Dla nauczyciela
Autor: Dawid Tarczyński
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Czym jest państwo, stolica państwa, terytorium?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.
Uczeń:
1) przedstawia podmioty prawa międzynarodowego publicznego i podstawowe zasady prawa międzynarodowego (powstrzymania się od groźby użycia siły lub jej użycia, integralności terytorialnej, pokojowego załatwiania sporów, nieingerencji w sprawy wewnętrzne państwa, suwerennej równości, samostanowienia narodów, suwerenności, nienaruszalności granic).
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
2) charakteryzuje atrybuty państwa jako organizacji politycznej (terytorialność, przymusowość, suwerenność zewnętrzna i wewnętrzna); przedstawia cechy władzy państwowej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
definiuje pojęcie państwa;
charakteryzuje państwo jako organizację polityczną;
wskazuje główne atrybuty państwa;
analizuje cechy władzy państwowej.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
burza mózgów;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Uczniowie odpowiadają na pytanie, co to jest państwo i jakie ma cechy (atrybuty). Odpowiedzi są zapisywane na tablicy przez wybraną osobę.
2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
Faza realizacyjna
1. Wprowadzenie nauczyciela – omówienie:
czym jest państwo;
teorii jego powstania;
historii kształtowania się państw;
podziału państw;
atrybutów państwa.
2. Podział na trzy grupy. Każda z nich (metodą burzy mózgów) opracowuje przydzielony temat:
grupa I – charakterystyka terytorialności państwa (Co to znaczy, że państwo zajmuje jakieś terytorium?);
grupa II – charakterystyka suwerenności państwa (Kiedy mamy do czynienia z państwem suwerennym?);
grupa III – charakterystyka przymusowości państwa.
3. Każda grupa prezentuje wyniki swojej pracy; referuje je wyłoniona przez zespół osoba, zapisując najważniejsze informacje na tablicy.
4. Dyskusja na temat tego, która forma państwa jest lepsza – republika (w której władza jest sprawowana przez organ wyłoniony w wyborach na określony czas) czy monarchia (w której głową państwa jest osoba monarchy).
5. Sporządzenie notatki z lekcji z podziałem na najważniejsze informacje dotyczące:
definicji państwa;
atrybutów państwa.
Faza podsumowująca
1. Praca z prezentacją multimedialną. Uczniowie zapoznają się z informacjami na temat polskich symboli narodowych i wykonują dołaczone do multimedium ćwiczenia.
2. Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się” (5–8). Wspólne omówienie odpowiedzi.
Praca domowa:
Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się” (1–4).
Materiały pomocnicze:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.
Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, tłum. Andrzej Pułło, libr.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Prezentacja może być wykorzystana do lekcji powtórzeniowej lub jako materiał do przygotowania plakatów dotyczących symboli narodowych.