Autor: Dawid Tarczyński

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Czym jest państwo, stolica państwa, terytorium?

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.

Uczeń:

1) przedstawia podmioty prawa międzynarodowego publicznego i podstawowe zasady prawa międzynarodowego (powstrzymania się od groźby użycia siły lub jej użycia, integralności terytorialnej, pokojowego załatwiania sporów, nieingerencji w sprawy wewnętrzne państwa, suwerennej równości, samostanowienia narodów, suwerenności, nienaruszalności granic).

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

2) charakteryzuje atrybuty państwa jako organizacji politycznej (terytorialność, przymusowość, suwerenność zewnętrzna i wewnętrzna); przedstawia cechy władzy państwowej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • definiuje pojęcie państwa;

  • charakteryzuje państwo jako organizację polityczną;

  • wskazuje główne atrybuty państwa;

  • analizuje cechy władzy państwowej.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • burza mózgów;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Uczniowie odpowiadają na pytanie, co to jest państwo i jakie ma cechy (atrybuty). Odpowiedzi są zapisywane na tablicy przez wybraną osobę.

2. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

Faza realizacyjna

1. Wprowadzenie nauczyciela – omówienie:

  • czym jest państwo;

  • teorii jego powstania;

  • historii kształtowania się państw;

  • podziału państw;

  • atrybutów państwa.

2. Podział na trzy grupy. Każda z nich (metodą burzy mózgów) opracowuje przydzielony temat:

  • grupa I – charakterystyka terytorialności państwa (Co to znaczy, że państwo zajmuje jakieś terytorium?);

  • grupa II – charakterystyka suwerenności państwa (Kiedy mamy do czynienia z państwem suwerennym?);

  • grupa III – charakterystyka przymusowości państwa.

3. Każda grupa prezentuje wyniki swojej pracy; referuje je wyłoniona przez zespół osoba, zapisując najważniejsze informacje na tablicy.

4. Dyskusja na temat tego, która forma państwa jest lepsza – republika (w której władza jest sprawowana przez organ wyłoniony w wyborach na określony czas) czy monarchia (w której głową państwa jest osoba monarchy).

5. Sporządzenie notatki z lekcji z podziałem na najważniejsze informacje dotyczące:

  • definicji państwa;

  • atrybutów państwa.

Faza podsumowująca

1. Praca z prezentacją multimedialną. Uczniowie zapoznają się z informacjami na temat polskich symboli narodowych i wykonują dołaczone do multimedium ćwiczenia.

2. Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się” (5–8). Wspólne omówienie odpowiedzi.

Praca domowa:

Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się” (1–4).

Materiały pomocnicze:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., prawo.sejm.gov.pl.

Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, tłum. Andrzej Pułło, libr.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Prezentacja może być wykorzystana do lekcji powtórzeniowej lub jako materiał do przygotowania plakatów dotyczących symboli narodowych.