Kierkegaarda kontekście epoki i biografii filozofa;

• wyjaśnia wpływ Kierkegaarda na rozwój myśli egzystencjalnej;

• dostrzega wpływ myśli Kierkegaarda na filozofię i sztukę XX wieku.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• dyskusja;

• praca z tekstem;

• audiobook;

• ilustracja interaktywna.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Przed lekcją nauczyciel udostępnia uczniom na platformie materiał „Søren Kierkegaard. Część druga: wpływ i recepcja”. Uczniowie mają za zadanie przygotować odpowiedzi na pytania zawarte w sekcji „Przeczytaj”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel, po zalogowaniu na platformie, wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika temat lekcji. Nawiązując do zagadnień opisanych w sekcji „Wprowadzenie”, omawia zaprezentowane cele. Uczniowie ustalają kryteria sukcesu.

2. Krótka rozmowa wprowadzająca w temat lekcji: Jak filozofia wpływa na literaturę i sztukę?

Faza realizacyjna:

1. Praca z tekstem. W zależności od stanu przygotowania uczniów do lekcji nauczyciel prosi o indywidualne, ciche zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” lub od razu przechodzi do podziału uczniów na kilka grup, które na podstawie e‑materiału układają pytania do quizu dla innych grup. Następnie nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.

2. Praca z multimedium. Nauczyciel wyświetla materiał z sekcji „Ilustracja interaktywna”, a następnie czyta polecenia:
   – Zapoznaj się z multimedium. Jakie nawiązania do myśli Kierkegaarda widzisz we fragmentach twórczości Gustawa Herlinga‑Grudzińskiego?
   – Jakie myśli Kierkegaarda inspirują polskich pisarzy współczesnych? O czym świadczy zestawianie Kierkegaarda z filozofami XX w.?
   Uczniowie wykonują zadanie w parach. Następnie wybrana osoba prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do niej. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ją, udzielając uczniom informacji zwrotnej.

3. Praca z drugim multimedium. Uczniowie zapoznają się z materiałem w sekcji „Audiobook”. Każdy uczeń pracuje indywidualnie, samodzielnie przygotowując odpowiedzi do poleceń i ćwiczeń. Po wyznaczonym przez nauczyciela czasie wybrani lub chętni uczniowie odczytują swoje propozycje. Nauczyciel komentuje rozwiązania uczniów.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel prosi uczniów o podsumowanie zgromadzonej wiedzy, zadając pytania do cytatów zamieszczonych w sekcji „Przeczytaj”:
   – Jak rozumiesz stosunek Kierkegaarda do wiary?
   – a czym polega według niego „właściwa” wiara? Czy rozum utrudnia wiarę, czy ułatwia przyjęcie dogmatów religijnych?
   – o można powiedzieć o pisarstwie Kierkegaarda na podstawie ostatniego cytatu? Jak filozof traktował swoje pisarstwo?

2. Wszyscy uczniowie podsumowują zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Przeczytaj tekst i napisz rozprawkę: Mądrość życiowa a filozofia – jakie rozumienie filozofii reprezentuje Kierkegaard?

Materiały pomocnicze:

• Filozofia egzystencjalna, wybór i wstępy: L. Kołakowski, K. Pomian, Warszawa 1965.

• Studia o filozofii Sørena Kierkegaarda: koncepcje, polemiki, inspiracje, red. M. Gołębiewska, Warszawa 2015.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać medium w sekcji „Ilustracja interaktywna” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.